Sayt test holatida ishlamoqda!
03 May, 2025   |   5 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:48
Quyosh
05:18
Peshin
12:25
Asr
17:17
Shom
19:25
Xufton
20:50
Bismillah
03 May, 2025, 5 Zulqa`da, 1446
Yangiliklar

Doktor Ahmad al-Dubayan: O‘zbekiston Islom madaniyati va merosining yuragi

02.12.2024   3670   3 min.
Doktor Ahmad al-Dubayan: O‘zbekiston Islom madaniyati va merosining yuragi

Buyuk Britaniyada tashkil etilgan O‘zbekiston madaniy meros haftaligida ushbu mamlakat olimlari yurtimizning yuksak ma’rifiy salohiyatini alohida e’tirof etmoqda.

Londondagi Islom madaniyati markazi rahbari, doktor Ahmad al-Dubayan bu haqda quyidagi fikrlarni bildirdi:

– O‘zbekiston juda muhim tarixiy maqomga ega mamlakat sanaladi. U Markaziy Osiyoning yuragidir. Tarixga nazar tashlasak, O‘zbekiston nafaqat Buyuk ipak yo‘lining asosiy qismi ekani, balki arab dunyosiga ilm-fanni ham yetkazib berganini anglash mumkin.  

Ilm-fan haqida so‘z yuritadigan bo‘lsak, bu borada O‘zbekistonning hissasi beqiyosdir. Ko‘plab ulug‘ olimlar aynan shu yurtdan yetishib chiqqan. Imom Buxoriy, Imom Termiziy kabi buyuk zotlar O‘zbekiston farzandlaridir.  

O‘zbekiston haqiqiy islom madaniyati va merosining yuragi hisoblanadi. Afsuski, so‘nggi asrlarda ko‘plab musulmonlar bu haqda yetarlicha xabardor bo‘lmadi. Endi ushbu madaniyatni ochib berish, dunyoga namoyish etish vaqti keldi. Har bir musulmon adabiyot va tarixni o‘rganganida, Samarqand, Toshkent, Termiz kabi shaharlar, Imom Buxoriydek buyuk allomalar nomlariga duch keladi. Bu muborak nomlar  doim tilga olinadi, deyarli har kuni eshitiladi. Ular bizning qalbimiz, madaniyatimiz, merosimizning ajralmas qismidir.  

Islom madaniyatini ulkan mozaika sifatida tasavvur qilsak, O‘zbekiston uning markazida joylashgan muhim bir bir qismdir. Agar u bo‘lmasa, umumiy tasvir to‘liq bo‘lmaydi. Aynan shu sababdan hamkorligimizni O‘zbekistondan boshlash vaqti keldi.  

O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning diniy-ma’rifiy sohaga qaratayotgan yuksak e’tibori tufayli mamlakatingizda bugun Islom sivilizatsiyasi markazi, Xalqaro islom akademiyasi, Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Moturidiy kabi ilmiy markazlar tashkil etildi va buni katta minnatdorlik bilan e’tirof etish kerak. 

Bu minglab, yuz minglab insonlarni O‘zbekistonga jalb etadi. Ular bilim olishadi va o‘zlarini, o‘z tarixlarini yaxshiroq anglashadi. Bu yerda ko‘plab qiziqarli tarixiy joylar bor. Biz ularni bolalik paytimizda kitoblarda o‘qiganmiz. Endi esa borib o‘z ko‘zimiz bilan ko‘rish vaqti keldi. Bu san’at, tarix, arxitektura, qo‘lyozmalar va boshqa jihatlarga qiziqqan har bir inson uchun katta imkoniyatdir.    

Islomiy ilmiy meros bu O‘zbekistonning yuragi. O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning BMT minbaridan turib Islom tinchlik dini ekanini ta’kidlagani barchamizni to‘lqinlantirdi. 

Bugun dunyo islom ma’rifatini anglashi, yosh avlodga yetkazishi kerak. Bu borada O‘zbekiston yetakchisining olib borayotgan siyosati, islohotlari dunyoga o‘rnak. Hozirgi zamonaviy davrda, texnologiyalar va kommunikatsiya rivojlanishi asrida biz eshiklarni yanada kengroq ochib, bu merosni dunyoga namoyish qilishimiz kerak. Uni noto‘g‘ri tushunganlar kelib, o‘zlari O‘zbekistonning yuksak ma’rifiy salohiyatiga guvoh bo‘ladilar.    

