Avf ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Qiyomat alomatlarini sanaganlarida: “...Chorva o‘lati kabi orangizda tarqaladigan o‘lat”, dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ya’ni orangizda bir kasallik tarqaladi va shu sababli o‘lim ko‘payadi. Bu hodisa Umar roziyallohu anhu davrida Shomda tarqalgan vabo deb tahmin qilinadi. Ushbu vaboda Abu Ubayda va boshqa ko‘plab sahobalar vafot etishgan.
Ibn Hajar Asqaloniy rahimahulloh “Fathul boriy” kitobida bunday yozadi: “Aytishlaricha, qiyomatning bu alomati Umar roziyallohu anhuning hukmronligi davriga to‘g‘ri kelib, u ko‘plab odamlarning hayotiga zomin bo‘lgan. Bu voqea Quddus fathidan so‘ng bo‘lgandi”.
Tarixchilarning yozishicha, hijriy 18 yilda Amavos hududida vabo epidemiyasi boshlanib, keyinchalik Shom yerlariga tarqalib ketgan. Bu vaboda ko‘p sonli sahoba va boshqa musulmonlar vafot etdi.
Ibn Kasir rahmatullohi alayhning aytishicha, qurbonlar soni 25 ming kishiga yetgan. Ushbu vabo tufayli vafot etgan mashhur sahobalardan biri Abu Ubayda Omir ibn Jarroh roziyallohu anhu edi.
Hozirgi kunda insoniyatga davosi ma’lum bo‘lmagan (masalan, odamning immunitet tanqisligi virusi (OIV) va h.k.) kasalliklar turining tobora ko‘payib borayotganiga guvoh bo‘lmoqdamiz. Zamonaviy ilm-fan va sivilizatsiya rivojlanishi insonlarni bunday kasalliklardan himoya qila olmaydi.
Binobarin, fan-texnika taraqqiyoti odamlarni taqdirdan (qadar) qutqaradi, degan hayollarga berilmaslik lozim. Har bir insonning o‘limi oldindan belgilab qo‘yilgan, Alloh uning jonini biror sabab bilan oladi.
Bemor iste’mol qiladigan dorilar faqatgina tashqi sabablardir. Alloh taolo dori ichgan har kishiga shifo beravermaydi. Masalan, dorining bosh og‘rig‘ini yo‘q qilishi bu uning ichki ta’siri emas, balki Alloh taoloning xohish va irodasiga bog‘liqdir.
Manbalar asosida
Bahriddin XUSHBOQOV
tarjimasi.
Ommaviy axborot vositasi – jamiyat ko‘zgusi, millatning yuzi. Uning zimmasida keng jamoatchilikni fikrlashga chorlash, tarbiyalash, dunyoqarashni boyitishdek mas’uliyat turadi.
Keyingi yillarda mamlakatimizda huquqiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyati barpo etishning muhim sharti bo‘lgan ommaviy axborot vositalarini rivojlantirish, ularning moddiy-texnik bazasi va kadrlar salohiyatini mustahkamlash, so‘z va matbuot erkinligini ta’minlash, soha vakillarini har jihatdan qo‘llab-quvvatlashga bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda.
Shu munosabat bilan bugun O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasida "Matbuot – jamiyat ko‘zgusi" mavzusida davra suhbati bo‘lib o‘tdi.
Mazkur tadbir 27 iyun – Matbuot va ommaviy axborot vositalari xodimlari kuni munosabati bilan tashkil etildi. Unda O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi rektori Muzaffar Komilov, OAV vakillari, Akademiya o‘qituvchi va xodimlari ishtirok etdi.
So‘zga chiqqanlar so‘nggi yillarda yurtimizda so‘z erkinligiga bo‘lgan e’tibor yangi darajaga ko‘tarilganini qayd etishdi. OAV demokratik qadriyatlarni qaror toptirish, dunyoda va mamlakatimizda sodir bo‘layotgan ijtimoiy-siyosiy jarayonlar, voqea-hodisalar haqida tezkor va haqqoniy ma’lumotlar yetkazish, Yangi O‘zbekistonning demokratik qiyofasini shakllantirishda muhim rol o‘ynayotganini ta’kidlashdi.
Darhaqiqat, davlatimiz rahbari soha vakillarining mehnatini doimo e’tirof etar ekanlar, shunday fikrlarni bildirgan edilar:
"Biz bugun huquqiy demokratik davlat qurayotgan ekanmiz, jurnalistikaning butun dunyoda e’tirof etilgan, o‘zgarmas talab va mezonlariga amal qilishimiz zarur. Bu mezonlarning eng asosiysi – xolislik va haqqoniylikdir. Binobarin, matbuot maydoniga kirgan inson – u jurnalist bo‘ladimi, bloger bo‘ladimi, bundan qat’i nazar – ana shu qoidalarga amal qilishi shart".
Uchrashuv davomida "Yangi O‘zbekiston" va "Pravda Vostoka" gazetalari bosh muharriri Salim Doniyorov, "Jadid" gazetasi bosh muharriri Iqboljon Mirzaaliyev, Adliya vaziri maslahatchisi, bloger Shahnoza Soatova hamda "Ziyo" media markazi direktori Abduhamid Muxtorov so‘zga chiqib, o‘z fikr-mulohazalarini bildirdilar.
Shundan so‘ng yurtimizda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar hamda yosh avlodning barkamol voyaga yetishi, xalqaro standartlar asosida ta’lim olishi, ilm-fan, kasb-hunar cho‘qqilarini egallashi hamda xalqimiz ma’naviy-ma’rifiy yuksalishi borasidagi yangilanishlarni keng jamoatchilikka samarali yetkazishda Akademiya bilan faol hamkorlik qilib kelgan bir guruh OAV xodimlarni bayram munosabati bilan taqdirlash marosimi o‘tkazildi.
Bir guruh jurnalistlarga tashakkurnoma va esdalik sovg‘alari topshirildi.
O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi
Matbuot xizmati