Ayni kunlarda inson omiliga bo'lgan e'tibor va g'amxo'rlik yangi bosqichga ko'tarildi. Hurmat-e'tibor, mehr-muruvvat, ikrom-e'zoz borasida esa asrlarga teng o'zgarishlarga ega bo'linmoqda.
Darhaqiqat, inson manfaati yo'lida fidokorlik ko'rsatib, bugun qarilik pallasida turgan ota-bobolarimiz mehnati va jonbozligini qadrlash, ularga hurmat va ehtirom ko'rsatish kenja avlodlarning sharafli burchidir.
Qadimdan yurtimizda kattalarga irqi, millati, dinidan qat'iy nazar hamisha izzat ko'rsatish, ular holidan xabardor bo'lish, mehr-oqibat ko'rsatishga sidqidildan yondoshib kelinadi. Shu ma'noda hurmat evaziga inson o'zi ham kelajak hayotida e'zoz-ehtiromga ega bo'lishi muqarrarligi ta'kidlangan. Zero, hadisi sharifda “Hurmat qilgan kishiga hurmat nasib bo'ladi” deyilgan.

Bu mazmunni quvvatlab dono xalqimiz “Oltin olma duo ol” deya insonparvarlik ruhiyatiga chaqiradi. Ayni paytda hadisi shariflar talabi, dono xalqimizning hikmatli so'zining ijrosi xotira va qadrlash kuni munosabati bilan yurtimizda amalga oshmoqda. Hususan, Ikkinchi jahon urushi qatnashchilarini Vatan uchun qilgan fidoiyliklariga ta'zim etish, ularning barcha hayotiy yumushlariga malham bo'lishdek xayrli xususiyatlar ota-bobolarimizdan bizlarga meros bo'lib qolgan qadriyatlarimizning namunasi sanaladi.

Ayni paytda nuroniy otaxon va onaxonlarga chuqur hurmat-ehtirom, xotira va qadrlash tushunchalari bilan o'zaro uyg'unlik kasb etadi. Yoshlarimiz ushbu ayyom timsolida yoshi ulug'larni qadrlash, saxovatga muhtoj kishilarga ko'maklashish kabi oliyjanob fazilatlarni o'z qalbiga singdirib borishining asoslaridan biri bo'lib shakllanadi. Qarang, bunday oliyjanob axloqiy insonparvarlik, odamiylik to'g'risida dinimizda: “Har bir yaxshilik ehsondir. Hayrli ishga dalolat qilishlik, go'yo uni qilgandek bo'lishlikdir...”, ¬deyilgan.

Hotira va qadrlash kunini nishonlash boy an'analarimiz bo'lmish milliy urf-odat va qadriyatlarimizni ijro etish demakdir. Ularning sarasidan bo'lgan kattalarga ehtirom, piru badavlat yoshiga etganlarni e'zozlash to'g'risida muborak o'gitlarda “Kichiklarimizga rahm-shafqat qilmagan va kattalarimiz qadrini bilmaganlar bizlardan emasdir”. deyilgan insonparvarlik tamoilini ta'kidlangan.
Taraqqiyotimizning yangi bosqichida inson har doim o'tmish ajdodlarini, muhtaram ustozlarini, aziz avliyolarni xotiralar ekan, xalq va jamiyat oldidagi burch va vazifalarini yana bir bor mas'uliyat bilan xis etadi, o'zidan yaxshi nom qoldirish va ezgu ishlarni qilishga shoshiladi, o'zgalarni ham shunga chorlaydi.

Darhaqiqat, inson – hayot gultoji. Demak, ayni haqiqat, Yaratganning in'omi – ongu tafakkurning faqatgina odamzodga berilgani haqiqatga molikdir. Albatta, biz hamisha marhumlarimizni yodga olib, ularning ruhlarini shod qilish uchun savobli amallarni ijro etamiz. Zero, o'tganlarni eslash va ular uchun rahmatlar aytish, qabrlarini ziyorat qilish barchamizning diniy va insoniy burchimizdir.

Abdulhay TURSUNOV,
O'zbekiston musulmonlari idorasining
Namangan viloyat vakili