Islom inson hayotining har bir sohasida o'zining beqiyos ko'rsatmalarini bergan. Zero, Islom inson hayotining bir bo'lagi emas, balki inson hayoti Islomning bir bo'lagidir. Islom jamiyati tom ma'nodagi poklik jamiyatdir. Hamma tomon, hamma narsa pok bo'lishi kerak. Bu jamiyatda zino harom sanaladi. Shuningdek, zinoga sabab bo'ladigan narsalar ham haromdir. Zino insonning ruhiy tinchligini yo'qotadigan razolatdir. Iffatli bo'lish kishiga tinchlik va xotirjamlik baxsh etadi. Bu ulkan gunohlardan bo'lib, shunday qattiq jazoga sabab bo'ladigan og'ir jinoyat to'satdan, o'z-o'zidan sodir bo'lmaydi.
Alloh taolo Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga shunday degan: “(Ey Muhammad,) mo'minlarga ayting, ko'zlarini (nomahram ayollarga tikishdan) to'ssinlar, avratlarini (haromdan) saqlasinlar! Mana shu ular uchun eng toza (yo'ldir). Albatta Alloh ular qilayotgan ishlardan xabardordir. Mo'minalarga ham ayting, ko'zlarini (nomahram erkaklarga tikishdan) to'ssinlar, avratlarini (haromdan) saqlasinlar!..” (Nur surasi, 30-31-oyatlar).
Payg'ambarimiz Muhammad s.a.v. zinodan qaytarib aytadilar: “Ey insonlar! Zinodan qo'rqinglar, unda 6 ta zarar bor. Shundan 3 tasi bu dunyoda, 3 tasi oxiratda bo'ladi. Bu dunyodagilari: zino ruhiy go'zallikni ketkazadi, kambag'allik keltiradi, umrni qisqartiradi. Oxiratdagilarga kelsak, ular – Allohning g'azabi, hisobdan yomon o'tish va jahannam azobidir”.
Abu Hurayra r.a.dan rivoyat qilinadi. Rasululloh s.a.v.: “Zinokor zino qilayotgan vaqtida mo'min holida bo'lmaydi, o'g'ri o'g'rilik qilayotgan vaqtda mo'min holida bo'lmaydi, xamr ichuvchi ichayotgan vaqtda mo'min holida bo'lmaydi va kishi birovning molini zo'rlik bilan olayotganida odamlar u zo'rlik bilan olayotganida undan ko'zlarini yumadigan bo'lishsa, u mo'min holida bo'lmaydi. Sizlardan birortalaringiz jinoyat qilayotganda u mo'min holida bo'lmaydi. Bas, bu narsalarni qilishdan saqlaninglar, saqlaninglar”, dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Agar kishi zino qilsa, iymon undan chiqadi va unga soyabon kabi bo'ladi. Agar (zinodan) bosh tortsa, iymon unga qaytadi” (Abu Dovud, Termiziy, Hokim rivoyati).
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Kimki zino qilsa yoki xamr ichsa, xuddi inson boshidan ko'ylagini echib olgandek, Alloh undan iymonni echib oladi” (Hokim rivoyati, sahih hadis).
Alloh taolo inson tanasining ayrim joylariga qarashni man etgan. Buning foydalari bisyor. Nomahramlarga qarashdan ko'zini tiygan odamning qalbi ham, tanasi ham salomat bo'ladi. Qolaversa, nigohni nomahramlardan tiyish bilan juda ko'p yomonliklar oldi olinadi, oilalar tinch bo'ladi. Buning biz bilgan-bilmagan hikmatlari ko'p.
Kimning eri yo xotini bo'la turib fahshga, zinoga yaqinlashsa, u o'ta haddan oshgan odamdir. Ular sof insoniy tabiatdan mutlaqo chetda bo'lgan odamlardir.
Ali roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ey Ali, nazarga nazarni ergashtirma. Albatta, birinchisi sen uchun bezarar bo'lsa ham, boshqasi undoq emas, dedilar” (Imom Abu Dovud va Termiziy rivoyat qilishgan). Birinchi nazar, nomahramga to'satdan tushgani uchun zararsiz hisoblanadi, gunoh bo'lmaydi. Ammo undan keyin yana qayta nazar solishni to'satdan deb bo'lmaydi, bunisi qasddan bo'lgan bo'ladi va gunoh hisoblanadi.
Ushbu ta'limotlar ham Islom jamiyatini pok saqlash, yigit-qiz va erkak-ayollarni turli noshar'iy ishlardan, ulardan kelib chiqadigan noxush oqibatlardan himoyalash uchun kelgandir. Islom shariati hukmi bo'yicha erkak kishining ayollarning yo'lini to'sishi, tegajoqlik qilishi, gap otishi u yoqda tursin, pinhona nazar solishi ham harom, xiyonat hisoblanadi. Uylanmoqchi bo'lsa, shariat ko'rsatmasi bo'yicha nazar solsin, gunoh ham bo'lmaydi, birov malomat ham qilmaydi. O'z xotiniga xohlaganicha nazar solsin, undan lazzat olsin, savob bo'ladi. Ammo birovning ayoliga shahvat nazari bilan qaramasin. Zino sodir bo'lmagan choqda ham ko'z zinosi bo'ladi, xiyonat sodir bo'ladi. Shuning uchun Allohdan va qiyomat kunidan umidi bor erkaklar nomahram nazarlardan o'zlarini saqlasinlar, ayol-qizlar esa o'zlarini ko'z-ko'z qilmasinlar.
