Termizda “Imom Termiziy ilmiy merosining islom sivilizatsiyasida tutgan o‘rni” mavzuiga bag‘ishlangan xalqaro ilmiy-amaliy anjuman bo‘lib o‘tmoqda.
Anjuman Qur’oni karim tilovati bilan boshlandi.
Prezident maslahatchisi Xayriddin Sultonov davlatimiz rahbarining konferensiya ishtirokchilariga yo‘llagan tabrigini o‘qib eshittirdi.
Prezidentimizning 2024 yil 15 avgustdagi “Imom Termiziy tavalludining 1200 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qarori ijrosi doirasida tashkil etilgan nufuzli tadbir O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Surxondaryo viloyati hokimligi, O‘zbekiston musulmonlari idorasi, Tashqi ishlar vazirligi, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi hamkorligida o‘tkazilmoqda.
Ikki kun davom etadigan tadbirda dunyoning o‘nga yaqin davlatidan din arboblari, nufuzli ta’lim muassasalari olimlari, muftiylar va taniqli ulamolar ishtirok etmoqda.
Anjumanning yalpi majlisida Imom Termiziy va termiziy allomalar ilmiy merosini keng jamoatchilikka yetkazishga qaratilgan targ‘ibot faoliyati va uslublarini zamon talablariga mos holda rivojlantirib borish, targ‘ibotning yangi metodlari va vositalaridan keng foydalanish yuzasidan tajriba almashiladi. Islom dini ravnaqiga, Islom sivilizatsiyasi rivojiga benazir hissa qo‘shgan Imom Termiziy va termiziy allomalarning olamshumul ahamiyatga molik diniy-ma’naviy merosini o‘rganishga bag‘ishlangan tadqiqotlar natijalari umumlashtirilib, ularning navbatdagi bosqichida dolzarblik kasb etayotgan vazifalar belgilab olinadi. Muqaddas islom dinining asl g‘oya va maqsadlarini xato talqin etib, ularni buzg‘unchi maqsadlarda sharhlash yo‘li bilan yoshlarning ongi va dunyoqarashini zaharlashga harakat qilayotgan oqimlarga qarshi islom ulamolari, diniy va ilmiy-tadqiqot tashkilotlari faoliyatini birlashtirishga, buyuk ajdodlarimizning ma’naviy merosini chuqur o‘rganish asosida yoshlar ongida sog‘lom dunyoqarashni shakllantirish, ularni azaliy qadriyatlarga sadoqat ruhida tarbiyalash masalalariga e’tibor qaratiladi.
Anjumanning shu’ba yig‘ilishlarida Termiz hadis maktabi, Imom Termiziy hayoti va ilmiy merosi, Imom Termiziyning hadis ilmi rivojida tutgan o‘rni, Imom Termiziyning “Sunani Termiziy” asarining o‘ziga xos jihatlari, Hakim Termiziyning hayoti va ilmiy merosi, Hakim Termiziyning hadis ilmida tutgan o‘rni, Termiziy allomalar ilmiy merosi va ularning hozirgi kundagi ahamiyati kabi ko‘plab mavzularda qiziqarli ma’ruzalar tinglanib, muhokama etiladi.
Tadbir yakunida Termiz davlat universitetida “Imom Termiziy ilmiy merosi: Anjuman taassurotlari va istiqbol rejalar” mavzuida ilmiy davra suhbati o‘tkaziladi.
Xalqaro anjuman ishtirokchilarining Termiz tumanidagi Hakim Termiziy, Sherobod tumanidagi Imom Termiziy majmualari va boshqa muqaddas qadamjolarni ziyorat qilishi ham rejalashtirilgan.
Xolmo‘min Mamatrayimov,
O‘zA muxbiri
Musulmon kishi har bir ishida Alloh taologa tavakkul qiladi. Zero, Alloh taolo tavakkal qiluvchilarni yaxshi ko‘radi. Bu haqda Alloh taolo bunday marhamat qiladi:“(Biror ishga) azmu qaror qilsangiz, Allohga tavakkul qiling. Zero, Alloh tavakkul qiluvchilarni yaxshi ko‘radi” (Oli Imron surasi, 159-oyat). Ushbu oyat tafsirida: “Allohga tavakkul qilish ulug‘ fazilat. Ammo tavakkul, Alloh iroda qilganidek, to‘g‘ri holda bo‘lishi kerak. Ba’zi kishilar tavakkulni yaxshi anglashmaydi. O‘ylamay, urinmay, chora-tadbir ko‘rmay, sabablarini axtarmay, ko‘r-ko‘rona turishni tavakkul deb tushunuvchilar bor.
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning Uhud urushida qilgan tavakkullarini olaylik. U zot mushriklar askar tortib Uhudga yetib kelganlarini eshitib, tezda musulmonlarni yig‘ib, kengash o‘tkazdilar. O‘zlari birinchi bo‘lib Hujrai saodatga kirib, ustma-ust ikkita sovut kiyib chiqdilar. E’tibor bering – Allohga tavakkul qiluvchilarning eng ulug‘i, peshvosi bo‘lgan zot urushga ketayotib bir emas ikkita sovut kiyib chiqdilar! Odamlarni jihodga targ‘ib qildilar. Manzilga tezroq, osonroq va tinchroq eltuvchi yo‘lni biladigan odamni topib, unga yo‘l boshlashni topshirdilar. Yetib borganlaridan keyin dushmanning kuch-quvvatini yaxshilab hisob-kitob qildilar. So‘ng o‘z jangchilari bilan birma-bir tanishib, hammani joy-joyiga qo‘ydilar. O‘ng qanot va chap qanotlarda kimlar bo‘lishini belgilab, reja tuzdilar. Xullas, urushga zarur bo‘lgan chora-tadbirlarni ko‘rdilar. Ammo Allohga tavakkul qilishlari bu ishlardan ayri emasdi.
Tavakkul bularning barchasini bog‘lab turadigan bir ip misoli. U har bir ishda, chora-tadbirda Allohni vakil deb e’tiqod qilishdir. Afsuski, ko‘pchilik tavakkulni harakatsizlik, urinib ko‘rmaslik bilan bog‘liq holda tushunadi. Ba’zilar Allohga tavakkul qildim, deb harakat qilishlari kerak bo‘lgan ishlarni ham qilishmaydi. Bu esa dangasalik, xolos.
Payg‘ambar alahissalom davrlarida bir kishi kelib: “Yo Rasululloh! Tuyamni bog‘laymi yoki erkin qo‘yib, tavakkul qilaymi?” deb so‘radi. Payg‘ambar alayhissalom: “Bog‘lab qo‘yib, undan keyin tavakkul qil” dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
Alloh taolo barchamizni O‘ziga tavakkal qiladigan bandalari qatorida qilib, ikki dunyo saodatiga musharraf etsin!
Ruhiddin Akbarov,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Qashqadaryo viloyati vakilligi xodimi