— Qurbonlik qiladigan odam 10 kun oldin sochini, soqolini, tirnog'ini olishi mumkin emas, degan gaplar bor. Shu rostmi?
— O'sha qisqartirmay turish shariat tarafidan mustahab qilingan. Ya'ni qilgan odam savob oladi, qilmaganga esa gunoh yo'q. Va bu amal Zulhijja oyining hurmati va odobi yuzasidandir.
— Biz tomonlarda qurbonlik uchun so'yiladigan qo'y dalaga qo'yib yuborilganda adashib ketmaslik uchun qulog'i qaychida ozroq qirqilib, belgi qilinadi. Lekin eshitishimcha, bunday qilish shariatimizda mumkin emasmish va bu qo'ylar qurbonlikka o'tmasmish... Shunga oydinlik kiritib bersangiz?
— Ali roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bizlarni ko'z va qulog'ini yaxshilab ko'rib olishimizga, g'ilayni, muqobalani, mudobarani, xarqoni va sharqoni qurbonlik qilmasligimizga amr qildilar. Men: “Muqobala nima?”dedim.“Qulog'ining bir tomoni kesilgan”, dedilar. “Mudobara nima?” dedim.“Qulog'ining uchi kesilgan”, dedilar. “Sharqo nima?” dedim.“Qulog'i yorilgan”,dedilar.“Harqo nima?” dedim. “Qulog'i belgi uchun yirtilgan”,dedilar(Sunan egalari rivoyat qilgan).
So'yiladigan jonivorning sog'lom bo'lishidan quyidagi hikmatlar ko'zda tutilgan:
Musulmonlarning Allohga nisbatan yuksak odoblari. Qurbonlik Alloh taologa atab qilingani uchun uni sog'-salomat, hech bir nuqsonsiz bo'lishiga urinish Alloh taologa nisbatan yuksak odobni ko'rsatadi. Qurbonlikning go'shti ham, qoni ham Alloh taologa kerak emasligi va etmasligi aniq. U zotga faqat taqvo etadi, xolos. Go'shti va qoni etmasa ham, qurbonlik qilinadigan hayvonning aybu nuqsonsizini topish esa taqvoning barkamolligi uchun urinishdir.
Kambag'allarning ko'ngillarini ko'tarish. Ularga yaroqsiz bo'lib qolgan, nuqsonli hayvonlar go'shtini emas, eng afzal hayvonlar go'shtini sovg'a qilish yaxshi ish. Bunda kambag'allarning ko'ngillari ko'tariladi. O'zlarini muhtaram kishilar sifatida his etadilar.
— Mening bir bosh qo'zichog'imni cho'pon boqib yurganida, bir ko'ziga tosh tegib, oqib tushdi. Shu qo'zichoq sog' qolsa, so'yib ehson qilsa bo'ladi-mi?
— Savob umidida go'shtini tarqatish, u bilan beva bechoralarni holidan xabar olish uchun, albatta bo'ladi. Ammo ibodat hisoblangan qurbonlik kabi amallar uchun joiz bo'lmaydi. Qurbonlik hayvonini barcha a'zolari salomat bo'lishi shart qilingan.
Muhammad Ayyub domla Homidov
O‘zbekiston elchisi Nodirjon Turg‘unov (qarorgohi Ar-Riyoz shahrida joylashgan) Bahrayn adliya, islom ishlari va vaqf vaziri Navvof bin Muhammad al-Muovida bilan uchrashdi, deb xabar qilmoqda "Dunyo" AA muxbiri.
Vazir muloqot avvalida O‘zbekiston zaminidan yetishib chiqqan olimlarning Islom tamadduniga hissa qo‘shgan hissasini, mamlakat tomonidan diniy-ma’rifiy sohaga qaratilayotgan e’tibor, yosh kelajak avlod uchun yaratilayotgan imkoniyatlar tahsinga sazovor ekanini ta’kidladi. Uning aytishicha, Imom Buxoriy, Imom Termiziy, al-Xorazmiy, Farobiy, Zamaxshariy kabi Islom olamida yuksak obro‘-e’tibor topgan olimlarning merosi dunyo musulmonlarining umumiy boyligidir.
– So‘nggi yillarda O‘zbekistonda o‘tkazilayotgan xalqaro ilmiy-amaliy konferensiyalar nafaqat o‘zbek xalqi, balki butun Islom ummatiga xizmat qilmoqda. Bahrayn Islom merosini o‘rganish bo‘yicha o‘zbek tomoni bilan yaqindan hamkorlikni yo‘lga qo‘yish va ilmiy izlanishlarni birgalikda amalga oshirishga tayyor", – dedi adliya, islom ishlari va vaqf vaziri Navvof bin Muhammad al-Muovida.
Muloqot chog‘ida Toshkent shahrida barpo etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazining ochilish marosimida Bahrayn delegatsiyani ishtirokini ta’minlash, O‘zbekiston musulmonlari idorasi va Islom sivilizatsiyasi markazi bilan hamkorlik aloqalarini o‘rnatish, ikki mamlakat ilmiy markazlar o‘rtasida aloqalarni rivojlantirish istiqbollari ko‘rib chiqildi.
Tomonlar O‘zbekiston va Bahrayn o‘rtasida adliya, Islom ishlari va vaqf sohasidagi hamkorlikni rivojlantirish, birgalikda ilmiy-amaliy ishlarni tashkil etish maqsadida mas’ul xodim tayinlash taklifini qo‘llab-quvvatladilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati