O'zbekistonning Buyuk Britaniyadagi elchixonasi ko'magida Birmingem universiteti qoshidagi Cadbury Research Library va Britaniya kutubxonasi vakillari bilan onlayn uchrashuvlar o'tkazildi, deb xabar bermoqda “Dunyo” axborot agentligi muxbiri.
Britaniya tomoniga O'zbekiston musulmonlari idorasining ilmiy faoliyati, shuningdek, O'zbekiston kutubxona to'plamlarida saqlanayotgan 100 mingdan ortiq nodir qo'lyozmalarni saqlab qolish bo'yicha olib borilayotgan ishlar haqida ma'lumot berildi.
Suhbatdoshlar Beruniy, Abu Ali Ibn Sino, Horazmiy va boshqa Sharq Uyg'onish davri olimlarining ilm-fan rivojiga qo'shgan muhim hissasini alohida ta'kidladilar. O'zbekiston hukumatining olimlarning ilmiy asarlarini saqlash va ommalashtirish borasidagi sa'y-harakatlari yuqori baholanib, hamkorlikni yo'lga qo'yishga tayyorligi bildirildi.
Britaniya kutubxonalari va O'zbekiston musulmonlari idorasi tadqiqotchilari o'rtasida, jumladan, Britaniya kutubxonasi va «Cadbury» kutubxonasida saqlanayotgan nodir qo'lyozmalarni o'rganish sohasidagi ilmiy tadqiqotlar orqali ilmiy aloqalarni rivojlantirish yuzasidan fikr almashildi. Birmingem universitetida o'zbek mutaxassislarining ilmiy-tadqiqot stajirovkalarini tashkil etish, qo'lyozmalarni saqlash, tiklash, kataloglashtirish va raqamlashtirish sohasida tajriba almashish masalalari muhokama qilindi.
Tomonlar o'zaro tashriflar chog'ida qo'shimcha asosli muzokaralarni, xususan, O'zbekiston musulmonlari idorasi delegatsiyasining 2022 yil fevral' oyida Buyuk Britaniyaga tashrifini o'tkazishga kelishib oldi.
British Library kataloglashtirilgan buyumlar soni bo'yicha (200 millionga yaqin), jumladan, tarixiy kitoblar, xaritalar, qo'lyozmalar va boshqalar bo'yicha dunyodagi eng yirik milliy kutubxona hisoblanadi. Kutubxonaga har yili 1,6 millionga yaqin o'quvchi tashrif buyuradi. «Cadbury» - Birmingem universiteti qoshidagi tadqiqot kutubxonasi hisoblanadi. Unda 20 tildagi katta qo'lyozmalar to'plami (3 mingdan ortiq) mavjud. Kutubxonaning eng mashhur eksponati VII asrda yozilgan Qur'on qo'lyozmasi (The Birmingham Qur’an Manuscript) hisoblanadi.
O'zbekiston musulmonlar idorasi matbuot xizmati
Savol: Namozdan keyin imom «Oyatal kursiy»ni boshidan o‘qiganda jamoat qolganini ichida davom ettiradimi yoki boshidan boshlaydimi? Zikrlarni aytishdachi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Namozdan keyin oyatal kursiy va tasbehlarni aytish mustahab amal sanalib, ularni imom ham, jamoat ham o‘qishlari mandub, ya’ni go‘zal va savobli ish hisoblanadi. Shuning uchun imom boshlab berganidan keyin jamoatdagilar ham oyatal kursiyni boshidan o‘qiydilar.
Shuningdek, tasbehlarni 33 tadan aytadilar. Imom ularni ovoz chiqarib boshlab berishining sababi jamoatga aytiladigan zikrni eslatish uchundir.
Payg‘ambarimiz alayhissalom farz namozlardan keyin «Oyatal kursiy»ni o‘qishning fazilati haqida bunday deydilar: “Kim har bir farz namozidan keyin Oyatal kursiyni o‘qisa, keyingi namozgacha Alloh taoloning zimmasida bo‘ladi” (Imom Tabaroniy rivoyatlari).
Boshqa bir hadisi sharifda bunday deyiladi:
“Kim har bir farz namozning ortidan Oyatal kursiyni o‘qisa, uni jannatga kirishdan faqatgina o‘lim to‘sib turadi” (Imom Nasoiy rivoyati).
Namozdan keyin tasbehlarni aytish borasida Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim har namozdan keyin o‘ttiz uch marta Allohga tasbeh aytsa, o‘ttiz uch marta Allohga hamd aytsa, o‘ttiz uch marta Allohu akbar”, desa hammasi to‘qson to‘qqiz bo‘ladi. Yuzinchisida “Laa ilaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku va lahul hamdu va huva ala kulli shayin qodiyr”ni aytsa, uning gunohlari dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham mag‘firat qilinadi”, deyilgan (Imom Muslim rivoyati).
Shunga ko‘ra imom domla “Subhanalloh”, “Alhamdulillah”, “Allohu akbar” deyishi o‘zi uchun hisobga o‘tadi. Jamoatdagi namozxonlar 33 tadan o‘zlari aytishlari kerak bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.