«Кейинги пайтда саҳнага чиққан ақидавий ихтилофлар сабаби кўп ўйлантираётган ва қийнаётган эди.
Мусулмонларни бўлакларга бўлиб ташлаётган бу кўриниш мени қаттиқ изтиробга солиб, унинг сабаблари ва муолажалари ҳақида жиддий изланаётган эдим. Ва булар натижасида айрим хулосаларга келган ҳам эдим.
Бугун ана шу хулосаларимни тўлдирадиган қимматли жумлаларни учратдим. Улар марҳум шайх Муҳаммад Саид Рамазон Бутийнинг «Тавҳидий мазҳаблар ва замондош фалсафалар» китобларидаги қуйида келтирадиганим сатрлар эди», дейди устоз, Ислом олими Мубашшир Аҳмад домла.
Қуйида ушбу иқтибосни келтириб ўтамиз:
«Агар ақида асослари қалбий таслимият билан ҳимояланган ва асл инсоний фитрат тўсиқлари билан ўралган бўлса, одатда нафснинг ташидан келадиган ташвиш ва шубҳалар ақлни эгалламаган бўлса, ихтилоф омилларидан бирор нарса бундай ҳолдаги киши онгига кириб кела олмайди.
Ихтилоф бир нарсада чуқурлашиш натижасида пайдо бўлади. Чунки изланиш олиб бораётган киши бунда аниқ зоҳирдан зонний ботинга ўтган бўлади.
Агар изланувчилар ана шундай ботинга етиб боришса, ихтилоф қилишдан омонда бўлишмайди. Чунки бунда далилларнинг кўпи зонний бўлади. Бу эса, иттифоққа эришишга йўл бермайди.
Қалбий таслимият эгалари эса ихтилофга ўрин бермайдиган зоҳирдан бошқа томонга ўтиб кетишмайди.
Зеро, улар зоҳирнинг ортида бўлган ноаниқлик ва муаммоларга эътибор қаратишмайди. Масалани мушоҳада қилишдан кўз юмишади ва фикрий тааммул эшикларини ёпишади.
Ишни Аллоҳ азза ва жаллага таслим этишади. Сўнг, асосий ўқ томир ва равшан куллий зоҳирни маҳкам тутишга қайтишади. Бунда ҳеч қандай хилофга ўрин қолмайди.
Бу илк даврлардаги Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам асҳобларининг ҳолатлари эди. Агар ҳолат мана шундай давом этганида мусулмонлар сафига ихтилоф сизиб кирмаган ва турли мазҳаб-фирқалар пайдо бўлмаган бўлар эди».
(Шайх Муҳаммад Саид Рамазон Бутийнинг «Ал-мазоҳибут тавҳидийя вал фалсафотул муосира» китобларидан, 45-46 бетлар. «Дорул-фикр» нашриёти, 2008-й.)
Бу иқтибосдан маълум бўляптики, агар мусулмон Аллоҳнинг борлиги ва бирлигига иймон келтириш билан кифояланиб, қолган масалаларни Аллоҳга таслим эта олса, ихтилофлардан омонда бўлар экан.
Мубашшир Аҳмад
Россия мусулмонлари Марказий диний идорасининг таклифига асосан Уфа шаҳрида ўтказилган «Ислом идеаллари ва қадриятлари: Бир Уммат – умумий тақдир» номли XVI Халқаро илмий-амалий конференцияда Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакили Иброҳимжон домла Иномов иштирок этди.
Россия мусулмонлари Марказий диний идораси, Москва шаҳридаги Ислом маданияти, фан ва таълимни қўллаб-қувватлаш жамғармаси ва Бошқирдистон Республикаси Раҳбари ҳузуридаги давлат-дин муносабатлари кенгаши томонларидан ташкил этилган анжуманда 600 дан зиёд меҳмонлар қатнашдилар.
