Namoz Islom dinining ustunidir. Musulmonning xujjatidir. Qullikni ifodasidir. Namoz bu shunchaki odatga aylanib qolgan kundalik vazifa ham emas. Namoz musulmon kishining nafaqat oxiratini, balki, dunyosini ham obod qiladigan, hayotini, yashash tarzini tartibga soladigan ilohiy ko'rsatmadir. Namoz qiyomat kunida bandadan eng avvalo hisobi so'raladigan farz amaldir.
Haqiqiy namozxon kishi esa o'z hayotini Robbisining roziligi bilan muvofiq qilib olgan, Alloh taolo buyurgan namoz ibodatini bekamu ko'st ado qiladigan, namozi uni turli tuman faxsh va yomon amallardan to'sib turadigan kishidir.
Namozxonlarga dunyoda ham, oxiratda ham judayam ko'p yaxshiliklar va'da qilingan. Dunyodagisi halovat, baraka va hokazolar bo'lsa, oxiratdagisi baland daraja, engil hisob kitob hamda Alloh taoloning roziligidir.
Biroq, shunday namozxonlarni ko'ramizki, ularning namozlari faqatgina ma'lum bir vaqtda, ma'lum joylarda, bir xil holatdagi harakatlarni bajarishdangina iborat bo'lib qolganga o'xshaydi. O'qiyotgan namozining asari hayotida aks etmaydi. Kiyinishida, muomalasida va o'zgalar bilan bo'ladigan oldi-berdi yoki boshqa muomalasida ko'rinmaydi.
Ho'sh, Alloh taolo ta'riflagan, maqtagan namoz o'qiguvchini qanday sifatlarga ega bo'lishi kerak. Alloh taolo jannatlarda va'da qilgan darajotlarga, mukofotlarga ega bo'lish uchun namozxon qanday bo'lishi kerak? Namozxon faqat ibodat chog'ida mo'min bo'lishi kerakmi? Bu savollarning javobini ham Robbimizning kalomidan qidiramiz. Alloh taolo aytadi:
“Darhaqiqat inson betoqat qilib yaratilgandir. Qachon unga yomonlik (kambag'allik-kulfat) etib qolsa, u o'ta besabrlik qilguvchidir. Qachon unga yaxshilik (boylik, salomatlik) etsa u o'ta man' qilguvchi – baxildir. Faqat namoz o'qiguvchi zotlar (ya'ni musulmonlargina undoq emasdirlar)ki. Ular namozlarida doim – barqaror bo'lguvchi zotlardir. Ular (topgan) mol-mulklarida so'raguvchi va (mol-davlatdan) mahrum kishilar uchun ma'lum haq (ya'ni zakot) bo'lgan zotlardir. Ular jazo — Qiyomat kunini tasdiq etadigan zotlardir. Ular Parvardigorlarining azobidan qo'rquvchi bo'lgan zotlardir. Zotan Parvardigorlarining azobi (hech kim uchun) bexatar emasdir (ya'ni hech kimning «Menga Allohning azobi tushmaydi», deb xotirjam bo'lishga haqqi yo'qdir). Ular avratlarini (haromdan — zinodan pok) saqlaguvchi zotlardir. Magar o'z jufti halollaridan va qo'llaridagi cho'rilaridangina (saqlanmaydilar). Bas, ular malomat qilinmaslar. Endi kim bundan o'zgani (ya'ni, zino va shu kabi shariati Islomiyyada harom qilingan boshqa narsalarni) istasa, bas, ana o'shalar haddan oshguvchi kimsalardir. Ular (ya'ni mo'min-musulmonlar) o'zlariga ishonilgan omonatlarga va (o'zgalarga) bergan ahd-paymonlariga rioya qilguvchi zotlardir. Ular o'z guvohliklarini to'g'ri-xolis ado qilguvchi zotlardir. Ular namozlarini (vaqtida ado etib, qazo bo'lishdan) saqlaguvchi bo'lgan zotlardir. Ana o'shalar jannatlarda hurmat izzat ko'rguvchidirlar”. (Ma'orij surasi 19-35-oyatlar)
Hulosa: Alloh taolo maqtagan, yaxshi ko'rgan, jannatlarda ulkan daraja va maqomlar va'da qilingan haqiqiy namozxon:
Mana shu zikr qilingan sifatlarga ega bo'lgan namozxonlar “jannatlarda hurmat izzat ko'rguvchidirlar”. Shunday ekan, o'qiyotgan namozlarimiz axloqimizni ham isloh qilsin. Kishilar bizni namoz o'qiyotganimizni ko'rib emas, balki bizda mavjud bo'lgan ushbu go'zal sifatlar orqali namozxon ekanimizni bilsin. Axloqsizligimiz va beodobligimiz sababli, namoz degan ibodatga nisbatan noloyiq fikrlar, namozxonga nisbatan salbiy munosabatlar bildirilishiga sababchi bo'lib qolmaylik.
Zero, Robbimiz aytganidek: “Albatta, namoz faxsh va munkr ishlardan qaytaradi”. (Ankabut surasi, 45-oyat)
Olmazor tumanidagi “Mevazor” jome masjidi imom noibi Yorbek Islomov
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
(Qur’oniy dori)
Savol: Ko‘zga oq tushganda jarrohlik yoki dori tomizishdan boshqa muolajalar ham bormi?
Javob: Ilmiy qo‘llanma va ilmiy nazariyalarda umumiy urinishlar bor. Ular ko‘proq proteinni almashtirishga, xususan, oq tushgan ko‘zni avvalgi holatiga qaytarishga qaratilgan. Gohida kimyoviy yo‘l bilan imkon topiladi. Bu o‘zgartirish juz’iy xolos, mukammal bo‘lmaydi. Ammo kimyoviy yo‘lni ko‘z gavharidagi proteinga qo‘llash mumkin emas.
Savol: Mana shunday nuqsonli yechimlargina mavjud bo‘lgan kasallikka qanday qilib siz Qur’oni karim orqali davo topdingiz?
Javob: Yuqorida aytib o‘tganimdek, ko‘z gavharining tashqi yuzasi parda bilan qoplangan bo‘lib, unda protein bor. O‘sha proteinning tarkibi o‘zgarsa, gavharning holati ham o‘zgarib, oqibatda xiralik kelib chiqadi. Shuning uchun biz o‘sha proteindagi fiziologik o‘zgarishni tiklashning tabiiy uslubini qidirdik. Bunda bizga Yusuf surasidagi quyidagi oyatlar yordam berdi:
«U bulardan yuz o‘girib, «Esizgina Yusuf!» dedi va qayg‘udan ko‘zlariga oq tushdi. U dardini ichiga yutdi (ojiz bo‘lib qoldi)» (84-oyat). Yusuf alayhissalom Robbimizdan kelgan vahiy sababli akalaridan otalari huzuriga ko‘ylagini olib borishni talab qildilar:
«Mana bu ko‘ylagimni olib borib, otamning yuziga tashlangiz, ko‘zi ochilur. So‘ng barchangiz ahlingiz ila huzurimga kelinglar. Karvon (Misrdan) yo‘lga chiqqan vaqtda otalari (Ya’qub alayhissalom o‘z uylarida turib, huziridagi kishilarga): «Meni aqldan ozgan demanglar u, lekin men Yusufning hidini sezmoqdaman», dedi. Ular: «Allohga qasamki, albatta, sen eski adashuvingdasan», dedilar. Xushxabarchi kelib, (ko‘ylakni) uning yuziga tashlagan edi, u yana ko‘radigan bo‘ldi. U: «Men sizlarga: «Allohdan sizlar bilmaydigan narsani bilaman», demaganmidim?» dedi» (Yusuf surasi, 93–96-oyatlar).
Yusuf alayhissalomning ko‘ylaklarida qanday shifo bo‘lishi mumkin edi? Bu haqda o‘ylab-o‘ylab, terdan boshqa narsani topmadik. Shundan so‘ng inson tanasidan ajraladigan terning tarkibiy elementlarini o‘rgandik. An’anaviy jarrohlik yo‘li bilan ko‘zdan chiqarib olingan, xiralashgan gavharni olib, terga botirib ko‘rganimizda uning biroz shaffoflashganini ko‘rdik. So‘ngra savol tug‘ildi: bu holatda terdagi barcha moddalarning shunday ta’siri bormi yoki undagi qaysidir bir moddaningmi? Javob shuki, bu uning tarkibidagi bir moddaning – karbamidning («mochevina») ta’siri ekan. Bu moddani kimyoviy usul bilan ham tayyorlab, laboratoriya sharoitida ko‘zi xiralashgan yoki ko‘ziga oq tushgan hayvonlarda sinab ko‘rildi. Biroq kuzatuvlar davomida kimyoviy yo‘l bilan tayyorlangan o‘sha malham bu kasallikni tuzatmadi, balki ko‘z gavhariga oq tushishiga sabab bo‘ldi. Bu narsa yo‘naltirilgan maxsus chiroq (slit lamp), ultratovush hamda ko‘z gavharidan akslangan ultrabinafsha nur yordamida tekshirib ko‘rildi. Bundan keyin kompyuterdagi fiziologik okulyarda 250 ming dollar to‘lab, yarim soat tajriba o‘tkazilganida uning yorug‘lik akslantirish darajasi 2 foizdan oshmadi. Lekin inson teridan tayyorlangan tomchi quyilganda 15 daqiqada 2 foizdan 60 foizga yorug‘lik darchasi ochildi. 20 daqiqada 90 foizga ziyodalashdi. 30 daqiqada 95 foizga ziyodalashdi. 60 daqiqada 99 foizga ziyodalashdi.
