Hato e'tiqoddagi odamni belgilangan vaqtda portlaydigan bombaga o'xshatish mumkin. Chunki uning fe'l-atvorini tushunib bo'lmaydi, oldindan aytib bo'lmaydi, o'zini qachon portlatishini bilib bo'lmaydi. Uning fikrlash tizimida xatolik bor, shuning uchun o'zidan boshqacha fikrlaydigan har qanday odamning fikri unga g'alati tuyulaveradi, u insoniy fikrlash tabiatidan chiqib ketgan. Bir qarasangiz, hech kim eshitmagan gaplarni aytadi, g'alati fatvolar beradi, xalq orasida g'ayrioddiy ishlar qiladi.
Alloh taolo aytadi: “Kim Allohga taqvo qilsa, U unga (tashvishlardan) chiqish yo‘lini (paydo) qilur”, (Taloq surasi, 2-oyat).
Izoh:
- Ibn Abbos roziyallohu anhu oyati karimaning “chiqish yo‘li” qismini “dunyo va oxiratdagi har turli tashvishlardan uni qutqaradi”, deb tafsir qilganlar.
- Ali ibn Solihga ko‘ra, “chiqish yo‘li” Alloh taoloning o‘sha bandaga rizq berish bilan uni xushnud etishidir.
- Kalbiy oyatni bunday tafsir qiladi: “Kim musibat paytida sabr qilib, Allohdan qo‘rqsa, Parvardigor unga do‘zax otashidan jannat sari bir chiqish yo‘li ko‘rsatadi”.
- Abul Oliya oyatni: “Turli mashaqqat va tashvishlardan chiqish yo‘li”, deya sharhlagan bo‘lsa,
- Rabi’ ibn Haysam: “Odamni siqadigan hamma narsadan unga chiqish yo‘li ko‘rsatadi”, shaklida tafsir qilgan.
- Husayn ibn Fazlga ko‘ra, oyat tafsiri bunday: “Kim farzlarni ado etish borasida Allohdan qo‘rqsa, Alloh unga jazolanishdan qutulish yo‘lini ko‘rsatadi”.