Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
09 Май, 2025   |   11 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:38
Қуёш
05:11
Пешин
12:24
Аср
17:21
Шом
19:32
Хуфтон
20:58
Bismillah
09 Май, 2025, 11 Зулқаъда, 1446

Таровеҳ намози ҳақида

28.04.2020   913   18 min.
Таровеҳ намози ҳақида

Рамазон ойи фазилатларга бойдир. Унинг фазилатларидан бири ой давомида хуфтон намозидан кейин таровеҳ намози ўқилишидир. Пайғамбаримиз (алайҳиссалом) таровеҳ намози хусусида бундай деганлар: 

“Ким рамазон кечаларида туриб, ибодат қилиш суннатлигига ишониб, савоб умид этиб ибодат қилса, олдинги гуноҳлари кечирилади” (Абу Ҳурайрадан ривоят қилинган). 

“Таровеҳ” луғатда “ором олдириш, дам бериш” маъноларида келган “тарвеҳа” сўзининг кўплик шаклидир. Истилоҳда Рамазон ойида хуфтоннинг суннати ва витр намози ўртасида ўқиладиган намозга нисбатан ишлатилади. Намознинг ҳар тўрт ракатидан сўнг тўхтаб, дам олингани учун “таровеҳ” деб ном берилган. 

Таровеҳ намози йигирма ракат бўлиб, эркак ва аёллар учун суннати муаккададир. Пайғамбаримиз (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Ким Аллоҳдан савоб умид этиб, Рамазон намозини (таровеҳни) ўқиса, олдинги гуноҳлари кечирилади”, дея марҳамат қилганлар (Бухорий, “Салотут-таровеҳ”, 1; Муслим, “Мусофирин”, 174). 

Қуръони каримни тўла ёд билмаган кишиларга Фотиҳа сурасидан сўнг Фил сурасидан бошлаб кичик сураларни қўшиб ўқиш тавсия қилинган (“Зоҳидий ”).

 Ҳазрат Умар халифа бўлгач, одамлар тарқоқ ҳолда таровеҳ намозини адо этаётганларини кўриб, бу намозни жамоат билан ўқишни яна жорий қилдилар. Ҳазрат Али ҳам: “Умар масжидларимизни таровеҳнинг файзи ила нурлантирганидек, Аллоҳ ҳам Умарнинг қабрини шундай нурлантирсин”, дея дуо қилиб, бу ишдан мамнун бўлганларини билдирганлар. 

Ҳазрати Умар, Ҳазрати Усмон ва Ҳазрати Али даврларидан бошлаб, ҳозирги кунгача таровеҳ намози йигирма ракат ўқилади. Саҳобалардан ҳеч ким бунга эътироз билдирмаган, уламолар тарафидан ҳам шу шаклда ўқиш қабул қилинган. 

Ҳукми 

Рамазон ойида таровеҳ намозини ўқиш эркак ва аёлларга суннати муаккададир. Таровеҳ намозини жамоат билан ўқиш суннати кифоядир. 

Вақти 

Таровеҳ намози хуфтон намозининг суннатидан сўнг витр намозидан олдин ўқилади. 

Нияти 

“Таровеҳ намозини (ё шу вақтнинг суннатини) юзимни Каъбанинг бир томонига қилиб, холис Аллоҳ учун ўқишни ният қилдим”, деб кўнглидан ўтказилади. 

Ракатлари сони 

Таровеҳ намози йигирма ракатдир. Ҳар икки ракатдан сўнг салом берилади. 

Ҳар тўрт ракатдан сўнг, яъни икки саломдан кейин ҳамда витр намозидан олдин тўрт ракат намоз ўқиш миқдорича дам олинади. Дам олишда, истаса, тасбеҳ ё таҳлил айтади ё жим ўтиради. Тасбеҳ айтиш мустаҳабдир. 

Таровеҳ намозининг ҳар икки ракатининг биринчи ракатида имом ва қавм сано ўқийди. Имом тааввуз ва тасмия айтади. Руку ва сужуд тасбеҳлари учтадан айтилади. Қавма ва жалсага риоя этиш суннатдир. 

Қироати 

Барча намозларда, жумладан, таровеҳ намозида ҳам қироатни тажвид талабларига мувофиқ қилиш фарздир. Қироатда овоз гўзаллиги эмас, унинг тўғрилиги муҳимдир. Шунинг учун қироатни тўғри қилувчи одам имомликка ўтказилади. Таровеҳ намози давомида Қуръони каримни бир марта хатм қилиш суннатдир. Салаф уламоларимиз, Лайлатул қадр умидида Рамазон ойининг йигирма еттинчи кечаси таровеҳида хатм қилишни мақбул кўришган. Бунинг учун Қуръони карим оятлари 540 рукуга тақсим этилиб, мусҳафларга белги қўйилган. 

Барча намозлардаги каби таровеҳ намозида ҳам жамоатнинг кўплиги афзалдир. Шунинг учун имом таровеҳ намозида жамоат тоқатига мувофиқ миқдорда қироат қилиши лозим. Мутааххир уламоларимиз жамоат тоқатидан келиб чиқиб, таровеҳ намозида бир узун ё уч қисқа оят ўқиш мумкинлигига, яъни, Аср ва Ихлос каби сураларни ўқиш жоизлигига фатво беришган. 

Бу ўринда шуни таъкидлаш лозим: таровеҳ намозида, жамоатга малол келади, деган ўйда намознинг суннатлари асло тарк этилмайди. Саловот ўқилади. Саловатдан кейинги дуони ўқимаслик жоиз. 

Рамазон ойи давомида витр намози таровеҳ намозидан сўнг жамоат билан ўқилади. 

 

 

“Ҳидоят” журнали материаллари асосида тайёрланди.

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси 

08.05.2025   2261   1 min.
Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси 

Шу йил 8 май куни Бухоро шаҳридаги Мир Араб олий мадрасасида вакиллик тасарруфидаги масжид имом-хатиблари ўртасида “Мотуридий таълимоти билимдони” номли интеллектуал беллашув бўлиб ўтди. 


Тадбирни Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг Бухоро вилоятидаги вакили, Мир Араб олий мадрасаси ректори Жобир домла Элов кириш сўзи билан очиб, беллашувнинг маънавий, илмий ва тарбиявий аҳамияти ҳақида сўз юритди. Вилоят бош имом-хатибининг ўринбосари Отабек домла Авезовга эса танлов тартиб-қоидаларини тушунтирди.


Беллашув қуйидаги тўрт шарт асосида ўтказилди: 

1.  Тақдимот шарти
2.  Мотуридий таълимоти бўйича савол-жавоб; 
3. Диний-маърифий соҳадаги давлат сиёсатига оид савол-жавоб; 


Танлов иштирокчилари мотуридийлик таълимотининг асосий қоидалари, ақидавий ечимлари ва мантиқий-илмий асослари юзасидан ўз билимларини намоён этди. 


Беллашув якунларига кўра қуйидаги жамоалар ғолиб деб топилди:
•  1-ўрин: Мотуридий меъросхўрлари;
•  2-ўрин: Эътиқод дурдоналари;
•  3-ўрин: Ақида имомлари. 


Мазкур танлов Имом Абу Мансур Мотуридийнинг илмий меросини чуқур ўрганиш, уни кенг тарғиб қилиш ва бу орқали соф эътиқод, илм ва маърифат асосларини жамиятда мустаҳкамлаш мақсадида ташкил этилди. 


Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси  Имом-хатиблар ўртасида ўтказилган танлов ғолиби – Мотуридий меъросхўрлари жамоаси 
Ўзбекистон янгиликлари