Бугунги кунда экстремизм ва терроризм нафақат алоҳида мамлакатларнинг миллий хавфсизлигига, балки жаҳон ҳамжамиятига жиддий таҳдид солаётган омилга айланиб улгурди. Терроризм миллат ё дин танламайди, уни бирор миллат ёки динга нисбат бериш мутлақо нотўғри. Зеро, терроризмни ҳеч қайси дин, ҳеч қайси миллат оқламайди. Бўлиб ҳам, номининг ўзиёқ тинчлик ва омонликни ифодаловчи Ислом террорни мутлоқ қоралаб келган. Экстеризм ва терроризм ислом ва ислом умматига ёт ҳисобланади. Мўмин-мусулмон қўли билан, тили билан бировга озор бермайди. Экстеризм ва терроризм эса ўзгаларга зўравонлик қилиш, ўзгаларга озор беришдир. Ўзгаларга озор бериш, ўзгаларга зўравонлик қилиш эса зулмдан бошқа нарса эмас.
Афсуски, асримизда экстремизм ва терроризм хавфи ортмоқда. У сиёсий барқарорликни, миллий, фуқаролараро ва миллатлараро тотувликни бузишга, кўп миллатли ва кўп динли давлатни обрўсизлантиришга замин яратмоқда. Куни кеча Россия давлатида тинч аҳолига қарата амалга оширилган террор ҳаракати ҳам бунинг исботидир.
Бироқ муқаддас динимиз таълимотларининг асл моҳиятини англамаган мусулмонлар, айниқса, мусулмон ёшларининг террор иштирокчисига айланиб қолиши, дин ва мусулмон номидан турли хунрезликларда қатнашиши ачинарли ҳол, уммат учун мусибатдир.
Муқаддас ислом дини зулм ва зўравонликнинг ҳар қандай кўринишини қатъий қорайди. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади: “Албатта, Аллоҳ адолатга, эзгу ишларга ва қариндошга яхшилик қилишга буюради ҳамда бузуқчилик, ёвуз ишлар ва зулмдан қайтаради” (Наҳл сураси, 91-оят).
Ислом бир инсонга тажовуз қилишни бутун инсониятга тажовуз қилиш ёки бир инсон ҳаётини сақлаб қолишни бутун инсониятни сақлаб қолиш, дея баҳолайди: “Бирор жонни ўлдирмаган ёки ерда (бузғунчилик ва қароқчилик каби) фасод ишларни қилмаган инсонни ўлдирган одам худди ҳамма одамларни ўлдирган кабидир. Унга ҳаёт бахш этган (ўлимдан қутқариб қолган) одам эса, барча одамларни тирилтирган кабидир” (Моида сураси, 32-ояти).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай огоҳлантирдилар: “Мусулмон мусулмоннинг биродаридир, унга зулм қилмайди, уни таҳқирламайди, ёрдамсиз ташлаб қўймайди”. Сўнг: “Тақво мана бу ердадир”, дея кўксларига уч марта ишора қилдилар ва: “Мусулмон биродарини ҳақорат қилиши кишининг ёмонлигига етарли далилдир”, дедилар (Имом Муслим ривояти).
Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда эса Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мусулмонни сўкиш фосиқлик, ўлдириш эса куфрдир”, дедилар (Муттафақун алайҳ).
Ислом дини ва террор бир-бирига бутунлай қарама-қаршидир. Ислом бир инсонни ўлдириш у ёқда турсин, унга бироз озор беришдан ҳам қайтаради. Пайғамбаримиз Муҳаммад алайҳиссалом: “Ҳақиқий мусулмон унинг қўлидан ва тилидан бошқа мусулмонга озор етмайдиган кишидир”, деб таъкидлаганлар.
Гувоҳи бўлганингиздек, муқаддас динимиз инсонни ноҳақ қон тўкиш у ёқда турсин, ҳатто қўл ёки тил билан ўзгаларга озор беришдан огоҳлантиргандир. Бироқ турли экстремистик ва террорчи ташкилотлар ўзларининг ғаразли мақсадларидан келиб чиқиб, ислом таълимотининг айрим ғоя ва тамойиллари мазмун-моҳиятини бир ёқлама, нотўғри талқин қилиб, одамларни ҳидоят йўлидан адаштиришга уринмоқда.
Азиз биродарлар, муҳтарам ёшлар! Одамларни Ислом динидан қўрқитиш билан шуғулланувчилар – Аллоҳга ва охират кунига ишонмайдиган ёвуз кимсалардир. Модомики, улар ҳар қандай қабиҳ ишдан қайтмас экан, мусулмонларни ёмонотлиқ қилиш, бўҳтон ёғдириш, кўплаб хунрезликлар содир этишдан ҳам тап тортмайди. Бундай қинғирликларни қандайдир кўринмас кучлар қўлида қўғирчоқ бўлаётган исломни ниқоб қилган тўдалар зиммасига қўйиб, муборак Ислом дини билан боғлашга ҳаракат қиладилар. Бу ёвуз кучлар динимизнинг маърифатпарвар ғоялари ва ҳаётбахш ўгитларини ўзларининг манфур мақсадларига етишларида тўсиқ деб биладилар ва уни таназзулга учратиш учун жон-жаҳдлари билан ҳаракат қиладир ҳамда бу мақсад йўлида ҳар қандай ёмонликни қилишга тайёрдирлар. Сиз эса уларнинг бу каби ёлғон ва пуч даъволарига учманг!
Хулоса ўрнида айтамизки, терроризм ва экстеризмдан огоҳва ҳушёр бўлишимиз, ундан ўзимизни ва фарзандларимизни узоқ тутишимиз барчамизнинг бурчимиздир.
Убайдуллоҳ АБДУЛЛАЕВ,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Ҳашр сурасининг илк оятлари Аллоҳга тасбеҳ билан бошланиб: “Осмонлар ва Ердаги (барча) нарсалар Аллоҳга тасбеҳ айтур. У Азиз (қудратли) ва Ҳаким (ҳикматли)дир” (Ҳашр сураси, 1-оят), сўнгги оятлари ҳам тасбеҳ билан якунланади: “Осмонлар ва Ердаги (бор) нарса Унга тасбеҳ айтур. У Қудратли ва Ҳикматли (зот)дир” (Ҳашр сураси, 24-оят).
“Ҳашр” – “Жамлаб сургун қилиш” деган маънони англатади. Йигирма тўрт оятдан иборат ушбу сура Мадинаи мунавварада, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга “Баййина” сураси нозил қилинган сўнг нозил бўлган.
Ҳашр – Қиёмат кунининг номларидан бири саналади. Охиратда инсонларнинг барчаси маҳшаргоҳда тўпланади. Ҳаётлик вақтларида қилган ҳар бир яхши ва ёмон амаллари учун Аллоҳ таолонинг олдида жавоб беришади.
Маъқил ибн Ясор розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким тонг оттирганда уч марта “Аъузу биллаҳис-самийъил аълийм минаш шайтонир рожийм” деб туриб, “Ҳашр” сурасининг охиридан уч оятни тиловат қилса, Аллоҳ унга етмиш минг фариштани вакил қилиб қўяди. Улар унга кеч киргунча салавот айтадилар. Агар у ўша куни ўлса, шаҳид ҳолида ўлади. Ким ўшаларни кеч кирганда айтса, худди ўшандоқ бўлади», дедилар (Имом Термизий ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД