Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
07 Май, 2025   |   9 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:42
Қуёш
05:13
Пешин
12:25
Аср
17:20
Шом
19:30
Хуфтон
20:55
Bismillah
07 Май, 2025, 9 Зулқаъда, 1446

Илм-фан рўза ҳақида: Рамазон ҳиссиётларни тозалайди

03.05.2020   3224   3 min.
Илм-фан рўза ҳақида: Рамазон ҳиссиётларни тозалайди

Рўзанинг фойдалари ҳақида илм-фан кўплаб тадқиқотлар ўтказиб сон-саноқсиз ижобий хулосалар беришган.

Мана шундай тадқиқот натижаларидан бири, тиббий психология бўйича мутахассис, олим, Ҳалеҳ Бенани хонимнинг илмий хулосалари кўпчиликни лол қолдирди. Қуйида тадқиқотчининг фикрларини мухтасар келтирамиз:

Рамазон ойи келиши билан инсонларда ҳиссий ўзгаришлар содир бўлади. Одатда бундай ҳиссий ўзгаришлар ижобий, инсонийлик туйғуларига асосланади. Бу ҳол рўза тутганлардан ташқари рўза тутмаганларда ҳам кузатилади. Тадқиқотлар шуни кўрсатмоқда.

Биз рамазон ойи келиши билан 500 нафар кўнгилли одамларни кузатдик. Уларнинг 400 нафари рўзадор эмас эди. Рўзанинг илк кунлариданоқ 100 нафар рўзадорда ҳиссий ўзгаришлар содир бўлиб, мия фаолияти, асосан нерв ва асаб тоалалри қайта тиклана бошлади. Энг қизиғи рамазоннинг 7 кунига келиб, рўзадорларнинг асаб толалари етарли миқдорда кенгая бошлади. Тиббиётда маълумки асаб толаларининг торайиши жуда кўплаб хавфли касалликларни келтириб чиқаради (инфаркт, невроз, инсулт, ошқазон ости бези касалликлари ва бошқалар).

Ўнинчи куни рўзадорларнинг юрак уриши, қон босими ва айланиши жуда ҳам ажойиб ҳолатга келди (ҳеч қандай муаммоларсиз). Хужайраларнинг янгиланиш жараёни саломатликнинг талаб даражасига етди.

Эндиги хулоса барчамизни ҳайратга солди. Кунлар ўтиши билан рўзадорларнинг танасида бахт гармони – эндорфин, ҳурсанчилик ва ҳотиржамлик гармонлари  – серотонин ва норипинефринлар миқдори оша бошлади. Бу гармонлар инсонларни соғлом ва шижоатли бўлиши, иммун тизими кучайиши, касалликларга қарши курашиш ва мақсад сари интилишида жуда катта асос вазифасини бажаради.

Эксперимент-рўзадорлардан олинган психологик тест натижалари эса юқоридаги ҳолатлар ва рўзанинг мўжизавий хусусиятларини яққол очиб берди. Унга кўра: рўзадорларнинг деярли барчаси қалбида ўзгаларга нисбатан нафрат ва хусуматлар йўқолганлигини, ўзгаларни кечириш, раҳмдиллик ва меҳрибонлик ҳислари ўз-ўзидан пайдо бўлганлигини, одамларга гўзал муомала ва яхшилик қилиш каби туйғулар кўпроқ ҳаёлларини банд қилгани ҳақида ёзишган. Психолог Ҳалеҳ Бенани мазкур жараённи қуйидагича баҳолади: Рўза инсонларнинг қалби ва онггидаги чиқиндилар яъни, кибр, нафрат, ҳасад, кўролмаслик, алам, хусумат, ҳудбинлик ва бошқа салбий туйғуларни ўчиради. Бу эса танада ҲИССИЙ ТОЗАЛАШ амалиёти бажарилганлигини билдиради.

Қувонарлиси, мазкур ижобий туйғулар рўза тутмаган иштирокчиларнинг ҳам кўпчилигида намоён бўлган. Улар рўза тутганларга чиройли муомала қилиб, ёрдам бериш, уларга ифторлик ва саҳарлик учун таомлар таёрлаб беришга ҳаракат қилганлар.

