Kecha, 19 fevral kuni Bahrayn Podshohligi shafeligida Musulmon donishmandlar kengashi tashabbusi bilan ushbu davlat poytaxti Manama shahrida boshlangan xalqaro konferensiyada O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ishtirok etmoqdalar.
Mazkur xalqaro konferensiyada Misr Arab Respublikasi Bosh imomi, al-Azhar majmuasi rahbari Shayx Ahmad Toyyib, Bahrayn islom ishlari bo‘yicha oliy kengash prezidenti Shayx Abdurahmon bin Muhammad bin Roshid al-Xalifa, Malayziya Bosh vaziri Anvar Ibrohim, Islom hamkorlik tashkiloti Bosh kotibi Husayn Ibrohim Toha, Misr muftiysi doktor Nazir Muhammad Ayyod, Dorul ulum Karachi Islom universiteti professori Muftiy Muhammad Taqiy Usmoniy, Kavkaz musulmonlari idorasi raisi, shayxul-islom Allohshukur Poshozoda, Rossiya markaziy diniy idorasi raisi, muftiy Shayx Tal’at Tojiddin kabi taniqli ulamolar, davlatlar muftiylari, din va davlat arboblari qatnashmoqda.
So‘zga chiqqan notiqlar bugungi murakkab va tahlikali davrda butun dunyoda tinchlik-osoyishlikni qaror toptirish, musulmon ummati birligini ta’minlash, turli din vakillari va turfa millat-elatlari ahil-inoqligiga erishish juda ham muhim ekani, islomofobiya xatti-harakatlarining oldini olish kabi o‘ta muhim masalalarni ta’kidladilar. Shuningdek, hozirgi kunda musulmon ummati oldida turgan dolzarb muammolar, kelgusidagi istiqbolli rejalar to‘g‘risida fikr almashdilar.
Konferensiya ertaga, 20 fevral kuni ham davom etadi.
Ma’lumot o‘rnida aytib o‘tish lozimki, Musulmon donishmandlar kengashi mustaqil xalqaro tashkilot bo‘lib, 2014 yilda Birlashgan Arab Amirliklarining Abu Dabi shahrida tashkil topgan. Kengashga Misr Arab Respublikasi Bosh imomi, al-Azhar majmuasi rahbari, Shayx Ahmad Toyyib raislik qiladi. Muhammad Abdussalom esa uning bosh kotibi hisoblanadi.
Tashkilotning asosiy maqsadi musulmon olamida tinchlikni targ‘ib qilish, nizolarni birgalikda hal etish, bag‘rikenglikni ta’minlash, boshqalarga hurmat saqlaydigan farovon jamiyat barpo etishdir.
Kengash a’zoligiga o‘zining serqirra faoliyati bilan obro‘-e’tiborga erishgan dunyoning eng nufuzli musulmon olimlari jalb qilinadi. Ana shu ulamolar qatorida Markaziy Osiyo mintaqasidan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ham a’zo qilingan edilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Sabrsizlik musulmonlar orasida turli ixtiloflar, urush-janjallar kelib chiqishiga sabab bo‘ladi. Alloh Taolo sabr qiluvchilar bilan bo‘ladi. Ularni turli yomonliklardan asraydi. Sabr qilmay, chidamsiz bo‘lganlar esa, ixtilof girdobiga duchor bo‘ladilar.
Oyati karimaning oxirida Alloh taolo: “Va sabr qiling. Albatta, Alloh sabr qiluvchilar bilandir”, deb marhamat qilgan.
Shuningdek, Alloh taolo “Rum” surasi 31-32 oyatlarda mo‘min-musulmonlarga quyidagi xitobni qiladi: “...Va mushriklardan bo‘lmang. Dinlarida tafriqaga tushgan, guruh-guruh bo‘lib olib, har bir jamoa o‘z oldidagi narsadan shod bo‘lganlardan bo‘lmang”.
Demak, dinda tafriqaga tushish mushriklarning ishi bo‘lib tanilgan ekan. Guruh-guruh bo‘lib olib, ixtilof chiqarish, talashib-tortishish ham mushriklarning ishi ekan. Har bir jamoa o‘z oldidagi narsadan shod bo‘lib, boshqalarni past sanashi ham mushriklarning ishi ekan.
Alloh taolo “An’om” surasi 109-oyatda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga xitob qilib: “Dinlarini tafriqa qilib, o‘zlari guruhbozlik qilganlar bilan hech bir aloqang yo‘q. Albatta, ularning ishi Allohning O‘ziga havola. So‘ngra qilgan ishlarining xabarini berur”, degan.
Ushbu oyati karimada Alloh taolo tafriqa va guruhbozlikka olib boradigan nizo hamda ixtiloflarni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning yo‘llaridan boshqa, ul hidoyat yo‘liga teskari yo‘l hisoblamoqda. Alloh taolo bu oyatda tafriqa va guruhbozlik Payg‘ambarimizning ummatlariga munosib emasligini qattiq ta’kidlamoqda.
Alloh taolo “Oli Imron” surasida siz bilan biz musulmonlarga xitob qilib: “O‘zlariga ochiq bayonotlar kelganidan keyin bo‘linib, tafriqaga tushganlarga o‘xshash bo‘lmanglar! Ana o‘shalarga ulug‘ azob bordir”, degan.
Tafriqaga tushib bir-birimiz ila tortishish nizolar urchib, fayzu baraka ko‘tarilishiga sabab bo‘ladi.
Yangiqo‘rg‘on tumani "Sayid bobo Termiziy" jome masjidi
imom-xatibi Abduvali Mahmudxonov
@SOFTALIMOTLAR