Cавол: Тобут ортидан юриш афзалми ёки олдидами? Шунга боғлиқ масалаларни баён қилсангиз.
Жавоб: Тобут ортида юриш афзалдир. Тобутнинг ўнг ёки чап томонида юрилмайди (“Фатҳул-қадир”).
Вафот этган киши қўшни, қариндош ёки яхшилиги билан танилган инсон бўлса, унинг тобути ортидан бориш нафл ибодатдан афзалдир (“Баҳрур-роиқ”).
Бирор уловда тобутнинг ортидан бораётган киши ундан ўтиб кетиши макруҳдир (“Фатовойи Қозихон”).
Тобут ортидан бораётганлар жим, сўзлашмай боришлари лозим. Овозларини чиқариб Қуръон ўқишлари ва зикр қилишлари макруҳ.
Зикр қилишни хоҳлаган киши ичида зикр қилиши мумкин (“Шарҳи Таҳовий”; “Фатовойи Қозихон”).
“Сўраган эдингиз” китоби асосида тайёрланди
ЎМИ Матбуот хизмати
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар: “Мусулмоннинг (бошқа) мусулмон зиммасидаги ҳаққи олтитадир: “Унга рўбарў келсанг, салом бер, сен (бирор нарсага) таклиф этса, уни қабул қил, сендан насиҳат сўраса, унга насиҳат қил, агар аксириб, Аллоҳга ҳамд айтса, унга ташмит айт, бетоб бўлса, уни зиёрат қил, вафот этса, (жанозасига) эргаш (яъни қатнаш)” дедилар” ( Имом Муслим ривояти). Бу олти ҳақнинг бири насиҳат беришдир. Агар мусулмон бошқа мусулмондан насиҳат сўраб келса, унга холис насиҳат бериши лозим. Зеро, насиҳат қилиш ҳар бир мўъмин-мусулмоннинг бошқа мўъмин-мусулмондаги ҳақларидан биридир.
Насиҳат қилишнинг қуйидаги одоблари бор:
Хулоса қилиб айтамизки, ҳар томонлама яхши ниятда, таъсирчан услубда, самимият билан қилинган насиҳат катта ажр-савобларга сабаб бўлади. У инсонлар ўртасида ёмонликни мавҳ қилиб, яхшиликни бардавом бўлиши учун хизмат қилади.
Руҳиддин Акбаров,
Ўзбекистон мусулмонлар идорасининг
Қашқадарё вилояти вакиллиги ходими