Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Oktabr, 2025   |   17 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:10
Quyosh
06:28
Peshin
12:15
Asr
16:08
Shom
17:56
Xufton
19:07
Bismillah
09 Oktabr, 2025, 17 Rabi`us soni, 1447
Maqolalar

Payg‘ambar alayhissalomdan keyingi saxiylar

29.09.2025   8122   2 min.
Payg‘ambar alayhissalomdan keyingi saxiylar

"Agar shogird shayxulislom, agar qozidur,

Agar ustoz rozi – Tangri rozidur.

Alisher Navoiy
 

Alloh taolo Qur’oni karimda: "Alloh sizlardan iymon keltirgan ilm ato etilgan zotlarni (baland) daraja (martaba)larga ko‘tarur" (Mujodala 11 oyat) deb marhamat qiladi.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: “Sizlarga saxiylar saxiysining xabarini beraymi? Saxiylarning saxiysi Allohdir. Men odam bolasining eng saxiysiman. Mendan keyin sizdan eng saxiyingiz, ilm o‘rganib, ilmini tarqatgan odamdir. U qiyomat kuni yolg‘iz o‘zi bir ummat bo‘lgan holida tiriltiriladi”, deganlar.
Albatta, ustozlar mana shunday yuksak mukofotlarga loyiq zotlardir.
Odamlarga harf o‘rgatib, savodini chiqarish  eng yaxshi ta’lim, desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Chunki biz butun hayotimiz davomida shu ustozlarimiz o‘rgatgan xarflardan foydalanib o‘qiymiz, yozamiz va ilmimizni oshirishda davom etamiz.

Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhuning bunday gapi bor: “O‘qishni bilsangiz, har bir inson bir kitobdir”. Mana shu kitobning qulfiga kalit topib, ilk xarflarni o‘rgatuvchi zotlar albatta ustozlarimizdir.

Abu Homid G‘azzoliy aytadi: “Agar sen ta’lim oluvchi bo‘lsang ustozing huzurida qo‘yidagi ishlarga amal qilishing shart: salom berish va kirishga izn so‘rash, behuda gaplarni gapirmaslik, ruxsatsiz so‘zlamaslik, "falonchi bu haqida boshqacharoq gapirgan edi" deb odobsizlik qilmaslik, odamlar "shogirdi ustozidan bilimdon ekan”, deyishlari uchun ustoz bilan bahslashmaslik, ustoz o‘rnidan turganida shogird ham o‘rnidan turishi”.

Keling, azizlar, faqat bir sana munosabati bilangina emas, ustozlarga doimiy ehtirom ko‘rsataylik. Zero, marifatparvar ajdodlarimiz aytganlaridek, dunyo imoratlari ichida eng ulug‘i maktab bo‘lsa, kasblarning ichida eng sharaflisi muallimlikdir.
 

Shamsutdin domla Shermatov,

Sho‘rchi tumanidagi " Mengto‘ra hojibobo" jome masjidi imom xatibi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Musulmon bo‘lmagan aholini qatl etgan jannatga kirmaydi

08.10.2025   1345   2 min.
Musulmon bo‘lmagan aholini qatl etgan jannatga kirmaydi

Musulmon mamlakatda istiqomat qilayotgan boshqa din vakili o‘sha yurtda yashayotgan musulmon aholi bilan bir xil huquq va erkinliklarga ega bo‘ladi.

Musulmon davlati eng avvalo boshqa din vakillari mamlakat ichida va tashqarisida tinch hayot kechirishlari uchun ularni ichki hujum va tashqi jabr-zulumdan muhofaza etmoqligi shart.

Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: (Aybsiz) zimmiyni o‘ldirgan kishi jannatning hidini hidlamas. Jannatning hidi esa qirq yillik masofadan ham kelib turadi[1]”.

Ushbu hadisda kofir bo‘lsa ham, inson joni Islom nazdida qanchalik qadr-qiymatga ega ekani ko‘rinib turibdi.

Hadisi sharifda “g‘ayridinni o‘ldirish”ning oqibati qandoq bo‘lishi ajoyib o‘xshatish ila vasf qilingan. Mazkur jinoyatni qilgan odam jannatning hidini ham hidlamaydi.

Jannatga kirish, undagi xushbo‘y mushku anbarlardan hidlab, lazzat olish u yoqda tursin, jannatning umumiy hidini ham hidlay olmaydi. Yaqiniga yo‘lay olmaslik qay darajada bo‘ladi? Bundoq jinoyat qilgan odam jannatdan qirq yillik yo‘l yurish masofasidan ham uzoqroqda bo‘ladi. Chunki jannatning hidi qirq yillik masofadan kelib turadi.

Bas, shundoq ekan, har bir mo‘min musulmon o‘zi bilan tinch-totuvlikda yashamoqchi bo‘lgan har bir g‘ayridinning hurmatini joyiga qo‘yishi, unga zinhor yomonlik qilmasligi zarur.

Ushbu hadisni Anvar Shoh Kashmiriy o‘zining “Fayz al-Boriy” kitobida sharhlab, quyidagilarni keltirib o‘tadilar: “Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning yuqorida keltirib o‘tilgan hadislarining eng asosiy mazmuni shundan iboratki, musulmonni o‘ldirish – ulkan gunoh, bu jirkanch ishni sodir etish kufrga olib borishligi va do‘zahda abadiy azob bo‘lishligi yaxshi ma’lum. Huddi shuningdek boshqa din vakilini o‘ldirish ham yuqoridagi kabi ulkan azoblarga sabab bo‘ladi”[2].


“The Fatwa on Terrorism and Suicide Bombings” kitobidan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi


[1] Imom Buhoriy, Sahih: Kitab al-jizya, 3:1155 §2995; ibn Moja, Sunan: Kitab al-diyot, 2:896, §2686; al-Bazzor, Musnad, 6:368 §2383.                    

[2] Anvar Shoh Kashmiri, Fayz al-Bori ala Sahih al-Buhoriy, 4:288