Қуръони каримни асл араб тилида ўқиш ва ёдлаш инсонни икки дунё саодатига етаклайди. Айниқса, Қуръонни тартил ва оҳанг билан безаб ўқиш кишиларни ром этади. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қуръонни овозингиз билан безанг!” деганлар (Имом Абу Довуд ва Имом Насоий).
Дарҳақиқат, гўзал сўз гўзал овоз билан янада ёқимли бўлади. Унинг хушовозда ўқилиши одамларда Қуръони каримни тинглашга бўлган мойилликни янада кучайтиради.
Ана шундай хушовоз қорилардан бири, Тошкент шаҳри Кўкча даҳасидаги “Шайх Зайниддин” жоме масжиди имом ноиби, хушовоз ҳофизи Қуръон Муҳаммадлоиқ қори Аминовнинг Қуръони каримни ўқишни ўрганувчилар учун мўлжалланган икки китоби – “Бошланғич араб тилидан ҳуснихат дафтари” ва “Бошланғич араб тилидан ўқиш китоби” пойтахтдаги “Sano Standart” нашриётида чоп этилди.
Ушбу икки рисола Қуръони каримни тўғри ўқишни ўрганишни истаганлар учун ажойиб туҳфа бўлди. Муаллифнинг “Бошланғич араб тилидан ҳуснихат дафтари”да араб тили ёзувига оид энг биринчи галдаги қонун-қоидалар, тўғри ва чиройли ёзиш кўникмалари баён этилган.
Биринчи китобда дастлаб, араб тили алифбоси, ҳарфларнинг қўшиб ёзилиш ҳолатлари, ҳаракатлар келтирилган. Шундан сўнг, араб тили ҳарфлари ва уларнинг ёзилиши берилган. Ўрганувчиларга осон бўлиши учун араб тили ҳарфларининг талаффуз қилиниш қоидалари, ўзбек тилидаги ҳарфларга мутаносиблиги ҳамда араб рақамларининг ёзилиши ҳам баён этилган. Ўрганувчилар ҳарфларнинг ёзилишини машқ қилишлари учун алоҳида варақлар ҳам ажратилган.
Муҳаммадлоиқ қори Аминовнинг иккинчи китоби “Бошланғич араб тилидан ўқиш китоби” аввалги рисоланинг узвий давоми бўлиб, унда Қуръони карим ўқишни ўзлаштиришга оид маълумотлар берилган.
Иккинчи рисола 2 қисмдан иборат бўлиб, биринчи қисмда ҳарфларнинг тўғри талаффуз қилиниши (маҳражи) ёзма ва расмлар орқали тушунтирилган. Шунингдек, ҳафрларнинг ёзилишига оид ҳусниҳатлар ҳам берилган. Рисоланинг иккинчи қисми эса тажвид қоидаларига бағишланган бўлиб, унда Қуръони каримни тўғри ўқишга оид қонун-қоидалар баён этилган.
Китоблар муаллифининг кўп йиллик Қуръони карим тажвидини ўргатишга оид тажрибалари, машҳур қориларнинг Каломуллоҳни тўғри ўқиш учун қўллаган усуллари ва бошқа замонавий методлар асосида ёзилган.
Осон ва равон тарзда ёзилган ушбу икки рисолани Аллоҳ таоло Қуръонга ошно халқимизнинг учун фойдали ва муборак қилсин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Савол: Ўқилган намозимдан кўнглим тўлмади. Шу намозни қайта ўқишим керакми?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Бу масаланинг бироз тафсилоти бўлиб, унга кўра намоз қуйидаги ҳолатларда қайта ўқилиши лозим:
• Намозда бирор фарз амал бажарилмай қолиб кетган бўлса;
• Намозда бирор вожиб амал қасддан бажарилмай қолиб кетса;
• Намозда бирор вожиб амал унутиб бажарилмаса ва намоз охирида саждаи саҳв ҳам қилинмай тугатилган бўлса.
Агар намозда суннат амаллар тарк қилинган бўлса ёки намоз макруҳлик билан ўқилган бўлса, у ҳолда намозни қайта ўқиш вожиб эмас, балки мустаҳаб (чиройли саналган) иш ҳисобланади. Ушбу ҳолатда қайтадан ўқимаса ҳам гуноҳкор саналмайди.
Саволда сўралган ҳолатга келсак, кўнгил тўлмаслиги юқорида санаб ўтилган фарз ёки вожиб амал тарк қилинган ҳолатлар сабабли бўлса, намоз қайта ўқилиши керак. Аммо ҳақиқатда собит бўлмаган шубҳа-гумонлар, васвасалар сабабли кўнгил тўлмаётгандек бўлса, у ҳолда намозни қайта ўқилмайди. Чунки кўп ҳолларда “кўнглим тўлмаяпти”, деб намозни қайта-қайта ўқийвериш инсонни ўзига бўлган ишончини йўқотади ва васваса касалига чалинишига олиб келади.
Шундай экан, намозда бажариладиган фарз, вожиб, суннат амаллар ҳақида яхши ўрганиш, энг асосийси турли хаёлларга чалғимасдан намозни эътибор билан адо этиш лозим бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.