Savol: Bu tomchida nojo‘ya ta’sirlar kuzatildimi?
Javob: Mutlaqo. Ter tanadan ajralib chiqadigan modda bo‘lib, yuqorida aytganimizdek, uning tarkibi karbamidning tarkibi bilan deyarli bir xil. Shuning uchun bu malham konsentratsiyasini o‘n barobarga oshirib, hayvonlarda tajriba o‘tkazish lozim. Bunda malham organizmga og‘iz orqali yoki bevosita yurakning protein pardasiga kiritish orqali singdirildi. Ushbu tajribada ham nojo‘ya ta’sirlar kuzatilmadi, malham jigar, buyrak, miyaga yoki qon tarkibiga umuman ta’sir ko‘rsatmadi.
Savol: Bu tajriba quyonlar ustida o‘tkazilgan ekan. Agar buni insonning fiziologik ko‘zi ustida o‘tkazilsa, nima bo‘ladi?
Javob: Bunday tajriba 250 ta ko‘ngilli ishtirokchi ustida o‘tkazilganida 90 foizdan ko‘proq kishilarning ko‘zidagi oqlik ketib, ko‘rishi avvalgi holiga qaytdi. Klinik tekshiruvlar shuni ko‘rsatdiki, qolgan 10 foiz kishilarning ko‘z gavharida shaffoflik kuzatilgan, biroq ko‘z to‘rida boshqa kasallik bo‘lgani uchun ularning ko‘rishi yaxshilanmagan.
Savol: Ana shu tomchi ko‘zdagi kataraktadan boshqa ko‘z kasalliklariga shifo bo‘la oladimi?
Javob: Ha, ko‘zdagi shox pardaga ham shifo bo‘ladi. Ko‘z zaiflashganda oqlik yuzaga kelishi ana shu shox parda sirtida sodir bo‘ladi. Bu qon quyilgandagi yoki shox parda tarkibidagi proteinining tabiatida o‘zgarish bo‘lgandagi holatdir. Tajribalardan sobit bo‘ldiki, ushbu tomchini ikki hafta davomida har kuni ikki martadan quyib borilsa, ko‘rish xususiyati yaxshilanib, asl holiga qaytadi.
Savol: Shox pardadagi oqlik avvallari qanday muolaja qilinar edi?
Javob: Avvallari o‘lgan kishining ko‘z shox pardasini ko‘chirib o‘tkazish orqali muolaja qilinar edi. Ilova qilib aytadigan bo‘lsak, bunda ko‘rish quvvati avvalgi holiga qaytmas edi.
Savol: Siz o‘zingizni qanday his qildingiz? Chunki siz butun insoniyatga Qur’on voqeligidan muolaja taqdim qildingiz. Vaholanki, ichimizdagi ba’zi kishilar dunyoviy ishlarga yoki ilmiy bahslarga Qur’onning aloqasi yo‘q deb hisoblashadi.
Javob: Men bu ishim bilan ilmning zakotini ado qildim, deb hisoblayman. Axir molning zakoti chiqarilganidek, ilmning ham zakoti chiqariladi-ku? Axir ilm insonlarning yaxshi kuniga xizmat qilishi kerak! Bundan tashqari, ushbu amaliy tajriba sababli Qur’oni karimning azamatini va ulug‘ligini yana bir bor his etdim. «Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz. U zolimlarga ziyondan boshqani ziyoda qilmas» (Isro surasi, 82-oyat). Shunga binoan, bu ulug‘ Kitobga qaytishni umid qilaman. Agar haqiqiy ma’noda qaytsakkina, avvalgi davrimizni qo‘lga kiritib, butun insoniyatni hidoyatga chorlay olamiz.
Savol: Bu dori bozorlarga chiqarilganida unga «Qur’oniy dori» deb ishora qilinadimi?
Javob: Ha, biz bu dorini ishlab chiqaruvchi shirkatga «Bu Qur’oniy dori», deb yozib qo‘yishni shart qilganmiz. Toki butun olam ana shu Qur’onning rostligini, dunyo va oxiratda odamlarni baxtli qilishda faol ekanini bilsin. Suhbatimiz oxirida yangi bir bahsni, Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) hadisi sharifda vasf qilganlaridek, ko‘z tibbiyotidagi boshqa bir dorini taqdim etmoqchiman. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) «Qo‘ziqorin ham bir ovqat turi bo‘lib, uning suvi ko‘z uchun shifodir», deganlar.
Inshaalloh, Allohning izni bilan mana shu bahs ham kelajakda keng qamrovli ilmlarni ochib beradi.
“Qur’on va Sunnatdagi ilmiy mo‘jizalar” kitobidan