— Оиламизда кетма-кет ўлим бўлди. Ўтган йили икки опам, яқинда эса яна бир опам бирин-кетин оламдан ўтишди. Бизга баъзи кишилар буни “ўлик чақирибди, хонадонингизда тез тўй қилиб юборинглар, ирими шунақа”, дейишяпти. Лекин ўлган одамнинг йили ўтмасидан тўй қилсак, қандай бўларкан? Умуман, шундай ирим бор-ми?
— Оилада кетма-кет ўлим бўлиши Аллоҳ таолонинг иродаси билан бўлади. “Ўлик чақирди”, деган гап йўқ. Бу бидъат-хурофотдир. Шариатимизда ўлик чиққан хонадонда бир йилгача тўй қилиб бўлмайди, деган гап ҳам йўқ. Вафот этган одамнинг яқинлари у учун уч кун мотам тутадилар. Фақат эри ўлган аёл тўрт ой-у, ўн кун аза тутади. Шундай экан ўлик чиққан хонадонда бир йил ичида тўй қилишга монеълик йўқ. Аммо “Тўй қилиб юборилса, ўлик чиқиши тўхтайди”, деб эътиқод қилиш иймонга футур етказади. Валлоҳу аълам.
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
Савол: Мен бегона жойда меҳмонхонага жойлашдим. Шошилиб, эътиборсизлик билан намозни қиблага тескари тарафга қараб ўқиб қўйибман. Ўқиб бўлганимдан кейин тушундим, шу намозимни ҳукми қандай бўлади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Бу ҳолатда, сиз намозингизни қайтадан ўқишингиз лозим бўлади. Чунки қибла қайси тарафдалигини билмаган одам, шу ерлик қиблани биладиган (мусулмон, ақли расо, ошкор гуноҳлардан тийилган) кишидан сўраб, намоз ўқиши лозим. Агар шу ҳолатда қиблани биладиган киши топилмаса, кечаси одамларнинг эшигини тақиллатиб юрмайди. Балки бор имкониятини ишга солиб, қиблани топишга ҳаракат қилади. Қалби билан бир томонни қибла, деб қасд қилиб намозини ўқийди. Гарчи қиблани тўғри тополмаган бўлса ҳам, унинг намози дуруст бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази