Sayt test holatida ishlamoqda!
19 Iyul, 2025   |   24 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:27
Quyosh
05:06
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:56
Xufton
21:27
Bismillah
19 Iyul, 2025, 24 Muharram, 1447

Bid'at nima?

11.05.2022   1401   2 min.
Bid'at nima?

Asli dindan bo'lmagan narsani dinga kiritish "bid'at" deyiladi.

"Bid'at" so'zi "yangi paydo bo'lgan narsa" ma'nosini anglatadi.

Shar'iy istilohda esa, din komil bo'lgandan keyin unda paydo qilingan narsa bid'atdir.

Dinga yangilik kiritish xarom sanaladi. Nega desangiz, Islom dini Alloh taolo ko'rsatgan yo'l-yo'riqlardan iborat. Banda o'z aqliga, havoyi nafsiga suyanib dinga biror narsa kiritsa, qattiq adashibdi. Zero, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: "Dinda yangi paydo bo'lgan narsadan chetlaninglar. Har qanday yangi paydo qilingan narsa bid'at, har bir bid'at zalolatdir".
Yana bir hadisi sharifda: "Kim dinimizga-unda bo'lmagan narsani qo'shsa u qaytariladi" deyilgan.(buxoriy va muslim rivoyati)

Shuni ham aytib o'tish lozim: musulmonlar hayotida yangi paydo bo'lgan, Islom dini asosiga tegishli bo'lmagan narsalar bid'at hisoblanmaydi. Ya'ni dinga zid, din dalillariga, qoidalariga xilof har qanday bid'at rad qilinadi. Ammo dinga zid bo'lmagan, uning asoslariga tayangan xolda keyinchalik dinni ximoya qilish yoki musulmonlar hayotida qulaylik yaratish maqsadida joriy etilgan amallar rad etilmaydi.

Jarir ibn Abdulloh roziyallohu anhu rivoyat qilishicha, Rosululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: "Kim Islomda yaxshi sunnat (ya'ni, yo'l) paydo qilsa, unga o'shaning, o'zidan keyin amal qilganlarning savobi kamaytirilmasdan beriladi" (muslim, nasoiy dorimiy rivoyati).

Bu erda aytilishicha, Islom shariatiga muvofiq yaxshi narsalarni joriy etish joiz. Uning savobi o'sha ishni boshlab bergan odamga yoziladi.

Bazilarimiz o'ylaganimizdek agar yangi paydo bo'lgan narsa bid'at bo'laversa, unda musulmonlar juda tang axvolda qolishardi. Zero, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi va sallam davrlarida Qur'oni karim ham kitob shakliga keltirilmagan, madrasalar qurilmagan, turli ilmlar alohida bo'lib shakllanmagan, va kitoblar ham yozilmagan edi. Albatta bularning barchasi keyin paydo bo'lgan.
Alloh taolo hammamizni xaq yo'ldan adashtirmasin.

Mashhad mozor masjidi imom xatibi A. Tursunov. Manba asosida tayyorladi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar

Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

16.07.2025   3823   2 min.
Namozdan keyingi zikrlar qanday aytiladi?

Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.

Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.

Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).

Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:

“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).

Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyrni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).

Shunga ko‘ra imom domla Subhanalloh, Alhamdulillah, Allohu akbar deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.