Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Oktabr, 2025   |   17 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:10
Quyosh
06:28
Peshin
12:15
Asr
16:08
Shom
17:56
Xufton
19:07
Bismillah
09 Oktabr, 2025, 17 Rabi`us soni, 1447
Maqolalar

Payg‘ambar alayhissalomdan keyingi saxiylar

29.09.2025   8140   2 min.
Payg‘ambar alayhissalomdan keyingi saxiylar

"Agar shogird shayxulislom, agar qozidur,

Agar ustoz rozi – Tangri rozidur.

Alisher Navoiy
 

Alloh taolo Qur’oni karimda: "Alloh sizlardan iymon keltirgan ilm ato etilgan zotlarni (baland) daraja (martaba)larga ko‘tarur" (Mujodala 11 oyat) deb marhamat qiladi.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: “Sizlarga saxiylar saxiysining xabarini beraymi? Saxiylarning saxiysi Allohdir. Men odam bolasining eng saxiysiman. Mendan keyin sizdan eng saxiyingiz, ilm o‘rganib, ilmini tarqatgan odamdir. U qiyomat kuni yolg‘iz o‘zi bir ummat bo‘lgan holida tiriltiriladi”, deganlar.
Albatta, ustozlar mana shunday yuksak mukofotlarga loyiq zotlardir.
Odamlarga harf o‘rgatib, savodini chiqarish  eng yaxshi ta’lim, desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Chunki biz butun hayotimiz davomida shu ustozlarimiz o‘rgatgan xarflardan foydalanib o‘qiymiz, yozamiz va ilmimizni oshirishda davom etamiz.

Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhuning bunday gapi bor: “O‘qishni bilsangiz, har bir inson bir kitobdir”. Mana shu kitobning qulfiga kalit topib, ilk xarflarni o‘rgatuvchi zotlar albatta ustozlarimizdir.

Abu Homid G‘azzoliy aytadi: “Agar sen ta’lim oluvchi bo‘lsang ustozing huzurida qo‘yidagi ishlarga amal qilishing shart: salom berish va kirishga izn so‘rash, behuda gaplarni gapirmaslik, ruxsatsiz so‘zlamaslik, "falonchi bu haqida boshqacharoq gapirgan edi" deb odobsizlik qilmaslik, odamlar "shogirdi ustozidan bilimdon ekan”, deyishlari uchun ustoz bilan bahslashmaslik, ustoz o‘rnidan turganida shogird ham o‘rnidan turishi”.

Keling, azizlar, faqat bir sana munosabati bilangina emas, ustozlarga doimiy ehtirom ko‘rsataylik. Zero, marifatparvar ajdodlarimiz aytganlaridek, dunyo imoratlari ichida eng ulug‘i maktab bo‘lsa, kasblarning ichida eng sharaflisi muallimlikdir.
 

Shamsutdin domla Shermatov,

Sho‘rchi tumanidagi " Mengto‘ra hojibobo" jome masjidi imom xatibi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Sehr bor narsami yoki to‘qimami? (2-qism)

08.10.2025   4370   3 min.
Sehr bor narsami yoki to‘qimami? (2-qism)

Sehr safsata, xayol yoki to‘qima narsa emas, balki u haqiqatdir. U er-xotin orasini buzadi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Ikkisidan er-xotinning o‘rtasini buzadigan narsani o‘rganar edilar” (Baqara surasi, 102-oyat).

Uning insonning jismiga azob berishi, turli kasalliklar keltirib chiqarishi, hatto o‘limga sabab bo‘lishi haqdir. Albatta har bir ish Allohning izni bilan bo‘ladi.

Qarofiy rahimahulloh aytadi: “Sehr haqiqatdir. U insonning fe’l atvori, tabiati, xulqi o‘zgarishiga, hatto agar oldi olinmasa o‘limga ham sabab bo‘ladi” (Al-Furuq. 149/4).

Imom Navaviy rahimahulloh yozadilar: “Sehrning haqiqat ekaniga jumhur ulamolar ittifoq qilganlar. Unga Qur’oni karim va mashhur bir qancha sahih hadislar dalil bo‘ladi” (Ravzat ut-tolibiyn. 346/9).

Ulamolar sehrning haq ekaniga quyidagi oyat va hadisni dalil qilib keltiradilar:

“Va tugunlarga dam soluvchilar yomonligidan” (Falaq surasi, 4-oyat).


Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sehr qilindilar. Hatto u zotga qilmagan ishlarini qilgandek tuyulardi. U zot bir kuni mening oldimda edilar, duo qilaverdilar, duo qilaverdilar, so‘ng: “Ey Oisha, Alloh menga u haqida fatvo so‘ragan ishimda fatvo berganini sezdingizmi?”, dedilar.

Men: “Nima ekan u, yo Rasululloh?”, deb so‘radim.

U zot alayhissalom bunday dedilar: Huzurimga ikki kishi kelib, biri bosh tomonimga, ikkinchisi oyoq tomonimga o‘tirdi. Ulardan biri ikkinchisidan: Bu odamning dardi nima?, deb so‘radi. Sehrlangan, dedi u. Unga kim sehr qildi”, dedi. “Zurayqlik yahudiy Labid ibn A’som, dedi. “U nima narsada?, dedi. Taroq, taroqdagi (soch) va xurmo (guli turadigan) tugunchasining qobig‘ida”, dedi. U qayerda?, dedi. Zu Arvon qudug‘ida, dedi.


So‘ngra Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir guruh sahobalari bilan o‘sha quduqqa borib, unga qaradilar. Uning ustida xurmo daraxti bor ekan. Keyin Oisha roziyallohu anho onamizning oldilariga qaytib kelib: “Allohga qasamki, u (quduq)ning suvi ivitilgan hinaga o‘xshab ketibdi, xurmolari esa xuddi shaytonlarning boshlariga o‘xshaydi”, dedilar.

“Yo Rasululloh, uni chiqarib tashladingizmi?”, deb so‘radim. U zot alayhissalom: Yo‘q, Alloh menga ofiyat va shifo berdi. Odamlarga undan biror yomonlik qo‘zg‘ab qo‘yishdan qo‘rqdim”, dedilar. So‘ngra uni ko‘mib tashlashga buyurdilar” (Imom Buxoriy. 5766; Imom Muslim. 2189).

Zayd ibn Arqam roziyallohu anhu rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga yahudiylardan biri sehr qildi. U zot alayhissalom bir necha kun betob bo‘ldilar. So‘ng Jabroil alayhissalom kelib: “Yahudiylardan bir kishi sizga sehr qildi, tugun tugib, falon quduqqa (tashladi)”, degan xabarni berdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam odam yuborib, uni chiqartirib, yechib yubordilar. Shunda u zot alayhissalom yengil bo‘lib, turib ketdilar. Bu haqda o‘sha yahudiyga hech narsa demadilar va u bilan yuzma-yuz ham kelmadilar” (Imom Nasoiy rivoyati).

Davron NURMUHAMMAD