Sayt test holatida ishlamoqda!
19 Iyul, 2025   |   24 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:27
Quyosh
05:06
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:56
Xufton
21:27
Bismillah
19 Iyul, 2025, 24 Muharram, 1447

Bid'at nima?

11.05.2022   1397   2 min.
Bid'at nima?

Asli dindan bo'lmagan narsani dinga kiritish "bid'at" deyiladi.

"Bid'at" so'zi "yangi paydo bo'lgan narsa" ma'nosini anglatadi.

Shar'iy istilohda esa, din komil bo'lgandan keyin unda paydo qilingan narsa bid'atdir.

Dinga yangilik kiritish xarom sanaladi. Nega desangiz, Islom dini Alloh taolo ko'rsatgan yo'l-yo'riqlardan iborat. Banda o'z aqliga, havoyi nafsiga suyanib dinga biror narsa kiritsa, qattiq adashibdi. Zero, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: "Dinda yangi paydo bo'lgan narsadan chetlaninglar. Har qanday yangi paydo qilingan narsa bid'at, har bir bid'at zalolatdir".
Yana bir hadisi sharifda: "Kim dinimizga-unda bo'lmagan narsani qo'shsa u qaytariladi" deyilgan.(buxoriy va muslim rivoyati)

Shuni ham aytib o'tish lozim: musulmonlar hayotida yangi paydo bo'lgan, Islom dini asosiga tegishli bo'lmagan narsalar bid'at hisoblanmaydi. Ya'ni dinga zid, din dalillariga, qoidalariga xilof har qanday bid'at rad qilinadi. Ammo dinga zid bo'lmagan, uning asoslariga tayangan xolda keyinchalik dinni ximoya qilish yoki musulmonlar hayotida qulaylik yaratish maqsadida joriy etilgan amallar rad etilmaydi.

Jarir ibn Abdulloh roziyallohu anhu rivoyat qilishicha, Rosululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: "Kim Islomda yaxshi sunnat (ya'ni, yo'l) paydo qilsa, unga o'shaning, o'zidan keyin amal qilganlarning savobi kamaytirilmasdan beriladi" (muslim, nasoiy dorimiy rivoyati).

Bu erda aytilishicha, Islom shariatiga muvofiq yaxshi narsalarni joriy etish joiz. Uning savobi o'sha ishni boshlab bergan odamga yoziladi.

Bazilarimiz o'ylaganimizdek agar yangi paydo bo'lgan narsa bid'at bo'laversa, unda musulmonlar juda tang axvolda qolishardi. Zero, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi va sallam davrlarida Qur'oni karim ham kitob shakliga keltirilmagan, madrasalar qurilmagan, turli ilmlar alohida bo'lib shakllanmagan, va kitoblar ham yozilmagan edi. Albatta bularning barchasi keyin paydo bo'lgan.
Alloh taolo hammamizni xaq yo'ldan adashtirmasin.

Mashhad mozor masjidi imom xatibi A. Tursunov. Manba asosida tayyorladi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Nima uchun Allohga hamd aytishim kerak?

16.07.2025   4215   2 min.
Nima uchun Allohga hamd aytishim kerak?

Osmonlaru yerni yaratgan  Zotning qarshisiga ma’siyatlar ila chiqa ko‘rmang, g‘azabiga toqatingiz, iqobiga sabringiz va azobiga qudratingiz yetmaydi.

Doktor Abdul Muhsin Ahmad o‘zining bir qarindoshi bilan bo‘lgan voqeani aytib berdi. Voqeaga ko‘ra bir yigit ukasiga doim “Allohga hamd aytgin” desa, ukasi: “Nima uchun Allohga hamd aytishim kerak?” – der, Yaratganga bo‘yin eggisi kelmasdi.

Axir uning bu gapini olamlar Rabbi bo‘lgan Zot eshitib turibdi! Alloh uni ikki oyog‘i bilan yurg‘izib qo‘yibdi, qancha odamlar yura olishmaydi. Necha-necha insonlar ko‘rish ne’matidan mosuvo bo‘lganida, uning ko‘zlari ko‘rib turibdi.

Vaqt o‘tib yigit avtohalokatga uchraydi. Uning a’zolari qattiq shikastlanadi. Operatsiyadan so‘ng doktor Abdul Muhsin Ahmad uni bir umr nogiron bo‘lib qolganligini, tanasining yarmi ishlamasligini, aniqrog‘i, bir o‘limdan qolganligini aytadi.

Alloh buyuk! Uning ne’matlari cheksiz. Biz bandalar doim shukrda bo‘lmog‘imiz lozim. Zero, Alloh taolo aytadi: «...Albatta, Uning ushlashi alamli va shiddatlidir»[1].

Tasavvur qiling, bordi-yu, siz do‘zaxiylardan bo‘lsangiz, u yerdagi azobga chiday olasizmi?!  Albatta, yo‘q.

Shunday ekan Allohga tavba qiling! U Zotga xush kelmaydigan ishlardan qayting. Solih amallar ila Rabbingizga yaqinlashing.

Alloh bergan ne’matlarga shukr qiling. Gunoh va ma’siyatning kichikligiga qaramang. Allohning buyukligini nazaringizdan qochirmang. 

Alloh buyuk! U Zot sizni kutilmaganda ushlamasidan avval qalbingizni qo‘rquv ila to‘ldiring. Qazoingiz yaqinlashmasidan avval poklaning.  O‘lim kelgandagi pushaymondan naf yo‘q va buning uchun imkon berilmas...


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.

 


[1]  Hud surasi, 102-oyat.