Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
"Alloh taolo nazdida biror kun va u(kun)lardagi amal ushbu o'n kun (va ularda qilingan amal)dan afzal (va) Alloh azza va jallaga suyukli emas. Bas, u(kun)larda tahlil va takbirni ko'paytiringlar. Chunki, u(kun)lar tahlil, takbir va Alloh taologa zikr (aytiladigan) kunlardir va u(kunlar)dan bir kunining ro'zasi bir yilgi ro'zaga barobardir. U(kun)larda qilingan amal etti yuz barobarga barobar bo'ladi” (Durri mansur, Hitobotul ahkom).
Foyda: Ushbu hadisi sharifdan zul hijjaning dastlabki o'n kunida takbir va tahlilni ko'paytirish mahbub amal ekanligi bilinadi. Lekin, to'qqizinchi zul hijjaning bomdod namozidan to o'n uchinchi kunning asr namozigacha baland ovoz bilan bir marotaba takbir aytish zaruriydir.
عَنْ أَبِي عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ عَلِيٍّ رضي الله عنه أَنَّهُ كَانَ يُكَبِّرُ بَعْدَ صَلاَةِ الْفَجْرِ يَوْمَ عَرَفَةَ إِلَى صَلاَةِ الْعَصْرِ مِنْ آخِرِ أَيَّامِ التَّشْرِيقِ ، وَيُكَبِّرُ بَعْدَ الْعَصْرِ.
Abu Abdurahmon roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
“Ali Roziyallohu anhu arafa kuni bomdod namozidan keyin to oxirgi tashriq kunining asr namozigacha va asr namozidan keyin ham takbir aytar edilar” (Musannafi Abu Shayba).
عَنْ جَابِرٍ رضي الله عنه قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يُكَبِّرُ يَوْمَ عَرَفَةَ صَلاَةَ الْغَدَاةِ إِلَى صَلاَةِ الْعَصْرِ آخِرِ أَيَّامِ التَّشْرِيقِ.
Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
“Nabiy sollallohu alayhi vasallam arafa kuni bomdod namozidan keyin to oxirgi tashriq kunining asr namozigacha takbir aytar edilar” (Bayhaqiy rivoyati).
Masala: Muqim kishi zulhijjaning to'qqizinchi kuni bomdod namozidan, o'n uchinchi kunining asr namozigacha jamoat bilan, takbiri tashriqni bir marotaba aytishi vojibdir. Ammo musofir, yolg'iz namoz o'quvchi va ayollarga vojib emas. Lekin bularningi barchasi takbiri tashriqni aytishlari vojib degan ulamolar ham mavjud. Shuning uchun yuqoridagilar ham takbiri tashriqni aytishlari yaxshidir.
Takbiri tashriq lafzlari quyidagilar:
وَهُوَ اللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ لَا إلَهَ إلَّا اللَّهُ وَاَللَّهُ أَكْبَرُ اللَّهُ أَكْبَرُ وَلِلَّهِ الْحَمْدُ.
Takbiri tashriq lafzi: “Allohu akbar, Allohu akbar, La ilaha illollohu vallohu akbar, Allohu akbar va lillahil hamd” (Bahrur roiq).
Ma'nosi: Alloh buyukdir, Alloh buyukdir. Alloh taolodan o'zga iloh yo'qdir. Alloh buyukdir, Alloh buyukdir va ham Alloh taolo uchundir.
❗️Tashriq kunlarida qoldirgan namozini qazosini ado qilayotgan paytda, salomdan keyin takbir aytishligi lozim.
Savol: Men begona joyda mehmonxonaga joylashdim. Shoshilib, e’tiborsizlik bilan namozni qiblaga teskari tarafga qarab o‘qib qo‘yibman. O‘qib bo‘lganimdan keyin tushundim, shu namozimni hukmi qanday bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu holatda, siz namozingizni qaytadan o‘qishingiz lozim bo‘ladi. Chunki qibla qaysi tarafdaligini bilmagan odam, shu yerlik qiblani biladigan (musulmon, aqli raso, oshkor gunohlardan tiyilgan) kishidan so‘rab, namoz o‘qishi lozim. Agar shu holatda qiblani biladigan kishi topilmasa, kechasi odamlarning eshigini taqillatib yurmaydi. Balki bor imkoniyatini ishga solib, qiblani topishga harakat qiladi. Qalbi bilan bir tomonni qibla, deb qasd qilib namozini o‘qiydi. Garchi qiblani to‘g‘ri topolmagan bo‘lsa ham, uning namozi durust bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi