1. Metabolizmni yaxshilash
Ro‘za tutish davomida organizm qondagi shakar va insulin darajasini nazorat qilishni o‘rganadi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, ro‘za tutish insulin sezgirligini oshirib, 2-xil diabet xavfini kamaytiradi.
2. Qon bosimini pasaytirish
Ro‘za tutish davomida organizmdagi natriy (tuz) mikdori kamayib, qon bosimi pasayishi mumkin. Bu yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytiradi.
3. Vaznni kamaytirish
Ro‘za tutish ortiqcha vaznni kamaytirish uchun samarali usuldir. Organizm sahar va iftor oralig‘ida yonchi moddalarni ishlatib, yog‘larni eritishni boshlaydi.
4. Qondagi xolesterinni kamaytirish
Ro‘za tutish davomida “yaxshi” xolesterin (HDL) ko‘payib, “yomon” xolesterin (LDL) kamayadi. Bu yurak-qon tomir tizimini yaxshilashga yordam beradi.
5. Ichki organlarni tozalash
Ro‘za tutish davomida organizm autofagiya (jisman hujayralarni tozalash) jarayonini boshlaydi. Bu jarayon ortiqcha toksinlardan xalos bo‘lish va ichki organlarning ish faoliyatini yaxshilashga yordam beradi.
6. Miya faoliyatini yaxshilash
Ro‘za tutish miyaning neyroplastik (o‘zgartirish) qobiliyatini oshiradi. Bu esa xotira, o‘rganish va fikrlash qobiliyatini yaxshilashga yordam beradi.
7. Immunitetni kuchlantirish
Ro‘za tutish davomida organizm yangi immun hujayralarni ishlab chiqaradi. Bu esa immunitet tizimini kuchlantirib, kasalliklarga qarshi kurashish qobiliyatini oshiradi.
8. Ruhiy tinchlik va stressni kamaytirish
Ro‘za tutish davomida organizmda endorfin (baxt gormoni) ko‘payib, stress va tashvishni kamaytiradi. Bu esa ruhiy tinchlik va xotirjamlikka olib keladi.
Ilmiy tadqiqotlarga asoslangan xulosa
Ramazon oyida ro‘za tutish nafaqat ibodat, balki sog‘lom turmush tarzini saqlash uchun xam ajoyib imkoniyatdir. Tibbiy jihatdan ro‘za tutish organizmni tozalash, metabolizmni yaxshilash va turli kasalliklarning oldini olishda muhim ahamiyatga ega.
Ammo, ro‘za tutishda muvozanatni saqlash muhim. Sahar va iftorda sog‘lom va balandlangan ovqatlanish, suvni yetarli mikdorda ichish va tanani ortiqcha charchatmaslik kerak.
O‘zbek tilining izohli lug‘ati”da: “Qurbonlik (arabcha so‘z)-qurbonlik; qurbon berish, fido qilish. Xudo yo‘lida qurbonlikka so‘yilgan yoki so‘yiladigan jonliq” deb izohlanadi.
“Qurbonlik” so‘zining istilohiy ma’nosi esa Alloh taologa qurbat, yaqinlik hosil qilish uchun so‘yiladigan jonliqdir.
Barchamizga ma’lumki, Islom dinida qurbonlik qilish vojib amaldir.
Alloh taolo “Parvardigoringiz uchungina namoz o‘qing va qurbonlik qiling” deydi. ( Kavsar surasi, 2-oyat).
Ushbu suraning tafsirida: “Kavsarni tafsirchilarimiz “ko‘p yaxshilik” deb aytishlari. bu esa payg‘ambarlik, Qur’on, hikmat, ummatning ko‘pligi, shafoat va Payg‘ambarimizga berilgan boshqa son-sanoqsiz yaxshiliklardan iboratdir.
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bunday marhamat qilganlar: “Qurbonlik qilinglar! Albatta, u otamiz Ibrohim alayhissalomning sunnatlaridir” ( Imom Abu Dovud rivoyati).
Albatta, qurbonlik qilishda Alloh taologa xolis e’tiqod bilan Uning amrini bajarib, roziligini qo‘lga kiritishni maqsad qilamiz. Qur’oni karimda bunday deyiladi: “Allohga (qurbonlik) go‘shtlari ham, qonlari ham yetib bormas. Lekin U zotga sizlardan taqvo yetar. Alloh sizlarni hidoyat qilgani sababli U zotni ulug‘lashlaringiz uchun ularni sizlarga bo‘ysundirib qo‘ydi. Ezgu ish qiluvchilarga xushxabar bering!” ( Haj surasi, 37-oyat).
Mana sanoqli kunlardan so‘ng Qurbon oyi ham kirib keladi. Bu oyda har birimiz Alloh uchun qurbonlik qilishni niyat qilib turibmiz. Alloh taolo niyat qilib turgan qurbonliklarimizni O‘z dargohida qabul aylasin!
Ruhiddin Akbarov,
O‘MIning Qashqadaryo viloyatdagi vakillik xodimi