Буюкликни оддийликдан барпо қилган,
Оддий мато – хурмо пўстин сарпо қилган,
Очликда ҳам тўқликда ҳам тақво қилган,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Орланмаган мискинлар-ла ўлтиришдан,
Фарқлолмаган сизни ҳатто бир кўришдан,
Қаср эмас, қароргоҳи оддий ғиштдан,
Сизми ўша ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Дастурхонга арпа нонлар хўб ярашган,
Фаришталар бир кўрай деб кўп талашган,
Сизни кўрган ҳар қандай кўз бир қамашган,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Ибн Масъуд йиғлаганди ҳолингиздан,
Бўйра изи чиққанида ёнингиздан,
Лек юпанди, маъво жаннат жойингиздан,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Қолган эмас сиздан мерос, минг-минг тева,
Тева эмас, ҳатто бир жуфт ёстиқ, кўрпа
Қолган бўлса, қолгандир-да бир қоп арпа,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Саҳобалар салобатни сиздан олган,
Олимларга илм сиздан мерос қолган,
Сизсиз уммат бугун бир оз ўйга толган,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Сўзларингиз сўзлар ичра шоҳ мисолдир,
Тинглаганлар тин оларлар, мисли болдир,
Душманлар ҳам ҳайратдадир, ҳайрон лолдир,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Нубувватга паноҳ берган ул ансорлар,
Қилган эди пойингизга жон нисорлар,
Бугунгача ансор аҳли меҳмон чорлар,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Машаққатга бериб бардош муҳожирлар,
Ансорларга бўлди қардош, ул “тожирлар”,
Сабру тоқат, қаноатда гул тождирлар
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Билол айтган нидо ҳануз янграмоқда,
Сийратингиз бутун жаҳон тингламоқда,
Ислом недир башар аста англамоқда,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим,
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Сизни кўрмай севди ушбу қаро кўзлар,
Сифатлашга етмагай бу саноқ сўзлар,
Майли, ҳатто маҳшаргача тинмай бўзлар,
Сизми ўша, ул Сарвари коинотим
Фақирлару мискинларга қўш қанотим?
Саййид Аҳмад Маҳмуд ўғли,
“Саййид Муҳйиддин махдум” ўрта махсус ислом билим юрти ақида фани мударриси
Ҳасан Басрий раҳимаҳуллоҳ Роббига осийлик қилаётган бир жамоани кўрдилар ва уларга қарата бундай дедилар: “Аллоҳ таолонинг наздида хор бўлишди ва У Зотга осий бўлишди. Борди-ю, улар Аллоҳ учун қадрли бўлганларида, Аллоҳ уларни гуноҳдан сақлаган бўлур эди”.
Демак, Аллоҳ таоло қайси бандасини яхши кўрса, уни гуноҳлардан сақлаб қўяр экан. Бирортамиз гуноҳ қилиб, Аллоҳни унутиб, Роббининг наздида ҳақир банда бўлишни истаймизми?! Албатта, йўқ!
Нафсингиз сизни гуноҳга чорлаган пайтда қилаётган ишингизнинг оқибати ҳақида ўйланг ҳамда Аллоҳ таоло сизни кўриб турганини ҳис этинг. Ўзингизга ўзингиз шу саволни беринг: “Сени ҳурматлаб эъзозловчи бирор ким шу ҳолингда кўриб қолса, ундан уялган бўлармидинг?! Қандай қилиб Роббинг бўлмиш Аллоҳ таолодан уялмайсан?!”.
Нафсингизга: “Сен эртага бошингга бу гуноҳларнинг балоси уриши ва шарманда бўлишдан омондамисан?” денг. Бир нарсани ёдингиздан чиқармангки, сиз қандай гуноҳ қилишингиздан қатъи назар, Аллоҳнинг ато этган неъматларидан фойдаланган ҳолингизда гуноҳга қўл урган бўласиз. Аллоҳ таоло сизга берган, сиз у билан ҳаромга назар ташлаётган кўзингизнинг ўзи қанча неъмат?! Ҳаромга чўзаётган қўлингизнинг ўзи аслида қанча неъмат?! Қанчадан-қанча талаффузи ҳалол бўлмаган нарсаларни тилингизда айлантирасиз. Ато этилган неъматлар ила гуноҳ қилишингиз неъмат ато этгувчи Зотга нисбатан миннатдорчиликми, шукрми?!
Зимистон тунда тош остидаги чумолини кўра олган Зот сизни ҳам кўриб турибди, буни ёдингиздан чиқарманг!
Ҳикоят. Бир куни бир эркакка бегона аёл билан бирга хилватда қолишни шайтон зийнатли қилиб кўрсатибди. Аёлнинг ёнига кирганида кўзлари олайганича унга қараб: “Бизни ҳеч ким кўрмаяптими?” – дебди. Аёл: “Йўқ, Аллоҳдан бошқаси кўрмаяпти”, дебди. Шу пайт эркакнинг кўзлари ёшланиб: “Худо ҳаққи, кўраётганлар ичида Роббим буюкдир! Мабодо мени бирор кичикроқ бола кўриб турган бўлса-да, унинг олдида бунақанги иш қилишга журъатим етмайди-ю, қандай қилиб оламлар Рабби бўлган Зот кўриб турган бўлса, мен бу каби гуноҳ ишни қила оламан?!” – дебди ва аёлнинг уйидан чиқгани ҳолда Аллоҳ таолонинг: «(Аллоҳ) кўзларнинг хиёнатини (яъни, қараш ман этилган нарсага ўғринча кўз ташлашни) ҳам, диллар яширадиган нарсаларни (ёмон ниятларни) ҳам билур»[1], деган каломини эслабди.
Шоир айтади:
Хилват бир гўшада қолсанг-да юз йил,
Ҳолинг кўриб турган Худо бор, билгил.
Ошкору яширин – баридан воқиф,
Аллоҳ ҳеч ишингдан эмасдир ғофил.
Гуноҳкорга қилаётган иши қанчалик кичик, арзимасдек кўринса-да, Аллоҳнинг наздида қилган гуноҳи катталашиб бораверади.
Муҳаммад ибн Абу Бакр раҳимаҳуллоҳ айтадилар: “Банданинг гуноҳни кичик деб ҳисоблаши – бу унинг Аллоҳга бўлган журъатидан. Боиси, банда маъсиятни кичик деб ҳисобласа, гуноҳга беписанд қарайди, қалбида уни енгил қабул қилади ва гуноҳларининг кўпайишидан парвоси фалак ҳам бўлмайди”.
Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу ҳам бу борада шундай дейдилар: “Мусулмон одам бир тоғнинг остида турибман-у, мана шу тоғ бошимга қулаб кетай деяпти, дея гуноҳларини тасаввур қилган одамдир. Фожир эса гуноҳларни бурнига қўниб, кейин тезда учиб кетган пашша дея ҳисоблайди”.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Ғофир сураси, 19-оят.