وقال المحققون من أصحابنا رحمهم الله : «إن الإيمان هو التصديق بالقلب، لكن الإقرار شرط لإجراء الأحكام في الدنيا؛ حتى إن من صدق بقلبه ولم يقر بلسانه فهو مؤمن عند الله لوجود التصديق، غير مؤمن في أحكام الدنيا لعدم الإقرار باللسان.
كما أن المنافق لما وجد منه الإقرار دون التصديق فهو مؤمن في أحكام الدنيا لوجود شرطه وهو الإقرار باللسان، وكافر عند الله لعدم التصديق».
وهذا القول مروي عن أبي حنيفة رحمة الله عليه، نص عليه في كتاب العالم والتعلم، وهو اختيار الإمام أبي منصور، والحسين بن الفضل البجلي، وأصح الروايتين عن الأشعري.. أهـ.
? «الكفاية في الهداية» للإمام نور الدين الصابوني رضي الله عنه.
Mutahaqqiq ashoblarimiz rohimahumulloh aytadilar: «Iymon - qalb bilan tasdiqlashdir. Biroq, iqror dunyoviy hukmlarni joriy bo'lishi uchun shartdir. Hatto, kim qalbi bilan tasdiq qilib, tili bilan iqror bo'lmasa, tasdiq qilgani bois Allohning nazdida mo'min va til bilan iqror bo'lmagani uchun dunyoviy hukmlarda mo'min emas hisoblanadi. Shuningdek, munofiqda iqror topiladi-yu, tasdiq topilmaydi. U shart hisoblanmish iqror topilgani uchun dunyoviy hukmlarda mo'min va tasdiq topilmagani uchun Allohning nazdida kofir hisoblanadi».
Ushbu kalom Imom Abu Hanifa rohimahullohdan rivoyat qilingan. «Olim va mata'allim» asarida bu borada xujjat kelgan. Shuningdek bu Imom Abu Mansur rohimahulloh va Husayn ibn Fazl al-Bijliy rohimahullohning ixtiyori va Imom Ash'ariy rohimahullohdan rivoyat qilingan ikki rivoyatdan sahihrog'idir».
«Al-Kifoya fil Hidoya» kitobidan, Imom Nuriddin Sobuniy rohimahulloh
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Haqiqatda, imom Abu Hanifa Rasuli Mustafoga ergashgan sahobalaridan ba’zilarini ko‘rgan, uning ko‘rgani sahihdir va bu guruhning soni yetti nafardir va shu sabab sharafdir.
Anas, Jobir, Ma’qal ibn Yasor shuningdek, Vosila ibn Asqo’ – vafo egasi. Shuningdek, Abdulloh ibn Unays, u ibn Jaz’i deb ham tanilgan. Oisha bilan yakunlayman, udir binti Ajrad. Ular asrlarning eng yaxshisidan, poklik egalaridan edilar
Sharq muftiysi, Burhonuddin Ibrohim ibn Hasan Mulla Ahsoiy yozgan.
Izoh: Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayh tobeinlardan hisoblanadilar. U zot: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning as’hoblaridan yettitalari bilan ko‘rishdim. Ular: Anas ibn Molik, Abdulloh ibn Jaz’i Zubaydiy. Jobir ibn Abdulloh, Ma’qal ibn Yasor, Vosila ibn Asqo’, Oisha binti Umar va Abdulloh ibn Unaysdir”, deganlar.