Misol uchun, O‘zbekistondagi arxitektura, san’at, adabiyot, madaniy qadriyatlar – bularning barchasi ushbu xalqning kim ekanini, qanday merosga ega ekanini anglashga yordam beradi. Bu mamlakatning haqiqiy yuzini ochib beradi va har qanday nutqdan ko‘ra samaraliroq bo‘ladi. Ayniqsa, Islom haqida noto‘g‘ri axborot olgan insonlar bu yerga kelib, borini o‘z ko‘zlari bilan ko‘rsalar, o‘zlari barcha haqiqatni tushunib olishadi. Sayyohlik, ayniqsa ziyorat turizmi, kelajakda O‘zbekistonning asosiy ustunlaridan biriga aylanadi. Bu meros nafaqat musulmonlarni, balki musulmon bo‘lmaganlarni ham o‘ziga tortadi. Ular O‘zbekistonga borib, bu ulug‘ madaniyatni o‘z ko‘zlari bilan ko‘rishlari kerak.  

N.Usmonova,
O‘zA

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Saida Mirziyoyeva Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» nufuzli mukofotining xalqaro hakamlar hay’ati tarkibiga kiritildi

02.05.2025   2480   2 min.
Saida Mirziyoyeva Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» nufuzli mukofotining xalqaro hakamlar hay’ati tarkibiga kiritildi

Kuni kecha S.Mirziyoyeva hamda Musulmon donishmandlar kengashi bosh kotibi Muhammad Abdusalom o‘rtasida uchrashuv bo‘lib o‘tdi. (https://t.me/SShMirziyoyeva/2834) O‘zbekiston Prezidenti yordamchisi islom dini asosida yotgan umuminsoniy va ma’naviy qadriyatlarni qo‘llab-quvvatlayotgani uchun mazkur xalqaro tashkilotga minnatdorlik bildirdi.

Shuningdek, Saida Mirziyoyeva har yili o‘tkaziladigan Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» mukofotining 2026 yilgi hakamlar hay’ati tarkibiga kiritilganidan benihoya mamnun ekanini izhor etdi.

«Faqat birgalikdagi sa’y-harakatlarimiz bilan biz bu dunyoni yanada yaxshiroq qila olamiz», — deya ta’kidladi S.Mirziyoyeva.

Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» mukofoti — dunyo taraqqiyotiga katta hissa qo‘shayotgan, inson huquqlari, tinchlik va adolat uchun kurashayotgan shaxslarga beriladigan, xalqaro darajada eng yuqori baholanadigan yuksak e’tiroflardan biridir.

Ushbu mukofot 2019 yilda Rim papasi Fransisk va Al-Azhar universiteti bosh imomi Ahmad At-Toyib o‘rtasida Abu-Dabida bo‘lib o‘tgan tarixiy uchrashuv sharafiga ta’sis etilgan bo‘lib, ular birgalikda insoniy birodarlik haqidagi hujjatni imzolagan edi.

BAA asoschisi marhum Shayx Zoid ibn Sulton Al-Nahayon nomi bilan ataladigan ushbu mukofot jamg‘armasi 1 million dollar bo‘lib, sovrin puli ijtimoiy muammolarga yechim topayotgan, tinchlik va birdamlikka hissa qo‘shayotgan shaxslar va tashkilotlar o‘rtasida taqsimlanadi.

Hakamlar hay’ati tarkibiga turli yillarda oliy martabali va nufuzli shaxslar kiritilgan, jumladan:

Doktor Uided Bushamaui, Janob Kaylash Satyartxi — tinchlik bo‘yicha Nobel mukofoti sohiblari; Katerin Samba-Panza — Markaziy Afrika Respublikasining sobiq prezidenti; Megavati Sukarnoputri — Indoneziyaning sobiq prezidenti; Irina Bokova — YUNЕSKOning sobiq bosh direktori; Rebeka Grinspan Mayufis xonim — BMTning Savdo va taraqqiyot bo‘yicha konferensiyasi (UNCTAD) bosh kotibi; Avraam Kuper — AQSHning Xalqaro diniy erkinlik bo‘yicha komissiyasi raisi.

2025 yildagi hakamlar hay’ati quyidagilardan iborat:

Makki Sall — Senegal va Afrika Ittifoqining sobiq prezidenti;
Xose Luis Rodriges Sapatero — Ispaniyaning sobiq bosh vaziri;
Ngozi Okonjo-Iveala — Jahon savdo tashkiloti bosh direktori;
Kardinal Piter Kudvo Appiah Turkson — Pontifik Fanlar akademiyasi va Pontifik Ijtimoiy fanlar akademiyasining maslahatchisi;
Patrisiya Skotland — Millatlar hamdo‘stligi bosh kotibi;
Muhammad Abdusalom — «Insoniy birodarlik» mukofoti bosh kotibi.

Saida Mirziyoyeva Shayx Zoid nomidagi «Insoniy birodarlik» nufuzli mukofotining xalqaro hakamlar hay’ati tarkibiga kiritildi
O'zbekiston yangiliklari