Jumladan, turoperatorlar tomonidan “Umra” tadbirini tashkil etish va o‘tkazishga oid reklamalarning qonuniyligi o‘rganildi.
O‘tkazilgan o‘rganishlar natijasida Namangan, Navoiy, Farg‘ona, Xorazm, Toshkent viloyatlari va Toshkent shahar hududiy boshqarmalari tomonidan, litsenziya hujjatlari mavjud bo‘lmagan holda reklamalar joylashtirgan jami 7 ta (“EMIR VOYAGE”, “MAKAN UNITED TRAVEL GROUP”, “EZOFAYZ”, “MURABBIY TRAVEL”, “ZAYTUN TOURISM”, “SMART SYSTEMS COMPANY”, “NAZIR TRAVEL N1” MCHJlar) turoperatorga nisbatan “Reklama to‘g‘risida”gi qonun talablari buzilishi alomatlari bilan ishlar qo‘zg‘atilib, ishni ko‘rib chiqish yakunlari yuzasidan moliyaviy jarimalar qo‘llanildi.
Shuningdek, Qo‘mitaning Namangan va Farg‘ona viloyatlari hududiy boshqarmalari tomonidan jami 5 ta (“Bog‘dodliklar telegram kanali adminlari N.Shukurullayev va R.Usmonov”, “Zaytun_Travel_official” , “Musaffo turizm”, “Dastorqozi_202 MILLIY TAOMLARI”) turoperator mansabdor shaxslari hamda telegram adminlari yuqoridagi kabi qonunchilik talablari buzilishi yuzasidan ma’muriy javobgarlikka tortildi.
Shu bilan birgalikda, 12 dan ortiq litsenziyaga ega bo‘lmasdan reklama materiallari tarqatayotgan axborot resurslarini yurituvchi shaxslarga aniqlik kiritish maqsadida Ichki ishlar vazirligi, Kiberxavfsizlik markaziga murojaat qilindi. Ushbu o‘rganish yakunlari yuzasidan qonunchilikda belgilangan tegishli choralar ko‘rilishi ta’minlanadi.
Qo‘mita fuqarolar, “Umra” tadbirlarni amalga oshirishda firibgarlarga aldanib qolishdan ogoh bo‘lish va keyinchalik turli ko‘ngilsiz holatlarga tushib qolmaslik maqsadida xavfsiz, ishonchli va kafolatlangan xizmatlardan hamda tegishli litsenziyaga ega bo‘lgan turoperatorlar xizmatidan foydalanishni tavsiya etadi.
N.Rahmonova, O‘zA
Savol: Islomda yangi kun qaysi soatdan boshlab kiradi? Masalan, shartli qabul qilingan tartib bo‘yicha soat 00:00 yangi kunning boshlanishi sanaladi? Islomda yangi kunning boshlanishi va tugashi qaysi vaqtdan e’tiborga olinadi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizga ko‘ra, kun shom vaqtidan boshlanadi va keyingi shomgacha davom etadi. Boshqacha qilib aytganda, islomda kun kecha bilan boshlanadi va uning ertasida kun botib, kunduz tugaganida, o‘sha kun ham yakunlanadi. Bunga oyat va hadislardan ko‘plab dalillar bor.
Faqat ayrim ahkomlarda kunning boshlanishi bomdod namozining vaqti kirishi (subhi sodiq)dan boshlanadi va kun keyingi bomdod vaqtigacha davom etadi. Masalan, Hajda Arafot vodiysida turishda hukm shunday.
Shuningdek, ayrim hollarda “kun” tushunchasi yuqoridagidek, 24 soatdan iborat (sutka) ma’nosida emas, balki tunga muqobil – qarama-qarshi ma’noda qo‘llanilishi ham mumkin. Bu holda kun boshlanishi bomdod vaqtidan to quyosh botgunigacha bo‘lgan muddat, ya’ni kunduzdan iborat bo‘ladi. Bunga misol uchun “bir kun ro‘za tutish” deganda aynan shu muddat nazarda tutiladi.
Xulosa qilib aytganda, dinimizdagi umumiy qoidaga ko‘ra, kunning boshlanishi kun botganidan boshlanib, keyingi kun botishigacha davom etadi. Ayrim istisno qilingan holatlarda kunning qachon boshlanib, qachon tugashi dindagi hukmlarga qarab farq qiladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.