Odamlar orasida farishtalar haqida turli fikrlar, gap-so'zlar yuradi. Buning sababi esa ular haqida to'liq ma'lumotga ega emasligidir.
Yaqinda men o'qigan kitob (musannif Habibulloh Sadriddin qori o'g'li) ana shunday asossiz fikr
va qarashlardan yiroq bo'lish, shu bilan birga, farishtalarni yaqindan tanishga yordam beradi.
Eng asosiĭsi, kitobda farishtalar haqidagi ma'lumotlar tushunarli, ixcham tarzda berilgan bŭlib, uni ŭqigan kishi malakut olami vakillari haqida zarur bilimga ega bŭladi.
Kitobda farishtalarga imon keltirish, ularning kim ekanligi, nomlari va sifatlari, maqomlari, ibodat qilishlari, amallari hamda vazifalari haqida batafsil sŭz yuritilgan.
Shuningdek, farishtalar kirmaĭdigan xonadonlar, gunohkor kishilarga ularning munosabatlari ham ëritilgan.
Farishtalarga imon keltirish imon shartlaridan biridir. Hŭsh, farishtalarga imon keltirish deganda nima tushuniladi? Bu haqda kitobda bundaĭ deĭiladi: “Farishtalarning mavjud ekanliklari, ularning maqom-martabalari, ŭzlarining vazifalariga munosib bŭlgan xalqiĭ (yaratilishga oid) va xulqiĭ sifatlari borligi, Rabbimizning roziligi uchun doimiĭ ibodatda bŭlishlari, Alloh huzurida turli darajalarga ega ekanliklari kabi sifatlariga bekamu kŭst imon keltirish tushuniladi”.
Tabiat hodisalari ŭz-ŭzidan bŭlayëtgandek tuyuladi. Ammo biz bilmagan sir-sinoatlar borki, ularni anglaganing saĭin Allohning qudratiga qoĭil qolasan, kishi. Jumladan, kitobda farishtalarning bulutlarni haĭdashi va ëmg'ir ëg'dirishi haqidagi qaĭdlari har birimizni mulohazaga, tafakkurga chorlaĭdi.
“Albatta, biz doimo guvohi bŭlib turgan bulutlarning suzib yurishi va bir joĭdan boshqa joĭga
kŭchishi kabi ishlarni ba'zi insonlar ŭz-ŭzidan sodir bŭladi ëki tabiat ularni yurg'izib turadi, deb ŭĭlaĭdi. Holat aslida undaĭ emas. Bulutlarni Alloh azza va jalla yurg'izib qŭĭgan...”.
Har bir inson dunëga kelar ekan, uning yaralishida farishtalarning ham ŭz vazifalari
bor. Bu haqda kitobda bundaĭdeĭiladi: «Rahmga va homilani tasvirlashga vakil qilingan farishtalar bŭlib, ular homilani inson suratiga keltirish, quloq, kŭz, teri,
gŭsht, suyaklar va jinsini yaratish hamda ruh puflash kabi ishlarni bajaradi.
Abu Zar G'iforiĭ roziĭ allohu anhudan rivoyat qilinadi: «Men Rasululloh sollallohu alaĭhi va sallamning “Agar nutfa tashlanganida qirq kecha ŭtsa, Alloh taolo unga bir farishtani yuboradi. Farishta uni suvratlab, uning qulog'i, kŭzi, terisi, gŭshti va suyaklarini yaratadi. Sŭngra: “Eĭ Rabbim, erkakmi ëki ayëlmi?”deb sŭraĭdi. Rabbing esa ŭzi xohlaganidek hukm qiladi va farishtalar uni ëzib qŭyadi”, deganlarini eshitganman”, dedilar» (ImomMuslimrivoyati).
“Farishtalar” kitobini ŭqir ekansiz, qiziqarli manbalarni kŭplab uchratasiz. Bu esa sizga asarni bir nafasda ŭqib chiqishga zamin yaratadi.
