Sayt test holatida ishlamoqda!
19 May, 2025   |   21 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:24
Quyosh
05:01
Peshin
12:25
Asr
17:27
Shom
19:42
Xufton
21:12
Bismillah
19 May, 2025, 21 Zulqa`da, 1446
Maqolalar

«Masalani tushunmabsiz»

02.12.2024   3669   1 min.
«Masalani tushunmabsiz»

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Hozir nima bo‘lyapti? Bir odam paydo bo‘ladi-da, «Falon oyatning ma’nosi unday emas, mana bunday», deydi. «Nima uchun bu oyatni bunday tushundingiz, birodar?» deysiz. «Falon hadisning ma’nosi bunday, mening fikrim esa bunday...» deydi...

Qayerdan oldingiz buni? Biror usulingiz (qoidangiz) bormi? Qur’onni yo usul bilan, yo havoi nafs bilan tafsir qilish mumkin. Usulingiz bo‘lmasa, demak, siz oyatni havoyi nafsingiz bilan tafsir qilibsiz-da? Xo‘sh, birodar, siz uni qanday tafsir qildingiz?

Mashhur, mutavotir, butun ummat qabul qilgan, butun yer yuziga tarqalgan, Alloh katta maqbuliyat nasib etgan tafsir bor. Bu tafsir bilan bugungi kunda u yer-bu yerda ko‘rinib qolgan Falonchi, Pistonchiga nisbat berilayotgan shaxsiy tushunchalar orasida yer bilan osmoncha farq bor! Farq shuki, biz Qur’on va Sunnatni ilmlar orqali tafsir qilamiz va o‘sha ilmlargagina ergashamiz.

Masalan, men bir faqir banda sifatida hanafiy mazhabida bir masalani gapirsam, o‘sha gapimga qarab, bu masalada menga baho beriladi. To‘g‘ri gapirsam, «Yaxshi», deysiz. Xato gapirsam, «Masalani tushunmabsiz», deysiz. Ilmlar shu darajada mahkam o‘rin egallaganki, ana shu ilmni qanchalik bilishiga qarab, ulamolarga baho beriladi. Kim chuqur, aniq o‘rgangan bo‘lsa, qadri baland bo‘ladi, Kim yaxshi o‘rganmagan bo‘lsa, martabasi tushadi. Hozir esa bir odam chiqib, «Falon-falon», deb fatvo berib yuboryapti.

«Hanafiy mazhabiga teran nigoh» kitobidan

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Allohning yordami yaqin

16.05.2025   3849   3 min.
Allohning yordami yaqin

Ibn Javziy rahimahulloh aytadi: “Bir ajoyib holat haqida fikr yuritdim: ba’zida mo‘minning boshiga bir ish tushsa, u astoydil duo qiladi, ammo duolarining ijobati ko‘rinmaydi. Umidsizlikka tushay deganda, uning qalbiga qaraladi. Agarda u Allohning fazlidan umidini uzmagani holda taqdiriga rozi bo‘lsa, duoning ijobati tezlashadi. Bu ma’nolar Alloh taolo nozil qilgan oyati karimada o‘z ifodasini topgan: «...Hatto Payg‘ambar va iymonli kishilar: “Allohning yordami qachon (kelar ekan)?» degan edilar. Ogoh bo‘lingki, Allohning yordami (hamisha) yaqindir”»[1].

Shunday holat Ya’qub alayhissalom bilan ham bo‘lgan. U zotning o‘g‘illari Yusuf alayhissalom dom-daraksiz yo‘qolib qolganida, kushoyish kelishidan noumid bo‘lmaganlar. Keyingi o‘g‘illari ham tortib olinganida, u zot Allohning fazlidan umidlarini uzmaganlari holda: «...Shoyadki, Alloh ularning (Yusuf, Binyamin va Misrda qolgan o‘g‘limning) barchalarini (bag‘rimga) qaytarsa...»[2], deganlar.

“Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi”, deb qayg‘urmang. Alloh taolo sizning tazarruingiz, yalinib-yolvorishlaringizni ko‘rishni iroda qilmoqda. Sizni qilgan sabringizga ajr ila mukofotlamoqchi. Siz shayton bilan jang qilishingiz uchun ham duoyingizning ijobatini kechiktirish ila sizni sinayapti.

Gohida Alloh taolo sizning aziymat, qat’iyatingiz naqadar quvvatli ekani va baloga qanchalik sabrli ekaningizni ko‘rish uchun ham dard berib imtihon qiladi. Agar sabr qila olsangiz, demak, siz itoatkor bandalar safidasiz. Bordi-yu, irodasizlik qilsangiz, ziyonkorlardan bo‘lasiz. Sabrdan keyin faqat va faqat yechim, yorug‘ kunlar bor.

Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu  anhu: “Sabr qilsang, ajrga ega bo‘lasan, baribir yozilgani bo‘ladi. Sabrsizlik qilsang, gunohkor bo‘lib qolasan, baribir yozilgani bo‘ladi”, deganlar.

Shoir aytadi:

Baloyu imtihon kelsa, alarga har on rizo ko‘rsat,
Sinov bergan sihatni ham O‘zi bergay aniq, albat.
Bandasiga ne hukm etsa, hikmati bor, itoat qil,
Bitganidan qutulmoqlik chorasizdir, bil, ey g‘ofil!
Noumidlik xanjarini ko‘kragingga urma ammo,
Ki Allohning qudratila yechilgaydir har muammo.

 Allohdan umidingizni uzmang. Sinovlarga sabr qiling, shundagina ulkan ajrlarni qo‘lga kiritasiz. Fazl ibn Sahl aytadi: “Kasalliklarda ne’matlar bor”. Bu borada quyidagilarga e’tiborli bo‘ling:

– gunohlardan tozalash;
– savobni qo‘lga kiritish;
– g‘aflatdan uyg‘onish;
– sog‘lik ne’matini eslab qo‘yish;
– tavbaga shoshilish.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Baqara surasi, 214-oyat.
[2]  Yusuf surasi, 83-oyat.