Баҳрайн, Миср, Иордания, Тунис, Туркия, Ироқ, Эрон, Ҳиндистон, Германия, Америка Қўшма Штатлари, Канада, Саудия Арабистони Қироллиги, Марокаш, Фаластин, Мўғулистон, Қирғизистон, Қозоғистон, Тожикистон, Озарбайжон, Беларусь, Ўзбекистон Республикаси ва бир қатор халқаро ташкилотлар вакиллари ташриф буюрдилар.
Шунингдек давлат ҳокимияти органлари вакиллари, илмий ва эксперт жамоатчилиги, таълим муассасалари, олийгоҳ ўқитувчилари ва талабалари, Россия Федерацияси субъектларидан диний ва жамоат арбоблари, анъанавий конфессиялар диний пешволари ҳамда Ислом олами университетлари федерацияси ва Ислом таълим, фан ва маданият ташкилоти (ICESCO) вакиллари иштирок этдилар.
Бошқирдистон Республикаси Давлат Ассамблеяси – Қурултой да ўтказилган Конференциядан кўзланган мақсад – маънавий-ахлоқий қадриятларни мустаҳкамлаш, динлараро ва миллатлараро тинчлик ва тотувликни ривожлантириш, Россия ва Евроосиё маконидаги мусулмон уммати бунёдкорлик салоҳиятини оширишга қаратилган таклиф ва ташаббусларни ишлаб чиқишдан иборат.
Халқаро конференция доирасида Россия мусулмонлари Марказий диний идораси раиси, Муфтий Талгат Сафа Таджуддин ҳазратлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакили Иброҳимжон домла Иномов билан учрашув ўтказди.
Муфтий ҳазрат суҳбатни ўзи бошлаб, ташриф учун миннатдорлик изҳор этиб, ўзининг энг катта ва илиқ самимий саломларини, энг яхши тилак ва хайрли дуоларини Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларига албатта етказишни бир неча бор таъкидлаб ўтди.
Россия мусулмонлари Марказий диний идораси раиси, Муфтий Талгат Сафа Таджуддин ҳазратларининг Ўзбекистонга, Бухорога, Ўзбекистон халқига меҳри ўзгача баланд эканлиги намоён бўлиб туради.
Учрашув давомида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг ҳам саломлари Диний идорамиз вакили томонидан ҳурмат билан етказилди.
XVI Халқаро илмий-амалий конференция сўнгида “Россия мусулмонлари Марказий диний идораси раиси, Муфтий Талгат Сафа Таджуддин ҳазратларининг дин ва Ватан йўлидаги 45 йиллик маънавий хизматига бағишланган тантанали тадбирлар”да Ўзбекистон мусулмонлари идораси вакили Иброҳимжон домла Иномов сўзга чиқиб, Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг Табрикномаларини ҳурмат билан етказди.
Ҳамда Муфтий Талгат Сафа Таджуддин ҳазратларига Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг номларидан миллий қадриятларимиз бўйича миллий зар чопон тақдим этилди.
Ўзбекистон делегацияси томонидан кўрсатилган бундай юқори эҳтиром ва ҳурматдан жуда қаттиқ мамнунлигини Муфтий Талгат Сафа Таджуддин ҳазратлари кўз ёшлари ила дилдан меҳр билан изҳор этди.
Хизмат сафари давомида Халқаро конференцияга ташриф буюрган бир қатор меҳмонлар билан бўлган суҳбатларда делегациямиз вакили томонидан бугунги кундаги мамлакатимиздаги қилинаётган ишлар тўғрисида тўхталиб, давлатимиз ва ҳукуматимиз томонларидан юрт тинчлиги, халқ фаровонлиги ва саломатлиги, динимиз ободлиги учун беҳисоб даражада ишлар олиб борилаётганлигини ёритиб, бугунги кундаги мамлакатимиздаги ҳамма соҳаларда, айниқса диний соҳада жуда ҳам катта ислоҳотлар, мисли кўрилмаган янгиликлар тўғрисида хабар бериб ўтилди.