Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Iyun, 2025   |   2 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:06
Quyosh
04:51
Peshin
12:31
Asr
17:41
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
27 Iyun, 2025, 2 Muharram, 1447
Maqolalar

O‘zbekistondagi bag‘rikenglik muhiti butun mintaqaga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda

11.11.2024   3620   3 min.
O‘zbekistondagi bag‘rikenglik muhiti butun mintaqaga ijobiy ta’sir ko‘rsatmoqda

Mamlakatimizda fuqarolarning diniy e’tiqod va vijdon erkinligini ta’minlash masalasiga katta e’tibor qaratilmoqda. Yurtimiz bo‘ylab muvaffaqiyatli boshlangan “Bag‘rikenglik haftaligi“ tadbirlarida ayni jihatlarga ham alohida e’tirof etilmoqda.
 

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Mahsudov bu borada quyidagicha fikr bildirdi:  


– Bag‘rikenglik masalasi bugungi kunda dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Dunyodagi ayrim o‘ziga xos kelishmovchiliklar, nizoli, qon to‘kishli holatlarni afsuski, barchamiz ko‘rib turibmiz. Shunday vaziyatda tinchlik, bag‘rikenglik, xotirjamlikning nechog‘li muhim va dolzarb ekani ko‘rinib turibdi.  


O‘zbekistonda qadimdan turli millat va diniy konfessiya vakillari inoqlikda istiqomat qilib kelgani tarixdan yaxshi ma’lum. Bu diyor o‘zining bag‘rikengligi, saxovati, mehmondo‘stligi bilan butun dunyoda nom qozongan.  


Bugungi kunda O‘zbekistondagi barqaror, tinch va osoyishta muhit butun mintaqaga o‘zining ijobiy ta’sirini o‘tkazib kelayotgani ko‘p e’tirof etilayotgan mavzulardan biridir. Zero, mamlakatimizdagi tinchlik va xotirjamlik, osuda hayot aynan bag‘rikenglik tamoyillari bilan uzviy bog‘liqdir. Chunki inson boshqalarga hurmat va ehtirom bilan munosabatda bo‘lsa, kechirimlilik fazilatiga ega bo‘lsa, unda do‘stona yashash ko‘nikmasi shakllanganidan darak beradi. O‘zbek xalqining qonida shunday fazilatlarning borligi e’tiborga molikdir. Prezidentimizning bugungi olib borayotgan siyosati ham aynan bag‘rikenglik tamoyillariga asoslangani bilan ahamiyatga molikdir.  


Davlatimiz rahbari BMTning 72-sessiyasida yuqori minbarlardan turib,“Ma’rifat va diniy bag‘rikenglik” to‘g‘risidagi rezolyutsiyasini qabul qilish bo‘yicha tashabbuslarni ilgari surdilarki, bu tashabbusni 200 ga yaqin davlat yakdillik bilan qabul qildi. Bu O‘zbekistondagi tinchlik, xotirjamlik, bag‘rikenglik masalalari bilan bevosita bog‘liqdir. Ushbu jihatlarni jahondagi barcha davlatlar yuksak e’tirof etayotganini ham albatta, ta’kidlash kerak bo‘ladi.  


Mamlakatimizda ko‘plab diniy yo‘nalishdagi ta’lim maskanlari samarali faoliyat ko‘rsatmoqda. Jumladan, hamyurtlarimizning muborak Haj va Umra amallarini emin-erkin ado etishlari uchun davlatimiz rahbari tomonidan barcha sharoitlar to‘liq yaratilgan. Bu yilning o‘zida 15 ming nafardan ortiq fuqarolar Haj va Umra amallarini bajardi. Aslida bag‘rikenglik, o‘zgalarni hurmat qilish, qadrlash borasidagi ezgu ishlar, diniy konfessiyalararo bag‘rikenglikka doir sa’y-harakatlar amaldagi qonunchilikka rioya etilgan holda amalga oshirilmoqda.  


Turli dinlarga e’tiqod qiluvchi odamlar O‘zbekistonga bemalol kelib, bu yerdagi tinchlik, osoyishtalik, millatlar va diniy konfessiyalar o‘rtasidagi ahillikni ko‘z qorachig‘idek asrab-avaylash borasidagi ezgu ishlarga juda yuqori baho bermoqdalar. Ayni paytda diniy-ma’rifiy adabiyotlarni chop etish bo‘yicha ham keng qamrovli ishlar olib borilmoqda.  


Bag‘rikenglik, o‘zgalarni hurmat qilish va qadrlash borasidagi ezgu ishlar, barcha sa’y-harakatlar qonunchilik doirasida amalga oshirilayotgani e’tiborga molikdir.  

Nazokat Usmonova,

O‘zA muxbiri  

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Feyk xabar tarqatish yolg‘onga sheriklikdir

25.06.2025   4330   2 min.
Feyk xabar tarqatish yolg‘onga sheriklikdir

Bugungi kunda axborot tarqatish imkoniyati har bir insonda mavjud. Birgina so‘z, aloqa qurilmalaridagi birgina harakat butun jamiyatda shov-shuv, vahima keltirib chiqarishi mumkin. Anglamay yoki o‘yinqaroqlik bilan yoki maqsadli yolg‘on axborot tarqatish hollari ko‘p kuzatilmoqda. Xususan, din va e’tiqod kabi nozik masalalarda tarqatilayotgan feyk xabarlar nafaqat shaxsiy xatolik, balki jamiyatga salbiy ta’sir o‘tkazuvchi umumiy mas’uliyat hamdir.

Yolg‘on gapirish og‘ir gunohlardan sanaladi. Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam dedilar: “Rostgo‘ylikni mahkam tutinglar. Zero, rostgo‘ylik ezgulikka yo‘llaydi, ezgulik esa jannatga boshlaydi. Kishi rost gapirish va rostgo‘ylikka intilishda davom etaveradi, natijada Alloh huzurida rostgo‘y deb yoziladi. Yolg‘onchilikdan saqlaninglar. Zero, yolg‘onchilik gunohkorlikka, fojirlik esa do‘zaxga boshlaydi. Banda yolg‘on gapirish va yolg‘onchilikka intilishda davom etaveradi, nihoyat Alloh huzurida yolg‘onchi deb yozilad”, dedilar. (Imom Buxoriy, Muslim, Termiziy rivoyati).

Shunday ekan, haqiqatga to‘g‘ri kelmaydigan axborotni tarqatish qat’iy man qilingan.

Feyk xabar tarqatishning ko‘plab salbiy oqibatlari bor:

  1. Jamiyatda fitna keltirib chiqaradi – noto‘g‘ri ma’lumot odamlar o‘rtasida ishonchsizlik, gumon va bo‘linishlarga sabab bo‘ladi;
  2. Dinning mavqeyini tushiradi – to‘g‘ri tushunchalarni buzib ko‘rsatadi, e’tiqod qiluvchilarni adashtiradi;
  3. Rasmiy diniy muassasalarga nisbatan ig‘vo va ishonchsizlikni keltirib chiqaradi – feyk xabarlar ba’zan taniqli rasmiy diniy mas’ullar nomidan soxta fatvo va bayonotlar sifatida tarqatiladi;
  4. Jinoyatga olib boradi – ba’zi hollarda feyk xabarlar odamlarni tajovuzkor harakatlarga undaydi.

Qur’oni karimning Hujurot surasi 6-oyatda shunday marhamat qilinadi:

“Ey iymon keltirganlar! Agar fosiq xabar keltirsa, aniqlab ko‘ringlar, bilmay bir qavmga musibat yetkazib qo‘yib, qilganingizga nadomat chekuvchi bo‘lmanglar”.

Feyk, yolg‘on xabarlardan ehtiyot bo‘lish kerakligini Qur’oni karim ta’kidlamoqda. Demak, har qanday xabarni tekshirish va ehtiyot bilan yondoshish kerak.

Rost xabarni qanday ajratish mumkin:

  • Rasmiy axborot manbalariga tayanish;
  • Sarlavhasi emas, mazmuniga e’tibor berish;
  • Tarqatayotgan shaxs yoki sahtfalarni tekshirib ko‘rish;
  • Mutaxassislarga murojaat qilish.

Har bir xabar – tarqatuvchi uchun ham, undan foydalanuvchi uchun ham mas’uliyat. Aloqa vositalari va ijtimoy tarmoqlarga joylayotgan post bilan yo to‘g‘rilikni targ‘ib qilish, yoki odamlarni chalg‘itish mumkin.

Shunday ekan, feyk axborot tarqatish og‘ir ma’naviy jinoyatdir. Har bir musulmon bunday xatarli holatdan o‘zini va boshqalarni saqlashi lozim.

Xorazm viloyati Shayx Qosim bobo

jome masjidi imom-xatibi Shermuhammad Boltayev

MAQOLA