Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Imom Bayhaqiy, Ibn Munzir va al-Hokim Abu Imron al-Juniydan rivoyat qiladilar:

«Umar roziyallohu anhu bir rohibning oldidan o‘tib ketayotib, to‘xtadi. Rohib chaqirildi va unga: «Bu mo‘minlarning amiri», deyishdi.

Bas, Umar unga sinchiklab qarab chiqdi. Rohibning tarkidunyo qilib, charchab-horib, qiynalgani ko‘rinib turar edi. Umar uning bu holini ko‘rib, yig‘ladi. Unga:

«Bu nasroniy!» deyishdi.

«Bildim, lekin unga rahmim keldi. Alloh azza va jallaning «Amal qiluvchilar, charchovchilar. Qizigan o‘tga kirurlar», deganini esladim. Uning charchab, ijtihod qilib turib, do‘zaxga kirganiga rahmim keldi», dedi Umar».

Zalolat yo‘lini tanlab, o‘zini behuda qiynab yurgan insonga rahmi kelib, yig‘lash uchun inson hazrati Umar roziyallohu anhuning qalbi kabi buyuk qalbga sohib bo‘lishi kerak. Alloh taoloning Iymon-Islom deb atalmish ulug‘ ne’matiga muyassar bo‘lgan Umar ibn Xattob roziyallohu anhu o‘zlariga yetgan baxt-saodatning boshqalarga ham nasib etishini chin musulmon sifatida juda ham istar edilar. Shuning uchun ham rohibni ko‘rganlarida chidab tura olmay, yig‘lay boshladilar. Atroflaridagi kishilar bu haqiqatni anglab yetmay, o‘zlaricha boshqacha ta’vil qildilar. Ular: «Hazrati Umar roziyallohu anhu bu odamning nas­roniy ekanligini bilmasdan, havas qilib yig‘lamoqdalar», deb tushundilar. Ammo Umar ibn Xattob roziyallohu anhu uning kimligini bilganlari va shuncha o‘zini qiynagani bilan iymoni bo‘lmaganligi uchun do‘zaxga kirishini o‘ylab yig‘layotganlarini aytdilar.

«Hadis va hayot» kitobining 23-juzidan olindi