Abul Oliya rahimahullohdan Alloh taoloning «...ular namozlarini “unutib” qo'yadilar» (Mo'un surasi, 5-oyat) oyatining tafsiri haqida so'rashganda, uning huzurida Hasan Basriy rahmatullohi alayhi ham bor edi. Abul Oliya: “U namozida xato qilib, unda boshqa narsalar to'g'risida o'ylaydigan kishi”, dedi. Hasan Basriy: «To'xta, balki bu namozini unutib, vaqtini chiqarib yuboradigan kishidir. Chunki Alloh taolo “namozlarini” degan, “namozlarida”, demagan. Agar sen aytganingdek bo'lganida, “ular namozlarida unutib qo'yardilar”, degan bo'lardi», dedi.
Bu qusur faqat etarlicha yaqiyni va taqvosi bor kishilarnigina chetlab o'tgan. Ular Allohni tanigan, chin sevgan kishilardir. Ular nafsning bo'ynini uzganlar. Allohning eshigiga etib borganlar. Eshikdan kirib, Uning huzurida turganlar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilinadi: “Oqillarning uyqusi va og'zi ochiq yurishlari qanday yaxshi. Ular ahmoqlarning bedorligi va ijtihodiga nechun havas qilsinlar? Axir taqvo va yaqiyn egasining bir zarra misqoli Yer yuzi to'la aldanganlardan afzaldir”.
Asliddin RAHMATULLAYeV
Savol: Hadisda “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, deyilganini o‘qidim. Hadisdagi ushbu kenglikdan murod nima?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Haqiqatda, hadisi shariflarda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Kimki Ashuro kunida ahli ayoliga kenglik qilsa, Alloh unga yil davomida kenglik qiladi", deb marhamat qilganlar (Imom Tabaroniy rivoyati).
Ulamolar mazkur hadislardagi kenglikni yeb ichish, kiyim-kechak va boshqa narsalarda kenglik qilishni iroda qilingan deganlar. Ya’ni odamlar shu kuni oila a’zolariga xuddi bayramlardagi kabi, balki undan ham yaxshiroq mo‘l-ko‘lchilik qilib bersalar, Alloh taolo ularga yil davomida kengchilik qiladi, deb tushunish mumkin. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi