Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Oktabr, 2025   |   16 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:09
Quyosh
06:27
Peshin
12:16
Asr
16:09
Shom
17:57
Xufton
19:09
Bismillah
08 Oktabr, 2025, 16 Rabi`us soni, 1447
Maqolalar

Solihlar Ramazon oyini qanday o'tkazardilar?

18.03.2024   6453   2 min.
Solihlar Ramazon oyini qanday o'tkazardilar?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Muallo ibn Fazl aytadilar: “Solih zotlar Ramazon oyi kirishidan olti oy oldin Alloh taolodan Ramazon oyiga etkazishini so'rab duo qilar edilar. Ramazondan keyingi besh oy mobaynida Ramazon oyida qilgan ibodatlari va solih amallarini qabul qilishini iltijo qilib so'rardilar”.

Sahobai kiromlar Ramazon oyi kirib kelishi bilan juda ham xursand bo'lar va o'zlaridagi shodu xurramlikni zohir qilishar edi.

Zubayd Yomiy roziyallohu anhu sahobai kiromlarni jamlab, Qur'on tilovat qilish va uni bir martabadan ko'p xatm qilish borasida musobaqalashar edilar.

Sufyoni Savriy rahmatullohi alayh Ramazon oyi kirishi bilan boshqa ishlarni quyib, Qur'on tilovati bilan mashg'ul bo'lar edilar.

Imom Molik rahimahulloh Ramazon oyi kirishi bilan hadis aytish va ilm majlisidan uzulib, mushafdan Qur'on tilovatiga kirishardilar.

Alloma Ibn Hajar Haytamiy rahmatullohi alayh aytadilar: “Imom Shofe'iy rahimahulloh Ramazon oyida namozdan tashqari oltmishta xatm qilardilar”.

Imom Zuhriy rahmatullohi alayh Ramazon oyi kirsa: “Albatta bu oy Qur'on tilovat qilish va miskinlarga taom ulashish oyidir”, deb aytardilar.

Muhammad ibn Ismoil Buxoriy rahmatullohi alayh Ramazon oyida har kuni kunduzi bitta xatm, Ramazondan so'ng esa har uch kunda xatm qilar edilar.

Imom Navaviy rahmatullohi alayh Ramazon oyi kelishi bilan o'zlariga vazifa qilib olgan virdlarini to'xtatib, Qur'on tilovat qilish bilan mashg'ul bo'lardilar.

Imom Zahabiy rahmatullohi alayh aytadi: “Hammod ibn Abu Sulaymon saxiy boy kishi edi. Ramazon oyida har kuni yuz kishiga iftorlik qilib berardi. Iyd namozi o'qib bo'lingandan so'ng ularning har biriga yuz dirhamdan ehson berardi”.

Alloh taolo bu muborak oyni barcha musulmonlar uchun manfaatli qilib, bu oydan ulkan ajr-savoblar bilan chiqishimizni muyassar aylasin.

Ramazon
Boshqa maqolalar

Sehr bor narsami yoki to‘qimami? (2-qism)

08.10.2025   2155   3 min.
Sehr bor narsami yoki to‘qimami? (2-qism)

Sehr safsata, xayol yoki to‘qima narsa emas, balki u haqiqatdir. U er-xotin orasini buzadi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Ikkisidan er-xotinning o‘rtasini buzadigan narsani o‘rganar edilar” (Baqara surasi, 102-oyat).

Uning insonning jismiga azob berishi, turli kasalliklar keltirib chiqarishi, hatto o‘limga sabab bo‘lishi haqdir. Albatta har bir ish Allohning izni bilan bo‘ladi.

Qarofiy rahimahulloh aytadi: “Sehr haqiqatdir. U insonning fe’l atvori, tabiati, xulqi o‘zgarishiga, hatto agar oldi olinmasa o‘limga ham sabab bo‘ladi” (Al-Furuq. 149/4).

Imom Navaviy rahimahulloh yozadilar: “Sehrning haqiqat ekaniga jumhur ulamolar ittifoq qilganlar. Unga Qur’oni karim va mashhur bir qancha sahih hadislar dalil bo‘ladi” (Ravzat ut-tolibiyn. 346/9).

Ulamolar sehrning haq ekaniga quyidagi oyat va hadisni dalil qilib keltiradilar:

“Va tugunlarga dam soluvchilar yomonligidan” (Falaq surasi, 4-oyat).


Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sehr qilindilar. Hatto u zotga qilmagan ishlarini qilgandek tuyulardi. U zot bir kuni mening oldimda edilar, duo qilaverdilar, duo qilaverdilar, so‘ng: “Ey Oisha, Alloh menga u haqida fatvo so‘ragan ishimda fatvo berganini sezdingizmi?”, dedilar.

Men: “Nima ekan u, yo Rasululloh?”, deb so‘radim.

U zot alayhissalom bunday dedilar: Huzurimga ikki kishi kelib, biri bosh tomonimga, ikkinchisi oyoq tomonimga o‘tirdi. Ulardan biri ikkinchisidan: Bu odamning dardi nima?, deb so‘radi. Sehrlangan, dedi u. Unga kim sehr qildi”, dedi. “Zurayqlik yahudiy Labid ibn A’som, dedi. “U nima narsada?, dedi. Taroq, taroqdagi (soch) va xurmo (guli turadigan) tugunchasining qobig‘ida”, dedi. U qayerda?, dedi. Zu Arvon qudug‘ida, dedi.


So‘ngra Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir guruh sahobalari bilan o‘sha quduqqa borib, unga qaradilar. Uning ustida xurmo daraxti bor ekan. Keyin Oisha roziyallohu anho onamizning oldilariga qaytib kelib: “Allohga qasamki, u (quduq)ning suvi ivitilgan hinaga o‘xshab ketibdi, xurmolari esa xuddi shaytonlarning boshlariga o‘xshaydi”, dedilar.

“Yo Rasululloh, uni chiqarib tashladingizmi?”, deb so‘radim. U zot alayhissalom: Yo‘q, Alloh menga ofiyat va shifo berdi. Odamlarga undan biror yomonlik qo‘zg‘ab qo‘yishdan qo‘rqdim”, dedilar. So‘ngra uni ko‘mib tashlashga buyurdilar” (Imom Buxoriy. 5766; Imom Muslim. 2189).

Zayd ibn Arqam roziyallohu anhu rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga yahudiylardan biri sehr qildi. U zot alayhissalom bir necha kun betob bo‘ldilar. So‘ng Jabroil alayhissalom kelib: “Yahudiylardan bir kishi sizga sehr qildi, tugun tugib, falon quduqqa (tashladi)”, degan xabarni berdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam odam yuborib, uni chiqartirib, yechib yubordilar. Shunda u zot alayhissalom yengil bo‘lib, turib ketdilar. Bu haqda o‘sha yahudiyga hech narsa demadilar va u bilan yuzma-yuz ham kelmadilar” (Imom Nasoiy rivoyati).

Davron NURMUHAMMAD