2025 yilning 25 yanvaridan 25 mayiga qadar Saudiya Arabistonining Jidda shahrida o‘tkazilayotgan “II Xalqaro Islom san’ati biyennalesi” bo‘lib o‘tmoqda. Nufuzli ko‘rgazmada butun dunyodan islomiy meros, nodir qo‘lyozmalar, hattotlik va naqqoshlik ijodlari, qadimiy tangalar, liboslar va boshqa noyob eksponatlar namoyish etilmoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasi fondida saqlanayotgan Katta Langar Qur’onining ikki sahifasi ushbu ko‘rgazmaga qo‘yilgan. Mazkur eksponatni namoyish etish tashabbusi O‘zbekistondagi Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi tomonidan ilgari surildi.
***
Ko‘rgazmadagi ishtirok va unga tayyorgarlik jarayoni bir necha bosqichda amalga oshirildi. O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari Diniy idora kutubxonasi fondida saqlanayotgan Katta Langar Qur’onini shaxsan ko‘zdan kechirib, uning himoyasi, kelajak avlodga yetkazilishi va xalqaro ko‘rgazmalarda munosib taqdim etilishi borasida muhim ko‘rsatmalar berdilar.
Ko‘rgazmaga yo‘l olgan vakilimizni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi birinchi o‘rinbosari Homidjon domla Ishmatbekov, raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulovlar xayrli duolar bilan kuzatib, ushbu namoyish yurtimiz va islomiy meros uchun manfaatli bo‘lishini tiladilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Kutubxona bo‘limi mudiri Kamoliddin Mahkamov Jidda shahriga borib, ko‘rgazma maxsus guruhi vakillari hamda Fransiyaning Luvr muzeyi restavratori bilan hamkorlikda Katta Langar Qur’oni sahifalarini ko‘rgazma zalidagi maxsus jihozga joylashtirdi.
Aytish mumkinki, Katta Langar Qur’oni Islom tamaddunining noyob durdonasi bo‘lib, uning sahifalari jahon ilmiy jamoatchiligi va san’atshunoslari tomonidan katta qiziqish bilan o‘rganilmoqda.
***
Xalqaro Islom san’ati biyennalesi dunyo bo‘ylab ko‘plab taniqli san’atshunos, tarixchi va ilmiy jamoatchilik vakillarini birlashtiradigan yirik ko‘rgazmalardan hisoblanadi. Unda O‘zbekistonning bebaho islomiy merosi namoyish etilishi mamlakatimiz madaniy-ilmiy merosini dunyo hamjamiyatiga tanitishda muhim qadamlardan biri bo‘ldi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Padari buzrukvorim qoddasallohu sirroh aytar edilar: "Uyda ba’zi narsalar umumiy bo‘ladi, ulardan hamma foydalanadi. Faqat ularni ishlatib bo‘lgach, tayin qilingan joyga qo‘yish kerak. Misol uchun choynak, piyola, sovun...".
Hammasining tayin joyi bor. Shu o‘rinda muhim gap bor — bu narsalarni ishlatib bo‘lgach, joyiga qo‘ymaslik gunohdir! Ammo biz bu gunohdan bexabarmiz. Chunki har kuni takrorlanaverib, odatiy holga aylanib qolgan. Kimdir o‘sha kerakli narsani ishlatmoqchi bo‘lib, topa olmasa, tabiiy, mashaqqat va ozor chekadi. Biror musulmonga aziyat berish esa, gunohi kabiradir. Hech birimizning xayolimizga bu ishning ham gunoh ekani kelmagan bo‘lsa kerak. Biz narsalarni joyiga qo‘yishni dinga aloqasiz, balki dunyoga tegishli, uyni tartiblashga oid ish deb o‘ylab kelganmiz.
Yodda tuting! Din ko‘rsatmasi bo‘lmagan hayotning biror go‘shasi yo‘q. Barchamiz xolis qaraylik, shu narsaga e’tibor beramizmi, o‘zgalarga aziyat yetmasligi uchun umumiy narsalarni ishlatgandan keyin ularni tayin qilingan joyiga qo‘yamizmi? Aslida, bu narsalar arzimagandek tuyuladi, lekin unga bee’tiborlik sababli gunohlarga mubtalomiz. Sababi, biz dinni to‘la tushunmaymiz, uning uchun qayg‘urmaymiz, ko‘pchiligimizda Alloh taoloning huzurida turish hissi yo‘q. Ikkinchi tarafdan, johillik va bexabarlik ham ancha urchigan.
«Nasihatlar guldastasi» kitobidan