Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo'lsin.
Payg'ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo'lsin.
Shayx Muhammad Najib Sirojiddin rahimahullohni Alloh taolo ko'zi va qulog'ida ya'ni, ko'rish va eshitishda ikrom qilgan. Hatto umrining oxirigacha bu a'zolari unga butkul xizmatda bo'lgan. Yuz yilga yaqin umr ko'rgan bo'lsalar, biron marta ko'zoynak taqishga yoki eshitishda muammo bo'lib, biron qo'shimcha moslamalarga ehtiyoj sezmaganlar. Balki bemalol qiyinchiliksiz o'qib, yozar edilar.
Dars berishni esa 94 yoshga etgunlariga qadar ham to'xtatmaganlar. Bu ham qachonki tizzalarining quvvati ketib, o'ta zaiflashib qolgandan keyin to'xtagan. Shuningdek, Alloh ikrom etgan ne'matlaridan hifz, xotira quvvati, Kitob va nabaviy Sunnatning nasslari (matnlari)da zobt sifatini («Zobt» so'zi lug'atda bir narsani mahkam ushlab qolishni ifoda etadi. Ulamolar istilohida esa, «Roviy o'zi rivoyat qilgan hadisni g'oyat mahkam ushlashi lozim» deganidir. Bu esa, ikki yo'l bilan hosil bo'ladi.
Birinchisi – xohlagan vaqtda hadisni aniq va ravshan, bir xilda aytib bera olishi kerak.
Ikkinchisi – hadisni turli kamchiliklardan saqlagan bo'lishi kerak) ato etgan edi. Qur'oni Karim va hadislardan hifz qilgan, darslarini silsila tarzida davomiy yuritgan, aslo to'xtatmagan edi. Hadislarni roviylarning bayoni, taxrijlari bilan keltirar, nabaviy hadis kitoblarini o'rganishga katta e'tibor, ihtimom ko'rsatgan edi. Hadis darslarini taqrir etishda keng bayon etganidan, ularni dalil hujjat sifatida keltirish maqomiga olib chiqardi.
Alloh taolo u zotga yana ato etgan, ikrom qilgan ne'matlaridan:
U zotga Alloh rost, sodiq farosat nasib etgandi. Biron so'rovchi ilmiy masalalar yoki irfoniy savollar ila yuzlanadigan bo'lsa, u zot so'rayotgan kishidagi maqsadni anglab olar, agar savol so'rayotgan sidqi niyat bilan murojaat qilayotgan bo'lsa unga javob berib, mukammal foydalantirar edi. Undan boshqacha bo'lsa, uni rad qilar, yolg'on yoki makr qilayotganini bilib tanbeh berar edi. U zot rahimahulloh, kuchli farosatlari bois kishiga qarab uni bilib olardilar.
Alloh taolo u zotga yana ato etgan, ikrom qilgan ne'matlaridan:
Alloh u zotga dars berishda, Kitob va sunnatda dalillarni bayon etgan holda ilmiy silsilaviy bahs va izlanishlarda kifoya qilarli tafsilotlar va qamrovli izohlar jihatidan quvvat ato etgandi.
U zot rahimahulloh darslari qanchalik uzoq davom etsada charchoq va malollanishni bilmasdilar.
U zotning o'zlari buni shunday izohlagan edilar: «Men ilmiy savol-masalalarni taqrir etish, o'rganishdan, diniy darslarni o'rgatishdan aslo charchamayman».
U zotning darslari bir soatu yigirma besh daqiqa davom etardi. Ahyonda bir yarim soatdan iborat bo'lardi. Umaviy Kabir jomeasidagi darslari bo'lsa yoz kunlari ikki yarim soatdan iborat bo'lardi. Bahslarining mavzusi Alloh taoloning muhabbati, Uning sifatlari, unga muhabbat qo'ygan muhiblarning ahvollari va odoblari haqida bo'lardi.
Eslatma: Shayx Muhammad Najib rohimahulloh Shomlik ulamolardan bo'lib, alloma Muhammad Avvoma hazratlarining ustozlari shayx Abdulloh Sirojiddin hazratlarining otalaridir.
Manba: arabic.uz
2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.
Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.
Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi.
AlQuranuz