Sayt test holatida ishlamoqda!
25 Dekabr, 2025   |   5 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:47
Peshin
12:28
Asr
15:18
Shom
17:03
Xufton
18:22
Bismillah
25 Dekabr, 2025, 5 Rajab, 1447
Maqolalar

100 ta sirli ibora (2-qism)

14.04.2025   12205   6 min.
100 ta sirli ibora (2-qism)

100 ta SIR-ASRORLI IBORA

yoxud

ODAMLAR BILAN

MULOQOT (oila, uy, ishxona, jamoat joylari) DAGI

100 ta “SЕHRLI SO‘Z”ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

 

     (2-qism)

 

ULUG‘LARDAN   HIKMATLAR:

  1. «Sunnat ermish, kofir bo‘lsa, berma ozor,

Ko‘ngli qottig‘, dil ozordin Xudo bezor,

Alloh haqi, ondog‘ qulg‘a sijjin tayyor,

Donolardin eshitib, bu so‘z aydim mano».

(Hoja Ahmad Yassaviy)

 

  1. «Kimki bir ko‘ngli buzug‘ning xotirin shod aylagay,

Oncha borkim, Ka’ba vayron bo‘lsa, obod aylagay».

  •  

 

  1. «Agar bo‘lsang ipak kabi muloyim,

Muloyim sen bo‘lsang, quling bo‘layin.

Qulog‘imga bergan panding olayin,

Kishiga qattiq so‘z aytuvchi bo‘lma».

  1.  

 

  1. «Agar sen qiblaga burmasang yuzni,

Besh mahal sajdayu namozing bekor.

Jannatga hech qachon tikmagil ko‘zni

Agar bir mo‘minga yetkazsang ozor».

(Abdulla Oripov)

 

  1. «Makkaga yetti qat borgancha bo‘lur,

Boshini silasang o‘ksik insonni».

(Abdulla Oripov).

 

BMT  (Birlashgan Millatlar Tashkiloti)  MA’LUMOTLARI:

  • Eng qadimiy global tashkilot (1945 yildan keyin tashkil etilgan boshqa tashkilotlar bilan solishtirganda hali ham faoliyat yuritadi),

a’zo davlatlar soni bo‘yicha eng yirik xalqaro tashkilot,

dunyodagi barcha davlatlarni qamrab olgan dunyoning eng universal tashkiloti,

global e’tirof nuqtayi nazaridan eng nufuzli xalqaro tashkilot hisoblangan

Birlashgan Millatlar Tashkilotining rasmiy tillari 6 ta – ingliz, arab, ispan, xitoy, rus, fransuz.

 

  • “Inson huquqlari Umumjahon Deklaratsiyasi” – BMT Bosh Assambleyasining uchinchi sessiyasida 1948 yil 10 dekabrda 217 A (III)-sonli Qarori bilan qabul qilingan ("Inson huquqlari bo‘yicha xalqaro Pakt") – BMTga a’zo barcha davlatlar uchun tavsiya etilgan hujjatdir.

Ushbu tarixiy hujjat 500 dan ortiq til va lahjalarga tarjima qilingan va Dunyodagi eng ko‘p tarjima qilingan hujjat sifatida “Ginnesning rekordlar kitobi”ga kiritilgan.

 

  • Ko‘p tillilikni targ‘ib qilish bo‘yicha sa’y-harakatlar doirasida Birlashgan Millatlar Tashkiloti tashabbusi bilan “Xalqaro tillar yili” (2008 y.) va “Xalqaro mahalliy tillar yili” (2019 y.) o‘tkazildi.

 

  • 04 yanvar — Brayl yozuvi bo‘yicha Butunjahon kuni (A/RES/73/161);
  1. yanvar — Ta’lim bo‘yicha Xalqaro kun (A/RES/73/25);
  1. fevral — Ona tili bo‘yicha Xalqaro kun (A/RES/56/262);
  1. mart — BMTda fransuz tili kuni;
  1. aprel — BMTda xitoy tili kuni;
  1. aprel — BMTda ingliz tili kuni;

23 aprel — BMTda ispan tili kuni;

  1. may — Butunjahon portugal tili kuni (UNESCO);
  2. iyun — BMTda rus tili kuni;
  3. iyul — Suaxili tili bo‘yicha Butunjahon kuni (A/RES/78/312);
  4. centyabr — Savodxonlik bo‘yicha Xalqaro kun (UNESCO 14 C/Resolution 1.441);

09 centyabr — Ta’limni hujumlardan himoya qilish bo‘yicha Xalqaro kun (A/RES/74/275);

  1. centyabr — Ishora tillari bo‘yicha Xalqaro kun (A/RES/72/161);
  1. sentyabr — Tarjima bo‘yicha Xalqaro kun (A/RES/71/288);

18 dekabr — BMTda arab tili kuni.

 

ZAMONAVIY  FAN  TADQIQOTLARI  va  AJOYIB  MA’LUMOTLAR:

  1. Dunyo – madaniyatlar va tillarning ajoyib birlashmasidir. Ularning har biri o‘ziga xos xususiyatlari va go‘zalligiga ega.
  2. Dunyo xalqlari xilma-xil tillarda gaplashishadi. Biroq fan aniqlikni yaxshi ko‘radi. Shu tufayli vaqti-vaqti bilan tilshunoslar tillar sonini hisobga oladilar va o‘z ma’lumotlarini e’lon qilishadi.
  3. Raqamlar odatda bir biriga doimo mos tushavermaydi. Chunki u yoki bu tilni hamma joyda ham birdek tan olavermaydilar. Natijada o‘sha tilni ro‘yxatga kiritmay qo‘yish hollari uchrab turadi.
  4. 2024 yil ma’lumotlari bo‘yicha, dunyoda 7.668 milliard odam 7.164 tildan foydalanadi.
  5. Hozirgacha ulardan 500 tasigina o‘rganilgan xolos.
  6. Dunyo aholisining yarmi atigi 23 tilda gaplashadi.
  7. Har uch tildan bittasining yozuvi bo‘lmay, faqat og‘zaki nutq shakliga egadir.
  8. Jahondagi 1400 ta tilning yo‘qolib ketish xavfi bor.
  9. Dunyo tillaridan faqat 40 tasigina og‘zaki va yozma jihatdan mukammal shakllanib bo‘lgan deb hisoblanadi. O‘sha 40 ta tilning orasida o‘zbek tili ham bor.
  10. Hozirgi vaqtda «dunyo» bo‘lgan 8 ta til mavjud – ingliz, xitoy, ispan, rus, arab, fransuz, portugal va nemis tillari.
  11. Aynan ular eng ko‘p tashuvchilarga ega bo‘lib, ularning soni 4,3 milliard kishiga teng. Bu Yerning umumiy aholisining taxminan 60 % ni tashkil qiladi.
  12. Dunyodagi eng mashhur tillar. 2024 yilda ko‘p son (100 mln.dan ziyod) li ona tilida so‘zlashadigan 40 ga yaqin til mavjud: ingliz, xitoy, hind, ispan, arab, fransuz, bengal, rus, portugal, suaxili, indoneziya, urdu, yapon, nemis, panjob, fors.
  13. Dunyoda eng ko‘p gapiriladigan til ingliz tili – 1,4 milliard ona tilida so‘zlashuvchilar mavjud.
  14. Xitoy tili dunyodagi eng murakkab til sifatida “Ginnes rekordlari” kitobiga kiritilgan.
  15. Dunyodagi eng boy (katta lug‘at boyligi, eng katta ifoda imkoniyatlari, adabiy meros, madaniy ahamiyatga ega yoki tarqalishi bo‘yicha eng rivojlangan) tillar – ingliz, arab, xitoy, rus, fransuz, ispan, portugal.

                               

(2 – qism tugadi. Davomi bor...).

Ibrohimjon domla Inomov

 

Ibratli hikoyalar
Boshqa maqolalar
Videolar

Amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi

24.12.2025   4960   4 min.

Shu yil 23 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashabbusi o‘tkazib kelinayotgan amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi.

Tadbirga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchilik qildi. Shuningdek, unda Diniy idora bo‘limi boshliqlari Islomiddin domla Zuhriddinov, Muzaffar domla Kamolov va Masjidlar bilan ishlash bo‘limi yetakchi mutaxassisi Dilmurod Rahimovlar qatnashdi.

Mazkur tumandagi “Islomobod” masjidida o‘tkazilgan tashkiliy yig‘ilishda Toshkent shahar vakilligi rahbariyati, tuman-shaharlar bosh imom-xatiblari va Olmazor tumanidagi masjid imom-xatiblari ham ishtirok etdi.

Tadbir avvalida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining “Inson qadri” kitobi taqdimoti o‘tkazildi. Unda Zayniddin domla Eshonqulov mazkur kitob bugungi hayotimiz bilan naqadar uyg‘un ekani, dinimizda ham inson va uning qadr-qimmati yuksak ulug‘lanishi, har bir diniy soha xodimining faoliyati uchun dasturamal bo‘lib xizmat qilishini alohida ta’kidlab o‘tdi. Ushbu kitob barcha ishtirokchilarga tarqatildi.

Tadbir davomida tuman bosh imom-xatiblari uchun namunaviy maxsus kiyim namunasi taqdimot qilindi. Unda chakmon, duxoba va milliy do‘ppilar namoyish qilindi.

Shuningdek, Toshkent shahri, xususan, Olmazor tumanida 2025 yil davomida amalga oshirilgan ishlar sarhisob qilindi. Unda shahardagi imom-xatiblar faoliyatidagi yutuqlar e’tirof etilib, ba’zi kamchiliklar bo‘yicha tegishli tavsiyalar berildi.

Shundan so‘ng Toshkent shahar bosh imom xatibi o‘rinbosari Rustamov Ergashali boshchiligida tumanlar bosh imom-xatiblari, shuningdek, tajribali imom-xatiblardan tarkib topgan Ishchi guruh tuzilib, ular Olmazor tumanidagi 21 ta masjid va mahallasiga biriktirildi.

Tadbir doirasida amaliyoti nazarda tutilgan yo‘nalishlar bo‘yicha quyidagilar amalga oshirildi:

Birinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatiblar 7 toifaga mansub 105 ta oilaga kirib, ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi: Xususan:  

- 20 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, tushunchalari to‘g‘rilandi;

- 15 ta xonadonda jazo muddatini o‘tayotganlarning oila a’zolari, muqaddam sudlanganlar bilan suhbat qilindi;

- 20 ta notinch oila o‘rganilib, muammoning sabablari bartaraf etish, arazlashganlarni yarashtirish choralari ko‘rildi;

- 15 ta xonadonda ichkilikka ruju qo‘yganlar bilan suhbat qilinib, zararli odatlardan saqlanish to‘g‘risida nasihat qilindi;

- nogiron, kasal, ehtiyojmand fuqarolar, shuningdek, tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 20 ta oilaga kirilib, ulardan hol-ahvol so‘rash barobarida sovg‘a-salomlar ulashildi, davolanish va dori-darmon uchun moddiy yordam ko‘rsatildi.

Kirilgan 105 ta xonadonning ichidan moddiy imkoniyati cheklanganlariga  homiylarni jalb qilgan holda jami 42 000 000 (qirq ikki million) so‘mlik ro‘zg‘orlik mahsulotlari ehson qilindi. Ular orasidan o‘ta nochor bo‘lganlarining moddiy ta’minotidan xabardor bo‘lib turish rejalashtirildi;

Ikkinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatib faoliyati o‘rganildi. Jumladan, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar yaratish jihatlari ko‘rib chiqildi.

Uchinchi yo‘nalish bo‘yicha Ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan 21 ta masjidda peshin namozini ado qilib, jamoatga ma’ruza qilib berdilar. Tinchlik ne’mati, shukronalik, aqidada adashmaslik, mazhabga ergashish kabi muhim mavzudagi chiqishlarda 3800 ga yaqin tinglovchi qamrab olindi.

Shuningdek, yakuniy yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov qish mavsumini betalofat o‘tkazish bo‘yicha so‘z yuritdi.

Yig‘ilishda mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari bilan muloqatni muntazam yo‘lga qo‘yish, kadrlar masalasiga e’tiborni kuchaytirish, ma’ruzalarni Fatvo markazidan chiqarilgan juma tezislari va qo‘shimcha adabiyotlardan foydalangan holda boyitish, haftaning dushanba va payshanba kunlari ma’ruzalar qilish haqida so‘zladi.

Diniy idora Moliyaviy nazorat va tahlil bo‘limi boshlig‘i Islomiddin Zuhriddinov masjidlarda ish yuritish hujjatlarini takomillashtirish, ehson qutilardagi tushumlarni komissiya a’zolari ishtirokida dalolatnoma asosida bankdagi hisob raqamlarga kirim qilish, to‘y va marakalarni ixchamlashtirish, janoza marosimlarda bid’at-xurofatlarga chek qo‘yish to‘g‘risida gapirdi.

Masjidlar bilan ishlash bo‘limi boshlig‘i Muzaffar Kamolov mavjud mahallalarga barcha imom-xatib va imom-noiblarni biriktirish, mahalla yettiligi bilan homkorlikda ishlarni yo‘lga qo‘yish, shar’iy dalil va hayotiy misollar asosida ma’ruza qilish, kiber jinoyatchilikning oldini olish haqida aytib o‘tdi.

Tadbir so‘ngida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinib, Olmazor tumani imom-xatiblari yutuq va kamchiliklari yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

VIDEO