Демак, рамазон ойи ҳақиқатдан ҳам раҳмат ва мағфират, тинчлик ва меҳр-оқибат ойи эканлиги илмий жиҳатдан ҳам исботланган.

Зеро, Аллоҳ таоло Ўз каломи Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:

“Агар билсангизлар, рўза тутишингиз ўзларингизга яхшидир”  (Бақара сураси, 184-оят).

Хўш нима учун рўза тутиш инсонларга саноқсиз фойдалар келтиради? Нега рамазон ойида одамлар бошқа ойларга нисбатан яхшироқ ва тақводорроқ бўлиб, саломатликлари ҳам яхшиланади? Бу саволларнинг жавоби ҳам Қуръони каримдадир.

Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:

“Эй иймон келтирганлар, олдин ўтганларга каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди, шояд, шунда тақводор бўлурсизлар” (Бақара сураси, 183-оят).

Тақводор эса Аллоҳга энг яқин ва ҳурматли банда бўлади. Бу ҳақда Аллоҳ таоло Қуръони каримда шундай марҳамат қилади:

“Албатта, Аллоҳнинг ҳузурида энг ҳурматлигингиз энг тақводорингиздир” (Ҳужурот сураси, 13 оят).

 

Манбалар асосида Саидаброр Умаров тайёрлади

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти

07.05.2025   214   1 min.
Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти


 

Бугун, 6 май куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Зайниддин домла Эшонқулов бошчилигида Тошкент вилоятининг Пискент тумани “Пискент” жоме масжидида амалий тадбир ўтказилди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси мутахассислари, Тошкент вилояти бош имом-хатиби Дониёр домла Икромов ва вакиллик ходимлари, вилоят туман ва шаҳарларининг бош имом-хатиблари ҳамда отинойилари, шунингдек, “Ҳаж-2024” зиёратчилари, маҳаллалар раислари иштирок этди.  
 

Йиғилишда имом-хатиб ҳамда отинойиларнинг “Ҳаж – 2024” зиёратчиларини маънавий-маърифий тадбирларга фаол жалб этиш ишига кўмаклашиш, тумандаги масжидлар фаолияти ўрганиш, пешин намозида масжидларда долзарб мавзуда маъруза қилиш каби масалалар муҳокама қилинди.


Шу мақсадда Ишчи гуруҳ аъзолари Пискент туманининг масжидлари ҳамда 20 та маҳалласига бириктирилиб, хонадонларга кирилиб, турли йўналишлар бўйича суҳбатлар ўтказилди.  


Хусусан, имом-хатиблар 100 та оилага, отинойилар 14 та оилага, умумий ҳисобда 114 та оилага кириб, маънавий-маърифий тарғибот ҳамда амалий ёрдам тадбирлари олиб бордилар.


Шунингдек, эр-хотин, ака-ука, ота-бола, қайнона-келин, ўртасидаги келишмовчилик ва жанжаллар сабабли нотинч бўлиб турган оилалар ўрганилиб, уларга насиҳат қилинди. Нотинчлик сабабларини бартараф этиш, аразлашганларни яраштириш чоралари кўрилди. Оилавий ажримларнинг олдини олишга ҳаракат қилинди. Шунингдек, ногирон ва касалманд фуқаролар яшайдиган оилаларга кирилиб, улардан кўнгил сўралди. 


Тадбир сўнгида амалга оширилган ишлар таҳлил қилиниб, Пискент туманида масжидлардаги камчиликларни бартараф этиш, имом-хатибларнинг маънавий-маърифий ҳамда масжид бошқарувидаги фаолиятида кузатилган камчиликларни бартараф этиш юзасидан кўрсатма ва тавсиялар берилди.

 

Тошкент вилояти вакиллиги 
Матбуот хизмати

Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти Маънавий-маърифий тадбирлар давом этяпти
Ўзбекистон янгиликлари