Ramazon shukuhi yurtimizda kezib yurgan ajoyib damlarda O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirligi rasmiy telegram kanalida JSST ning tavsiyalarini e'lon qildi.
Ramazon oyida noto'g'ri ovqatlanish inson salomatligiga zarar etkazishi mumkin. Shu bois Jahon sog'liqni saqlash tashkiloti ro'zadorlar uchun sog'lom ovqatlanish yuzasidan o'z tavsiyalarini ishlab chiqdi. Ularga amal qilib, ortiqcha vazndan xalos bo'lish, qon bosimi va organizmdagi xolesterin miqdorini pasaytirishga erishish mumkin.
Ko'p miqdorda suv iching!
Bu yil odamlar kuniga o'rtacha 14−15 soat davomida ro'za tutishlariga to'g'ri keladi. Kunduzi havo harorati yuqori bo'lgan paytda salqin va soyali joylarda qolish hamda quyoshda uzoq yurmaslik tavsiya etiladi.
Iftorlik va saharlik oralig'ida ko'p miqdorda suv ichish tavsiya etiladi. Kunduzi havo harorati yuqori bo'lishi ko'p terlashni keltirib chiqarishi mumkin.
Shu bois kun davomida yo'qotilgan suyuqlik o'rnini qoplash ehtiyoji yuzaga keladi. Buning uchun esa kamida 10 stakan suv ichish tavsiya etiladi.
Sersuv mahsulotlar tanovul qilish orqali ham bu me'yorni qisman qoplash mumkin. Masalan, saharlik paytida yoki iftorlikdan keyin dessert sifatida ho'l mevalardan eyish foydali.
“Achiq-chuchuk” salati tarkibidagi bodring va pomidor ham sersuv ne'matlar hisoblanadi.
Sho'rva yoki sabzavotli salatlar singari suvga boy taomlarni ham iste'mol qilish mumkin.
‼️Tarkibida kofein mavjud bo'lgan kofe, choy, kola kabi ichimliklardan voz kechib turgan ma'qul. Chunki bu modda inson organizmida suv miqdori kamayishi (degidratsiya)ga olib keladi.
Shuningdek, gazlangan shakarli ichimliklar kaloriyaga boy bo'lishini esdan chiqarmaslik zarur.
Kun davomida juda ko'p harakat qilish organizmning ko'p miqdorda suv yo'qotishiga olib keladi. Qisqa muddatli sayr yoki chigalyozdi mashqlari sizni tonusda ushlab turishi mumkin. Ammo kun bo'yi harakatsiz o'tirish ham tavsiya qilinmaydi.
Saharlik dasturxoni uchun maslahatlar
Qayd etilishicha:
“og'izni yopish”dan oldin ovqat eyish lozim. Saharlik paytida engil taomlaning. Bu ayniqsa ro'za tutishni maqsad qilgan katta yoshdagi insonlar, o'smirlar, homilador ayollar, emizikli farzandi bor onalar hamda bolalar uchun ham muhim!
Yengil nonushta sifatida sabzavotlar, tarkibida uglevod mavjud bo'lgan donli nonlar yoki bulochkalar, sut mahsulotlari (tuzsiz pishloq, suzma, sut) va/yoki tuxum kabi oqsilga boy ne'matlarni iste'mol qilish foydali.
Sekinroq va mayda chaynab ovqatlangan ma'qul. Ko'p miqdordagi tanavvul jig'ildon qaynashi va bezovtalikka sabab bo'ladi.
Saharlik uchun JSST tavsiyalari:
etarli miqdorda suv ichishni unutmang!
Manba:
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Ashraf Aliy Tahonaviy rahmatullohi alayhning bir shogirdi bo‘lib, u zot unga tazkiya va talqinga ijozat bergan edi. Bir kuni u o‘g‘ilchasini yetaklab ustozi ziyoratiga keldi. Salom-alikdan so‘ng o‘g‘lini tanishtirib, uning haqqiga duo qilishlarini so‘radi. Hazrat bolaning haqqiga duo qildilar. Gap orasida ustoz bolaning yoshini ham so‘rab qoldilar. Shogird «Bolam o‘n uch yoshda», dedi. Mamlakatdagi qonun bo‘yicha bolalarga o‘n uch yoshgacha chipta narxining yarmi to‘lanar, o‘n uchga to‘lgan kunidan boshlab ularning chiptasi ham kattalar kabi to‘la bahosiga xarid qilinar edi.
Hazrat bolaga chiptaning qaysi narxda olinganini so‘rab qoldilar. Shogirdi «Jussasi kichkina bo‘lgani uchun yarim narx to‘ladik», deb javob berdi. Shunda ustozning avzoyi birdan o‘zgarib, shunday dedilar: «Inna lillaahi va inna ilayhi roji’un! Sizga tasavvuf va tariqatning changi ham yetib kelmagan ekan. Siz haligacha harom-halolni ajratmabsiz. Bolani safarga olib chiqibsiz-u, lekin unga yo‘lkira to‘lashda harom ishga qo‘l uribsiz. Kattalar maqomiga yetgan bolaga yosh bolalarning chiptasini olib, yo‘l xizmati idorasining haqqini o‘g‘irlabsiz. O‘g‘rilik qiladigan. birovning haqqini tortib oladigan shaxs tasavvuf va tariqatda biror maqomga ega bo‘lmaydi. Shuning uchun sizga bergan ijozatimni bekor qilaman».
O‘sha shogird ibodatda mukammal kishi edi. Lekin ustoz chipta olishda, ya’ni muomalotda haromga yo‘l qo‘ygani tufayli unga bergan vakolatini bekor qildi.
Abdulmannon Andijoniy