Tavsiya
Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kim Qadr kechasida imon-e'tiqod bilan Alloh taolo roziligi uchun toat-ibodat qilsa, oldingi gunohlari kechiriladi”, deganlar (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
Muborak kechaga etib, unda beriladigan mukofotlardan bahramand bo'lish har bir musulmonning orzusi. Shunday ekan, bu fazilatli tunni qanday o'tkazamiz? Avvalo, kechani tetik holatda o'tkazish uchun peshindan so'ng biroz mizg'ib oling, iftorda ham engil taomlaning. Qadr kechasini manfaatli o'tkazish uchun quyidagi tavsiyalarga diqqat qiling.
Istig'for ayting. Vahba Zuhayliy rahmatullohi alayh quyidagilarni yozgan: “Farishtalar shu kecha erdagi turli-tuman toat-ibodatlarni ko'radi va gunohkor bandalarlarning mag'firat so'rab, yolvorib iltijo qilayotganlarini eshitadi hamda bir-biriga: «Kelinglar, Rabbimizga bizning tasbehlarimizdan ko'ra sevimli bo'lgan ovozlarni eshitamiz», deb erga tushadilar”. Demak, shu kungacha qilgan gunohlaringiz uchun chin dildan tavba qilib, hidoyat so'rab duo qiling.
Qur'on o'qing. Allohning kalomini o'qish, tinglash, o'rganish va unga amal qilish zaruriy ishdir. Kalomulloh ayni shu kechada ummatga nozil bo'ldi. “Albatta, Biz uni (Qur'onni «Lavhul-mahfuz»dan birinchi osmonga) Qadr kechasida nozil qildik” (Qadr surasi, 1-oyat).
Qurbingiz etganicha Qur'on o'qib, tadabbur qiling. Oyatlar borasida fikr yuritib, Alloh taolo ularda iroda etgan mazmunlarni anglashga va fahmlashga harakat qiling.
Namoz o'qing. Savobi ulug' tundan unumli foydalanib, nafl namozlarini o'qib olishga harakat qiling. Muhimi, namozning adadi emas, balki chin ixlos bilan o'qilganidir.
Salavot ayting. Qadr kechasida Payg'ambarimiz alayhissalomga salavot aytish bilan bandaning gunohlari o'chiriladi, darajasi ko'tarilib, duolari ijobat bo'ladi. Imom Ahmad ibn Hanbal va Imom Ibn Moja rivoyat qilgan hadisda Omir ibn Robi'aning otasi bunday degan: «Payg'ambar sollallohu alayhi va sallamning “Kim menga salavot aytsa, farishtalar unga ham menga aytgan salavoti barobarida salavot aytib turadilar. Banda salavotni xohlasa, oz aytsin, xohlasa, ko'p”, deganlarini eshitdim».
Duo qiling. Qadr kechasida qilingan duolar ijobat bo'ladi. Payg'ambarimiz alayhissalom bu kunda maxsus duoni o'qishni tavsiya qilganlar. Oysha onamiz roziyallohu anho: “Yo Rasululloh, agar Qadr kechasini topishga muvaffaq bo'lsam, nima deb duo qilay?” deb so'radilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi va sallam ushbu duoni o'qishni aytdilar: “Allohumma, innaka a'fuvvun, kariymun, tuhibbul a'fva, fa'fu a'nniy” (“Allohim, albatta, Sen kechirguvchisan, kechirishni yaxshi ko'rasan. Gunohlarimni kechirgin”) (Imom Termiziy rivoyati).
Shuningdek, o'zingiz va zurriyotlaringizning ikki dunyo saodatiga erishishi, Alloh taoloning sevimli bandalari qatorida bo'lishni so'rab ixlos bilan duo qiling.
O'zingizni isloh eting. Hato, kamchiliklaringizni bartaraf qilish yo'llarini o'ylang. Hulqingiz va nafsingizni taftish etib, ijobiy tomonga o'zgartirishni maqsad qiling.
Alloh taolo ushbu oyda tutayotgan ro'zalarimiz, o'qiyotgan taroveh namozlarimiz, qilayotgan iftorliklarimiz, sadaqotu ehsonlarimizni O'z dargohida qabul etib, Qadr kechasining savoblaridan bahramand bo'lishni barchamizga nasib aylasin.
Robiya TOHIROVAtayyorladi.
Otalari ularga birinchi maktubni yubordi. Lekin ular uni o‘qish uchun ochmadilar, balki har birlari maktubni peshonalariga surtib: “Bu buyuk habibimizdandir”, dedilar. Ushbu xatning ko‘rinishiga nazar qilib, uni chiroyli qutiga solib qo‘yishdi. Bolalar boshqa paytlarda maktubning changini artish uchun olishar va yana joyiga qo‘yib qo‘yishardi. Otalari oilasiga yuborgan hamma xatlarni shunday qilishdi.
Yillar o‘tdi. Ota uyga qaytdi. Lekin ulardan birgina farzand qolgandi. Ota undan so‘radi:
– Onang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Ular qattiq kasal bo‘ldilar. Bizda onamni davolash uchun mablag‘ topilmadi va vafot etdilar.
Ota dedi:
– Birinchi maktubimni ochmadingizmi?! Men sizlarga katta mablag‘ yuborgan edim-ku!
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q!
Ota yana so‘radi:
– Ukang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Siz uning ba’zi o‘rtoqlarini tanirdingiz. Onamning o‘limidan keyin unga nasihat qiladigan va uni to‘g‘ri yo‘lga soladigan kimsa topilmadi. U do‘stlari bilan ketdi.
Ota hayratlanib dedi:
– Nima uchun?! Yomon o‘rtoqlarini tark qilib, mening oldimga kelishini yozgan maktubimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il javoban:
– Yo‘q, – dedi.
Ota dedi:
– La havla va la quvvata illa billah. Opang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Turmushga chiqish uchun maslahat so‘ragan haligi yigit bilan nikohlandi va u hozir baxtsiz yashayapti.
Ota darg‘azab bo‘lib dedi:
– Sizlarga bu yigitning obro‘si, xulqi yomonligi va bu to‘yga noroziligim haqida yozgan xatimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q! Biz xatlaringizni bir chiroyli qutida saqladik. Doim uni ziynatladik, peshonamizga surtdik, lekin o‘qimadik.
Bu oilaning ahvoli, uning birligi qanday tarqalib ketgani, otaning maktubini o‘qimay, undan manfaat olmay, balki uni muqaddaslab, unda yozilganlarga amal qilmay, hayotlarini qiyinlashtirganliklari haqida tafakkur qildim. So‘ng stol ustidagi chiroyli qutiga solib qo‘yilgan Qur’oni Karimga nazar soldim... Sho‘rim qurisin!
Albatta, men Allohning Maktubiga anavi bolalar otalarining xatlariga muomala qilganlari kabi munosabatda bo‘lyapman. Men Mus'hafni stolim ustiga qo‘yganman-u, lekin uni o‘qimayman, undagi narsalardan foydalanmayman ham. Axir, u butun hayotimning dasturi-ku!
Robbimga istig‘for aytdim. Mus'hafni ochdim va hech qachon uni tark etmaslikka qaror qildim.
Arab tilidan Ziyoda Mirahmatova tarjimasi