Bobur YO'LChI o'g'li
jurnalist
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni
Fuqarolarning rasmiy sanalarni nishonlash davrida to‘liq dam olishi uchun shart-sharoitlar yaratish, “O‘zbekiston bo‘ylab sayohat qil!” ichki turizmni rivojlantirish dasturi doirasida ichki va ziyorat turizmini yanada rivojlantirish uchun dam olish va bayram kunlaridan samarali foydalanishni ta’minlash maqsadida qaror qilaman:
1. Quyidagi qo‘shimcha dam olish kunlari belgilansin:
(a) 2025 yilda barcha xodimlar uchun (ish haftasining turidan qat’i nazar) 31 dekabr – chorshanba;
(b) 2026 yilda:
(i) barcha xodimlar uchun (ish haftasining turidan qat’i nazar): 2 yanvar – juma, 28 may – payshanba, 29 may – juma, 31 avgust – dushanba;
(ii) olti kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar uchun: 3 yanvar – shanba, 30 may – shanba, 31 dekabr – payshanba.
2. Mehnat kodeksining 208-moddasiga muvofiq:
(a) ishlanmaydigan bayram kunlari hisoblanuvchi 8 mart – Xotin-qizlar kuni bayrami 2026 yilda yakshanba – dam olish kuniga va 21 mart – Navro‘z bayrami hamda 9 may – Xotira va qadrlash kuni bayramlari besh kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar uchun shanba – dam olish kuniga to‘g‘ri kelishi munosabati bilan ushbu dam olish kunlari mos ravishda 2026 yil 9 mart, 23 mart va 11 may – dushanba kunlariga ko‘chirilishi;
(b) ishlab chiqarish-texnik va tashkiliy sharoitlar (mavjud uzluksiz ishlab chiqarish, aholiga har kuni xizmat ko‘rsatish, navbatchilik asosida ishlash va boshqalar) tufayli ishlanmaydigan bayram kunlari to‘xtatib qo‘yish mumkin bo‘lmagan ishlarni bajarishda dam olish kunlari ko‘chirilmasligi ma’lumot uchun qabul qilinsin.
3. Besh kunlik ish haftasida ishlaydigan xodimlar uchun dam olish kuni 2026 yilda 12 dekabr – shanba kunidan 31 dekabr – payshanba kuniga ko‘chirilsin.
4. Bayram (ishlanmaydigan) kunlarining uzaytirilishini hisobga olgan holda respublika aholisining maroqli dam olishi uchun:
(a) Turizm qo‘mitasi va Madaniy meros agentligi turizm namoyishi obyektlari (madaniy meros obyektlari, muzeylar) va mehmonxona xizmatlari uchun chegirmalar berilishi hamda aksiyalar o‘tkazilishini tashkil etsin;
(b) O‘zbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasiga Sog‘liqni saqlash vazirligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda sanatoriylar va sog‘lomlashtirish muassasalari uchun chegirmalar berish hamda aksiyalar o‘tkazish tavsiya etilsin;
(v) “Uzbekistan Airways” AJ va “O‘zbekiston temir yo‘llari” AJga ichki transport qatnovlari uchun chegirmalar berish va aksiyalar o‘tkazish tavsiya etilsin.
5. O‘zbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasiga:
(a) mehnat jamoalari o‘rtasida ushbu Farmonning maqsadi, mazmun-mohiyati to‘g‘risida tushuntirish ishlarini tashkil etish;
(b) uzaytirilgan bayram kunlarida xodimlar va ularning oila a’zolari maroqli dam olishini ta’minlash yuzasidan kasaba uyushmalari tashkilotlarining ishini faollashtirish tavsiya etilsin.
6. O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi O‘zbekiston Milliy axborot agentligi bilan birgalikda bayram kunlari o‘tkaziladigan tadbirlar to‘g‘risida ommaviy axborot vositalari, shu jumladan, Internet jahon axborot tarmog‘i orqali aholining keng xabardor qilinishini ta’minlasin.
7. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2024 yil 24 dekabrdagi “Yangi yil bayramini nishonlash davrida qo‘shimcha ishlanmaydigan kunni belgilash va dam olish kunini ko‘chirish to‘g‘risida”gi PQ–452-son qarori o‘z kuchini yo‘qotgan deb hisoblansin.
8. Belgilansinki, ushbu Farmon 2027 yil 1 yanvardan e’tiboran o‘z kuchini yo‘qotadi.
9. Mazkur Farmonning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri A.N. Aripov zimmasiga yuklansin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
Sh. Mirziyoyev