Biz Allohning amriga itoat etsak, U Zot dilimizga ixlos ne'matini soladi. Uning halovatini ibodat chog'ida sezamiz. Dunyoda imon lazzatidan ham qadrliroq, ko'ngil xotirjamligidan-da totliroq ne'mat yo'q. Alloh taolo barchamizni mustahkam imon, ixlos, ofiyat ne'mati bilan siylasin!
"Hadichai Kubro" O'MIBYu
3-kurs talabasi Orifjonova Gulhayo
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Nihoyat, Makka fath bo‘ldi. Bir paytlar g‘ordan vahiy dahshatidan titrab-qaltirab yolg‘iz tushib kelgan bir nafargina Inson butun bir ummatga aylandi.
Tun zulmatida Quraysh o‘ldirishga qasd qilgan Inson Makkadan sodiq do‘sti bilan Madina tomon chiqib, bir necha yildan so‘ng Makkaning to‘rt darvozasidan kuppa-kunduz kuni g‘olib bo‘lib kirib keldi! Kuraysh esa, o‘sha kuni o‘zlaridan qasos olinishini kutib, u zotning oldida bosh egib o‘tirardi. Ularni nima qildi deb o‘ylaysiz?
U kishini yolg‘onchiga chiqarganlarni, aziyat berganlarni, Ka’ba atrofida sajda qilayotganida ustiga tuyaning eshini (ya’ni, ko‘p kitoblarda " سَلَى جَزُور"ni tuyaning ichak-chavog‘i deb yozishadi. Ustoz Abdul Azim Ziyouddin domla «Nurul yaqiyn» kitoblarida yozgan izohda bunday tushuntirganlar: «Imom Buxoriy rivoyatida سَلَى جَزُور va Muslim rivoyatida سَلَى جَزُور, ya’ni «tuyaning qog‘onog‘ini» deyilgan. Qog‘onoq — homilani o‘rab turuvchi shilliq parda, yo‘ldosh.) ag‘darganlarni, Abu Tolib darasida qamal qilganlarni, u kishini yolg‘onchi, sehrgar, majnun deb ayblaganlarni, so‘ngra u kishini o‘ldirish uchun har bir qabiladan bittadan kishi tanlab, u kishining qoni barchaga tarqalishi uchun birgalikda o‘ldirmoqchi bo‘lganlarni nima qildi deb o‘ylaysiz?
U zot sollallohu alayhi vasallam ulardan qasos olmadilar. Balki ularga: «Boraveringlar, sizlar ozodsizlar!» dedilar!
Abu Bakr roziyallohu anhu uyiga borib, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam duo qilishlari va islomga kirishi uchun qartayib qolgan, oyoqlarini ko‘tarishga ham majoli yo‘q otasi Abu Quhofani olib keldi. U hali-hamon iymon keltirmagan edi. Uni ko‘rgan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Qariyani ovora qilibsan-ku, uni uyida qoldirsang bo‘lmasmidi, biz o‘zimiz uning oldiga borar edik», dedilar.
Abu Bakr roziyallohu anhu aytdi: «Yo Allohning Rasuli! Sizning borishingizdan ko‘ra otam kelishi to‘g‘riroqdir».
Nabiy sollallohu alayhi vasallam uni o‘tirishga taklif qildilar. Uning ko‘ksini siladilar va: «Musulmon bo‘l», dedilar. Abu Quhofa iymon keltirdi. Abu Bakr roziyallohu anhu yig‘ladi. Qo‘lida ko‘p sahobalar islomga kirgan, ko‘p buyuklar iymonga kirgan buyuk sahobaning otasi endi Islomga kirdi...
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning odoblariga qarang! U kishi yoshi bir joyga borib qolgan qariyaning huzurlariga kelishini noo‘rin bildilar. O‘zlari uning oldiga borishga tayyor ekanliklarini aytdilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam doimo yoshi kattalarga shafqatli edilar. Doimo: «Sochlari oqargan musulmonni ikrom qilish Allohni ulug‘lashdandir!» der edilar.
Bir qariya Nabiy sollallohu alayhi vasallamni qidirib keldi. Sahobalar unga yo‘l berishmadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ularga: «Kichigimizga rahm qilmagan, kattamizni hurmat qilmaganlar bizdan emas!» dedilar.
Qariyalarga xuddi otamiz yoki bobomiz kabi muomalada bo‘lishimiz lozim. Onaxonlarga esa onamiz yoki buvimiz kabi muomalada bo‘lishimiz kerak. Inson qariganda o‘zining zaifligi, bemorligi va ojizligiga qarab qachonlardir yosh bo‘lganini, kuchli bo‘lgan paytlarini eslaydi, eziladi. Garchi boshqalarga ko‘rsatmasa-da, qalbida siniqlikni his qiladi. Bu siniqlikka faqatgina atrofdagilar beradigan e’tibor va hurmatgina davo bo‘la oladi! Ko‘ngil olish ibodatdir!
«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi