Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyul, 2025   |   10 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:12
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
05 Iyul, 2025, 10 Muharram, 1447

Bemazhablar bilan mantiqiy savol-javob (2 qism)

05.03.2024   2944   3 min.
Bemazhablar bilan mantiqiy savol-javob (2 qism)

Ular: “Nega bir masala bo'yicha bir imom halol deb hukm qilgan bo'lsa, boshqasi harom degan. Qanday qilib halol narsa bir vaqtning o'zida ham halol, ham harom bo'lishi mumkin?” deb so'rashdi.

Men: “Avvalgi payg'ambarlarning shariatida ham turli farqlar bo'lgan. Masalan, Odam alayhissalom davrlarida o'z singlisiga uylanish harom edimi yoki halolmi?”.

Ular: “Halol edi”, dedilar.

Men: “Bugunchi?” deb so'radim.

Ular: “Harom”, deyishdi.

Men: “Har bir payg'ambarning shariati o'sha davr uchun to'g'ri hisoblangan. Odam alayhissalomga iymon keltirish bilan birga Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga ham iymon keltiramiz va har ikki payg'ambarni haq deb bilamiz”.

Ular: “Payg'ambarlarning payg'ambar etib yuborilgan vaqtlari turlicha bo'lgan” dedi.

Men: “To'g'ri payg'ambarlar davri bir-biridan farq qiladi. Mazhablar esa geografik joylashishi bo'yicha farqlanadi. Masalan, shofe'iylar Shri-Lankada istiqomat qilsa, hanafiylar Pokistonda. Shu sababli, ba'zan vaqtning, ba'zan joylashuvning har xilligi tufayli halol va harom o'rtasida turfa xillik vujudga kelgan”.

Keling yanada tushunarliroq bo'lishi uchun bir misol keltirsam. Uzoq yillardan beri ramazon oyining birinchi kuni va hayit kunini belgilash bo'yicha turli xillik bo'lib keladi. Saudiya Arabistonida hayit kuni bo'lsa, Pokistonda ramazon hali tugamagan bo'ladi. Shundan kelib chiqib sizlarga savol: “Hayit kuni ro'za tutish harommi yoki halolmi?”

Ular: “Harom”, deyishdi.

Men: “Ramazon oyida hayit namozini ado etish-chi, harommi? Lekin Saudiya Arabistonida musulmonlar hayit kunini nishonlashlari, Pokistondagilar esa ro'za tutishlari to'g'rimi?” deb so'radim.

Ular: “Ha, to'g'ri”, dedilar.

Men: “Ha, to'g'ri. Chunki ramazonni boshlanishi ham, tugashi ham oyga qarab belgilanadi. Saudiyada oy ko'ringani uchun ular hayit namozini ado etishadi, Pokistonda esa oy hali ko'rinmadi.

Shuning uchun, Saudiyada hayit namozi o'qiladi. Pokistonda esa ro'za tutiladi. Har ikkisi ham to'g'ri. Agar to'rtta kishi qo'liga tayoq olib Saudiyada hayit namozining o'qilishiga qarshilik qilib, “hayit namozini o'qimang, chunki Pokistonda hali ramazon oyi tugagani yo'q” deb jar solsa fitna bo'lmaydimi?” Ogoh bo'lingki fitna og'ir gunohdir”, dedim.

Davomi bor...

Davron NURMUHAMMAD

MAQOLA
Boshqa maqolalar

“Safarga ketdilar...”

04.07.2025   7459   2 min.
“Safarga ketdilar...”

Ayoli vafot etganidan keyin eri juda mayus bo‘lib qoldi. Bir kuni uning yaqin do‘sti uni koyidi:

– Haliyam uylanmadingmi?

– Yo‘q, – dedi u.

– Nega, nahotki boshqa ayollar ichida senga yoqadigani bo‘lmasa?

– Rahmatli ayolimga o‘xshagani topilmasa kerak...

– Qo‘ysang-chi, ayollarning bari bir-biriga o‘xshaydi-ku!..

– Men zohirini aytmayapman. Ichki olamini, botinini aytyapman.

Yigit hayron bo‘lib qarab turgan do‘stiga hayotida bo‘lgan birgina voqeani gapirib berdi:

“Bir kuni ayolim jahlimni chiqardi. Qattiq urishdim va uni ota uyiga haydadim. Jimgina ketdi. Oradan bir necha kun o‘tgach, qilgan ishimdan pushaymon bo‘ldim. Aslida ayb o‘zimdan o‘tganini angladim. Ming andisha bilan qaynotamnikiga bordim. Eshik oldida biroz turib qoldim. So‘ng eshikni taqillatdim. Ayolim ochdi va meni hayratda qoldirib, xuddi oramizda hech gap o‘tmaganday, baland ovozda:

– Assalomu alaykum dadajonisi, safaringiz yaxshi o‘tdimi? – deya tabassum bilan ko‘zini qisib qo‘ydi. Unga bir nimalar demoqchi bo‘lgan edim, u meni qattiq bag‘riga bosib, bunday dedi:

– Gapirmang, ota-onamga sizni “safarga ketdilar”, dedim...

Ana shunday fahmli, oqila edi ayolim. Shuning uchun ham unga hech birini o‘xshatolmay, uylanolmay yuribman, do‘stim”.

Ha, azizlar! Alloh taolo erkakni ayol uchun, ayolni erkak uchun ne’mat qilib bergan. To‘g‘ri, ba’zilar bir-birlarining kamchiliklaridan shikoyat qilib qolishadi. Ammo hech kim benuqson emas. Mukammal ayolni ham, erkakni ham axtarmang bu dunyoda. Hikoyada kelganidek, ba’zida er uchun bir jufti halol butun dunyodagi ayollardan afzal bo‘lishi mumkin. Shunday ekan, ahli ayolimizni qadrlaylik. Zero, u ham kimningdir farzandi, bolalarimizning onasi. Eng muhimi, Allohning bizga bergan omonatidir.

Akbarshoh RASULOV