Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyul, 2025   |   26 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:30
Quyosh
05:08
Peshin
12:34
Asr
17:38
Shom
19:55
Xufton
21:25
Bismillah
21 Iyul, 2025, 26 Muharram, 1447

Fatvolar to'plami – ilm manbai

20.02.2024   2490   2 min.
Fatvolar to'plami –  ilm manbai

O'zbekiston musulmonlari idorasi huzuri­dagi Fatvo markazi tomonidan tayyorlanib chop etilgan “Fatvolar to'p­lami. 500 savolga 500 javob” nomli kitobni o'qib g'oyat quvondim.

To'plamda berilgan savol-javoblar har bir mo'min-musulmon uchun nihoyatda foydalidir. Uni o'qigan kishi e'tiqod, bid'at-xurofot, tahorat, namoz, zakot, ro'za, haj va umra, qurbonlik, savdo, nikoh, taloq, emizish, qasam, nazrlar, ijara, meros, ruhiy tarbiya, zikr kabi turli muhim mavzularda zaruriy bilimlarga ega bo'ladi.

Kitobda to'g'ri fatvo berish orqali in­sonlarni yaxshilikka yo'llash, yomon­liklardan qaytarish savobli, ilmsiz, asossiz berilgan har qanday fatvo xatarli, noto'g'ri ekani, etarli bilim va tajribaga ega bo'lmay turib fatvo berish og'ir gunohga yo'l ochishi, odamlarni ixtilofga solib qo'yishi misol va dalillar asosida yoritilgan.

Ayrim kishilar ilmni “dunyoviy ilm”, “diniy ilm” deb ajratishlari kuzatiladi. Islom di­ni esa insonlarni har qanday foydali ilmni o'r­ganish­ga targ'ib qiladi. Zero, ilm bo'lmagan joyda qoloqlik, jaholat, to'g'ri yo'ldan adashish bo'ladi.

To'plam turli tahdidlar kuchayib borayotgan ho­zirgi murakkab jarayonda g'oyatda kerakli manba bo'lib xizmat qiladi. Ayniqsa, bugungi kunda diniy qadriyatlarimizga qarshi qaratilgan ijtimoiy tarmoqlarda tarqatilayotgan uydirma axborotlar, etti yot begonalarga ko'r-ko'rona ergashishlar, yoshlarni zalolatga boshlovchi “jozibali” tasvirlar, mazhabsizlik kabi illatlarning asli puch, zararli ekanini ko'rsatib berishi o'quvchini o'ziga yanada ko'proq jalb etadi.

Zabardast ahli ilmlar hozirlagan ilmiy manbalarni o'qib, “Biz boshqalarga ergashuvchi emas, aksincha, doim ergashtiruvchi xalq bo'lib kelganmiz”, degan faxrni tuydim.

Sultonxoja ARIPHO'JAYeV,

mehnat faxriysi

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

16.07.2025   5416   2 min.
Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.

Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.

Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).

Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:

“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).

Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyrni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).

Shunga ko‘ra imom domla Subhanalloh, Alhamdulillah, Allohu akbar deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.