Sayt test holatida ishlamoqda!
19 Oktabr, 2025   |   27 Rabi`us soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:21
Quyosh
06:39
Peshin
12:13
Asr
15:53
Shom
17:40
Xufton
18:52
Bismillah
19 Oktabr, 2025, 27 Rabi`us soni, 1447

Dinda savolim bor: Qurbonlik haqida

09.06.2022   1506   3 min.
Dinda savolim bor: Qurbonlik haqida

— Qurbonlik qiladigan odam 10 kun oldin sochini, soqolini, tirnog'ini olishi mumkin emas, degan gaplar bor. Shu rostmi?

O'sha qisqartirmay turish shariat tarafidan mustahab qilingan. Ya'ni qilgan odam savob oladi, qilmaganga esa gunoh yo'q. Va bu amal Zulhijja oyining hurmati va odobi yuzasidandir.

 

 

— Biz tomonlarda qurbonlik uchun so'yiladigan qo'y dalaga qo'yib yuborilganda adashib ketmaslik uchun qulog'i qaychida ozroq qirqilib, belgi qilinadi. Lekin eshitishimcha, bunday qilish shariatimizda mumkin emasmish va bu qo'ylar qurbonlikka o'tmasmish... Shunga oydinlik kiritib bersangiz?

— Ali roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bizlarni ko'z va qulog'ini yaxshilab ko'rib olishimizga, g'ilayni, muqobalani, mudobarani, xarqoni va sharqoni qurbonlik qilmasligimizga amr qildilar. Men:Muqobala nima?dedim.“Qulog'ining bir tomoni kesilgan”, dedilar. “Mudobara nima?” dedim.“Qulog'ining uchi kesilgan”, dedilar. “Sharqo nima?” dedim.“Qulog'i yorilgan”,dedilar.“Harqo nima?” dedim. “Qulog'i belgi uchun yirtilgan”,dedilar(Sunan egalari rivoyat qilgan).

So'yiladigan jonivorning sog'lom bo'lishidan quyidagi hikmatlar ko'zda tutilgan:

Musulmonlarning Allohga nisbatan yuksak odoblari. Qurbonlik Alloh taologa atab qilingani uchun uni sog'-salomat, hech bir nuqsonsiz bo'lishiga urinish Alloh taologa nisbatan yuksak odobni ko'rsatadi. Qurbonlikning go'shti ham, qoni ham Alloh taologa kerak emasligi va etmasligi aniq. U zotga faqat taqvo etadi, xolos. Go'shti va qoni etmasa ham, qurbonlik qilinadigan hayvonning aybu nuqsonsizini topish esa taqvoning barkamolligi uchun urinishdir.

Kambag'allarning ko'ngillarini ko'tarish. Ularga yaroqsiz bo'lib qolgan, nuqsonli hayvonlar go'shtini emas, eng afzal hayvonlar go'shtini sovg'a qilish yaxshi ish. Bunda kambag'allarning ko'ngillari ko'tariladi. O'zlarini muhtaram kishilar sifatida his etadilar.

 

 

— Mening bir bosh qo'zichog'imni cho'pon boqib yurganida, bir ko'ziga tosh tegib, oqib tushdi. Shu qo'zichoq sog' qolsa, so'yib ehson qilsa bo'ladi-mi?

— Savob umidida go'shtini tarqatish, u bilan beva bechoralarni holidan xabar olish uchun, albatta bo'ladi. Ammo ibodat hisoblangan qurbonlik kabi amallar uchun joiz bo'lmaydi. Qurbonlik hayvonini barcha a'zolari salomat bo'lishi shart qilingan.

 Muhammad Ayyub domla Homidov

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Allohdan o‘zga iloh yo‘q. U ‎Rohman va Rohiymdir

17.10.2025   5590   2 min.
Allohdan o‘zga iloh yo‘q. U ‎Rohman va Rohiymdir

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Asmo binti Yaziyd roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:

«Nabiy sollallohu alayhi vasallam:

«Allohning ismi a’zami ushbu ikki oyatdadir: «Va ilohingiz yagona Ilohdir. Undan o‘zga iloh yo‘q. U Rohman va Rohiymdir» va Oli Imronning avvalidagi «Alloh – Undan o‘zga iloh yo‘q. U Hayy va Qoyyumdir‎» oyatidadir», dedilar».

Imom Ahmad, Abu Dovud va Termiziy rivoyat qilganlar.

Darhaqiqat, bu ikki oyatda zikr qilingan Alloh taoloning ismlari o‘zida katta ma’nolarni jamlagandir. Keling, ular bilan yaqindan tanishib chiqaylik:

«Va ilohingiz yagona Ilohdir. Undan o‘zga iloh yo‘q. U ‎Rohman va Rohiymdir» (Baqara surasi, 163-oyat‎).

Ushbu oyatda Islom aqiydasining bosh masalasi – Allohning yagonaligi asosiy qoida sifatida ilgari surilmoqda. Allohning borligiga hech qachon shubha bo‘lmagan. Uning zoti va sifatlari haqida tortishuvlar doimo bo‘lib turardi. Uning maxluqotlar bilan aloqasi haqida ham tortishuvlar kechgan. Faqat dahriylargina ilohning yo‘qligi haqida safsata sotdilar. Allohning borligini inkor etdilar.

«Alif. Laam, Miym. Alloh – Undan o‘zga iloh yo‘q. U Hayy va Qoyyumdir‎» (Oli Imron surasi, 1-2-oyatlar).

Oyati Kursiyda kelganidek, ushbu oyati karima tavhidni, Allohning yagonaligini xolis bayon qiladi. Alloh taolodan o‘zga bandalarning ibodatiga sazovor hech bir ilohi ma’bud yo‘qdir. Alloh doim tirikdir, o‘lmaydi. U Qoyyum – bandalari ishlarining tadbirida doimo qoim turuvchidir. Boshqalarning turishi ham U Zot bilandir.

Bu ikki oyati karimada ham Alloh taoloning bir necha ismlari zikr qilingan. Ammo ulardan qaysi biri Ismi A’zam ekaniga aniq ishora yo‘q.

«Hadis va hayot» kitobining 35-juzi