Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

Diniy idora mutaxassislarining ilmiy safari muvaffaqiyatli davom etmoqda

05.05.2022   1165   8 min.
Diniy idora mutaxassislarining ilmiy safari muvaffaqiyatli davom etmoqda

Habaringiz bor, avvalroq O'zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasi bo'limi mudiri Kamoliddin Mahkamov, ushbu bo'lim etakchi mutaxassisi-restavrator Saidrahmat Ikromov hamda Diniy idora Ziyorat turizmini ilmiy rivojlantirish sektori mudiri Jahongir Salomov va sharq qo'lyozmalari mutaxassisi Abdulhamid Djumanov xorij mamlakatlaridagi yirik kutubxonalar, ilmiy tadqiqot markazlari va muzeylarning tajribalarini o'rganish maqsadida xizmat safariga jo'nab ketganlari haqida xabar bergan edik.

Ushbu ilmiy safarning ilk kunlari davomida Diniy idora mutaxassislari Turkiya davlatida bo'lib, Topkapi Saroyiga, Istanbuldagi Sulaymoniya kutubxonasiga, shu shahardagi Sulaymoniya kitob shifoxonasiga, Ankaradagi Turkiya diyonat ishlari kutubxonasi konservatsiya va restavratsiya bo'limi va Milliy kutubxonasiga hamda Millat kutubxonasiga tashrif buyurdilar.

Tashrif davomida kutubxonalardagi qo'lyozmalar fondi, kitoblarning saqlanish holati va ba'zi qadimiy mushaflarning nusxalari bilan tanishdilar. Kutubxonada kitoblarni saqlash, raqamlashtirish va ulardan foydalanishga oid davra suxbatlari ham bo'lib o'tdi. Suxbat jarayonida O'zbekiston musulmonlari idorasi kutubxona xodimlari o'zlarini qiziqtirgan savollariga javoblar oldilar.

Istanbul. To'p-Qopi saroyi

Shu yil 14 aprel' kuni Diniy idora mutaxassislari Topkapi Saroyiga O'zbekistonning Turkiyadagi elchixonasi ko'magida tashrif buyurdilar. U erda To'p-qopi saroyi raxbari Ilhan Kochaman va To'p-qopi saroyi kutubxonasi muhofizi O'g'uleke Seyxan xonimlar bilan uchrashuv o'tkazildi.

Saroy kutubxona raxbari va muxofizi hamrohligida kutubxonadagi qo'lyozmalar fondi, kitoblarning saqlanish holati va ba'zi qadimiy mushaflarning nusxalari bilan tanishildi. Uchrashuvda  mezbonlar O'zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasi bilan yaqindan hamkorlik qilishga va kutubxona xodimlari bilan tajriba almashishga, shuningdek, ular uchun mahorat darslarini tashkil etishga tayyor ekanliklarini bildirdilar.

Istanbul. Sulaymoniya kutubxonasi

Shu yil 15 aprel' kuni O'zbekiston musulmonlari idorasi xodimlari Sulaymoniya kutubxonasiga tashrif buyurdi. Sulaymoniya kutubxonasida 8–19 asrlarda yozilgan 80 ming jildga yaqin qo'lyozmalar bor. Mazkur kutubxona qo'lyozmalarni saqlash va raqamlashtirish bo'yicha katta tajribaga ega.

Tashrif davomida Sulaymoniya kutubxonasida kitoblarni saqlash, raqamlashtirish va ulardan foydalanishga oid davra suxbati bo'lib o'tdi. Suxbat jarayonida O'zbekiston musulmonlari idorasi kutubxona xodimlari o'zlarini qiziqtirgan savollariga javoblar oldi. Shuningdek, kutubxona xodimlari Sulaymoniya kutubxonasi fondida kitoblarning saqlanishi, joylashtirilishi va yong'in xavfsizligiga oid ko'rilgan choralar bilan yaqindan tanishdi.

Istanbul. Sulaymoniya kitob shifoxonasi

Shu yil 16 aprel' kuni O'zbekiston musulmonlari idorasi xodimlari Sulaymoniya kitob shifoxonasiga tashrif buyurdi. Tashrif davomida o'zbekiston mutaxassislari Turkiya qo'lyozma asarlar kengashi boshqarmasi, Kitob shifoxonasi va arxivi departamenti rahbari Nil Baydar xonim bilan uchrashuv o'tkazdi.

Nil Baydar xonim uchrashuv davomida O'zbekiston musulmonlari idorasi bilan hamkorlik qilish va o'z tajribalarini bo'lishishga tayyor ekanligini bildirdi.

Uchrashuvdan so'ng shifoxona rahbari Diniy idora xodimlarini u erda olib borilayotgan konservatsiya va restavratsiya tadbirlari bilan yaqindan tanishtirdi.

Ma'lumot uchun, Sulaymoniya kitob shifoxonasi qo'lyozma kitoblarni restavratsiya qilish ishlarini amalga oshiruvchi va Turkiya qo'lyozma fondlariga restavrator mutaxassislarni tayyorlab beruvchi Turkiyadagi eng yirik muassasa hisoblanadi.

Ankara. Turkiya diyonat ishlari kutubxona bo'limi va Milliy kutubxonasi

Shu yil 18 aprel' kuni O'zbekiston musulmonlari idorasi xodimlari Turkiya poytaxti Anqara shahridagi Turkiya diyonat ishlari kutubxonasi konservatsiya va restavratsiya bo'limi va Milliy kutubxonaga tashrif buyurdi. U erda idora xodimlari konservatsiya va restavratsiya bo'limida kitob va gazetalarni restavratsiya qilish bo'limi bilan tanishishdi.

Ankara. Millat kutubxonasi.

Joriy yil 19 aprel' kuni O'zbekiston musulmonlari idorasi xodimlari Turkiya poytaxti Anqara shahridagi davlat rahbari tashabbusi bilan barpo etilgan Millat kutubxonaga tashrif buyurdi. Mehmonlarni kutubxona rahbari Ayxan Tuglu kutub oldi. Kutubxonada 4 million ziyod kitoblar bor bo'lib ish zamon talablariga mos ravishda yo'lga qo'yilgan. O'MI xodimlari kutubxonada ish yuritish va qo'lyozmalarni saqlash bilan bog'liq jarayonlar bilan  yaqindan tanishishdi.

Shuningdek, uchrashuvlar yakunida mezbonlar O'zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasi bilan yaqindan hamkorlik qilishga va kutubxona xodimlari bilan tajriba almashishga, ular uchun maxorat darslarini tashkil etishga tayyor ekanliklarini bildirdi.

O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

 

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

“Qur’oni karimni o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!”

11.07.2025   8838   3 min.
“Qur’oni karimni o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!”

Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.

Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.

Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.

Imom  G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.

Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada  oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!

 Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:

«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).

«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).

«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).

«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).

«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...»  (Nahl surasi, 69-oyat).

«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).

 Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Imom Ahmad rivoyati.

 

 

Maqolalar