Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Iyul, 2025   |   29 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:34
Quyosh
05:11
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:52
Xufton
21:21
Bismillah
24 Iyul, 2025, 29 Muharram, 1447

Jannat darajalari

21.05.2022   3128   2 min.
Jannat darajalari

Mo'min kishi jannatning ham, do'zaxning ham haq ekanligiga ishonishi kerak. Oyati karimalarda ham jannatlar vasf qilingan. Misol uchun:
«Albatta, imon keltirgan va ezgu ishlarni qilgan zotlar uchun Firdavs bog'lari manzil bo'lur» (Kahf surasi, 107-oyat).
Shuningdek, Al-Haqqo surasining 21–22-oyatlarida:
«Bas, u qoniqarli maishatda, oliy jannatda...», deb marhamat qilingan. Demak, Alloh taolo mo'min, muxlis bandalariga oliy jannatlarni tayyorlab qo'ygan.


Hadisi shariflarda ham jannatlarning darajalari bayon etilgan. Rivoyat qilinishicha, Rasululloh sollallohu alayhi va sallamdan jannat daraxtlari haqida so'rashdi. U zot: “Jannat daraxtlarining barglari to'kilmaydi, shoxlari qurimaydi, g'ovlab ham ketmaydi”, dedilar.


Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Nabiy sollallohu alayhi va sallam marhmat qildilar:
«Jannatda shunday daraxt borki, ulovdagi kishi uning bir yaprog'i soyasida yuz yil yursa ham tugamaydi”, dedilar va: “Agar xohlasangiz: “..yoyiq soya (osti)da,” oyatini tilovat qiling” dedilar» (Imom Dorimiy rivoyati).


Jannatdagi eng ulkan daraxt nomi “Tubo” bo'lib, asli durdan, o'rtasi yoqutdan, eng yuqorisi tilladandir. Shoxlari zabarjaddan, yaproqlari shoyidan bo'ilb, uning mingta shoxi bor. Eng uzun shoxi Arshning shiftiga yopishib turadi, eng kaltasi esa dunyo osmoniga tegib turadi.


Jannatning xonasi ham, gumbazi ham yo'q. Lekin unda solib turuvchi daraxt shoxlari bor. Unda shunday mevalar borki, ularning ta'mini dunyoda topish qiyin. Ular xuddi quyoshga o'xshaydi. Quyosh osmonda tanho bo'lsa-da, lekin uning ziyosi butun er yuzini nurafshon qiladi.


Ibn Abbos roziyallohu anhumo aytadi: «Jannatning sakkizta eshigi bor. U eshiklar tillodan bo'lib, gavharlar qadalgandir. Avvalgi eshikda “Laa ilaha illallohu Muhammadur Rasululloh”, deb yozilgan bo'lib, u payg'ambarlar, shahidlar, saxiylarning eshigidir. Ikkinchisi namozlari va tahoratlarini komil qilguvchi namozxonlarning eshigi, uchinchisi mollari zakotini berguvchilarning eshigidir. To'rtinchisi ro'zadorlar, beshinchisi amri ma'ruf va nahiy munkar qilguvchilar kiradigan eshik, oltinchisi haj va umra qilguvchilarning eshigidir. Yettinchisidan mujohidlar, sakkizinchisidan ko'zlarini haromdan tiyguvchilar hamda silai rahm va ota-­onalariga ezgulik qilish kabi solih amallar qilguvchilar kirishadi».

"Musulmon uchun 30 va'z" kitobidan

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Yarimta olma haqqi

21.07.2025   4106   2 min.
Yarimta olma haqqi

Sobit ibn Ibrohim tahorat ola turib ariqda oqib kelayotgan bir olmaga ko‘zi tushadi va olmani olib yeydi. Olmaning yarmini yeb bo‘lganida, uning haqqi haqida o‘ylab qoladi. Shu xayolda Sobit ibn Ibrohim ariq chetidan yurib olma oqib chiqqan bog‘ga kiradi va bog‘ egasiga:

– Yeb qo‘ygan yarimta olmam uchun haqqingizni halol eting. Qolgan yarmi mana, oling, – deydi.

– Mayli, haqqimni halol etaman, faqat bir shartim bor, – deydi bog‘ egasi yigitning halol, taqvoli ekanini anglab.

– Shartingizni ayting, – deydi Sobit ibn Ibrohim.

Shunda bog‘ egasi:

– Bir qizim bor, uni nikohingga olasan. Lekin rozi bo‘lishingdan avval uning holatidan seni ogoh etishim lozim. Qizimning ko‘zi ojiz, hech narsani ko‘rmaydi, soqov – gapirmaydi va yana qulog‘i eshitmaydi – kar, qimirlamaydi – shol, – deydi.

Bog‘ egasining gaplarini eshitgan Sobit ibn Ibrohim lol bo‘lib qoladi. Yeb qo‘ygan yarimta olmaning haqqidan qo‘rqib, qizga uylanishga rozi bo‘ladi va:

– Mayli, taklifingizni qabul qildim, zora shu bilan Allohning roziligiga erishsam, – deydi.

Ota qiziga oq fotiha beradi. To‘y-tomoshalar o‘tgach, Sobit ibn Ibrohim salom berganicha qizning yoniga kiradi. Qiz salomga alik qaytargancha qo‘li ko‘ksida qulluq qiladi.

Yigit bo‘layotgan ishlardan hayratlanadi: Bu juda g‘alati-ku, soqov emas ekan-da, salomimga javob berdi. Tik turibdi, demak shol ham emas. Qo‘li ko‘ksida, bundan chiqdi ko‘zlari ham ko‘radi”.

Yigit shoshgancha tashqariga chiqadi va qizning otasiga: “Bu menga va’da qilingan qiz emas-ku, ko‘r, soqov, kar va shol deganingizning boisi ne?!” – deydi.

“Nega endi?” – izoh beradi qizning otasi: “Bu o‘sha qiz. Ko‘zi ojiz deganim – uning ko‘zlari Alloh harom qilgan narsaga boqmagan, qulog‘ining karligi – Alloh harom qilgan narsalarga quloq tutmagan, soqovligi ham rost, chunki tili Allohning zikrigagina aylangan, sholligi – yomon ishga yurmagan”.

Sobit ibn Ibrohim birovning haqqidan qo‘rqqanligi evaziga oliy mukofotga erishadi. Vaqt o‘tishi bilan uning ayoli yer yuzini ilm va fiqhga to‘ldirajak bir zotga, buyuk Imom Abu Hanifaga homilador bo‘ladi.