Mahmudxo'ja Behbudiy tavalludining 147 yilligi...
Ma'rifatparvar jadidchilik harakatining asoschisi, dramaturg, publitsist, din va jamoat arbobi – Mahmudxo'ja Behbudiy 1875 yili 19 yanvarda Samarqandda tug'ilgan.
Olimlar fikricha, alloma o'n sakkiz yoshidan qozixonada mirzalik qiladi, qozi, muftiy darajasiga ko'tariladi. Behbudiy haj safarida bo'lgan chog'ida Arabiston, Misr, Turkiya kabi davlatlarda bo'lgan.
Behbudiy Turkistonda birinchilardan bo'lib yangi usul maktablarini tashkil qilish va ular uchun darsliklar yozgan taraqqiyparvarlardan sanaladi.
Mahmudxo'ja Behbudiy "Risolai asbobi savod" ("Savod chiqarish kitobi", 1904), "Risolai jug'rofiyai umroniy" ("Aholi geografiyasiga kirish", 1905), "Muntahabi jug'rofiyai umumiy" ("Qisqacha umumiy geografiya", 1906), "Amaliyoti islom" (1908), (1909) kabi kitoblarni chop ettiradi.
Mahmudxo'ja Behbudiy 1917 yil noyabr' oyida tashkil topgan Turkiston Muxtoriyati asoschilaridan biri, o'lka xalqlarining istiqloli yo'lida ma'naviy yo'lboshchilaridan bo'ldi. Alloma sho'rolar, kommunistik mafkura tizimining qing'irliklari, kirdikorlarini ko'ra bilgan. Millatni tanazzulga etaklovchi illatlarni ro'y-rost fosh etgan. Ma'rifat yo'lida el-ulus ko'zini ochishni umr mazmuni, deb bilgan.
Mamlakatimiz etakchisi g'oyasi asosida 2020 yilda Mahmudxo'ja Behbudiy tavalludining 145 yilligi yurtimizda keng nishonlandi. Ma'rifatparvar jadid bobomiz hayoti, faoliyatiga oid hujjatli fil'm suratga olindi. Uning asarlari chop etilmoqda.
O'zA xabariga ko'ra, poytaxtimizdagi "Adiblar xiyoboni"da Mahmudxo'ja Behbudiy haykali o'rnatildi. Ayni paytda olimlarimiz Behbudiy faoliyatiga oid hali ko'plab tadqiqotlar olib borilishi zarurligini ta'kidlamoqdalar. Bu esa ma'rifatparvar jadid bobolarimiz hayotiga oid yangi ma'lumotlarga ega bo'lishga zamin yaratishi, shubhasiz.
O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati
Davlatimiz rahbari tashabbusi bilan Malayziyaga tashrif davomida, bevosita ushbu davlatning prezidenti bilan muloqotda Malayziya davlati Islom moliyasi masalalari bo‘yicha O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan ishlarga katta qiziqish bildirgan edi.
Shu vaqtga qadar faqat Malayziyada tashkil etib kelingan Xalqaro islomiy moliya olimlari forumi (ISSF)ning yigirmanchisi Toshkent shahrida o‘tkazilmoqda. O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki tadbirning strategik hamkori sifatida uning xalqaro darajada yuqori saviyada o‘tkazilishini ta’minladi. Shuningdek, mamlakatdagi yetakchi tijorat banklari va moliya tashkilotlari forumni qo‘llab-quvvatlamoqda.
Forumning asosiy maqsadi islomiy moliyani rivojlantirish, ilg‘or amaliyotlarni moliya tizimiga joriy etish, olimlar, boshqaruvchilar, standartlarni belgilovchi tashkilotlar va soha mutaxassislari o‘rtasida hamkorlikni mustahkamlash hamda islomiy huquqqa oid masalalar yuzasidan fikr almashish maydonini yaratishga qaratilgan.
Ushbu nufuzli tadbirda O‘zbekiston musulmonlari idorasi huzuridagi Fatvo markazi direktori o‘rinbosari G‘ulomiddin domla Xolboyev ham ishtirok etib, "O‘zbekistonda islom moliyasi xizmatlarini yo‘lga qo‘yish istiqbollari" mavzusida ma’ruza qildi.
Forum doirasida islom moliya tizimiga o‘tish jarayoni, moliyaviy mahsulotlar, huquqiy va me’yoriy qiyinchiliklar, amaliyotdagi muammolar va ularning yechimlari muhokama qilindi.
Tadbir O‘zbekiston uchun islom moliyasi sohasida muhim qadam bo‘lib, mamlakatning islom moliyasida mintaqaviy markaz sifatidagi mavqeini mustahkamlashga xizmat qiladi.
Shuni alohida aytish joizki, forumda xalqaro ekspertlar O‘zbekiston islom moliyasiga tayyor ekanini qayd etishdi. Joriy yilning 16 sentyabr kuni O‘zbekistonda islom bankini joriy etish to‘g‘risidagi qonun loyihasi birinchi o‘qishdayoq qabul qilingani ham shundan dalolat beradi. Bunday qonunning qabul qilinishi aholi va tadbirkorlarimizga qo‘shimcha moliyaviy xizmatlardan foydalanish imkoniyatini beradi. Mazkur qonun loyihasi bilan Soliq va Fuqarolik kodekslari hamda 8 ta qonunga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilmoqda. Xususan, qonunchilikka islomiy bank faoliyati, islomiy moliya operatsiyalari va standartlari hamda investitsiyaviy depozit tushunchalari kiritilmoqda. Islomiy bank faoliyatini amalga oshirish huquqini beruvchi litsenziya joriy qilinib, uni olish bo‘yicha talablar belgilanmoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati