Аллоҳдан қўрқиш – тақвонинг энг юксак даражаси
Барча ҳамдлар Аллоҳга, У Зот бизни яратиб, тўғри йўлга ҳидоят қилди. Салавоту дурудимиз Унинг охирги элчиси, раҳмат пайғамбари Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга ва у зотнинг аҳли оиласи, саҳобаларига бўлсин.
Аллоҳдан қўрқиш нима?
Аллоҳдан қўрқиш – бу Ундан ҳадиксираш, гуноҳлардан сақланиш, Унинг буюрганини бажариш ва қайтарганидан четланиш демакдир. Бу қўрқув дунёвий қўрқувлардан фарқли бўлиб, у муҳаббат ва тақвога асосланган.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда бундай марҳамат қилади: “Мўмин бандаларга айт: “Аллоҳдан қўрқинглар!” (Зумар, 53).
Аллоҳдан қўрқиш – иймоннинг аломати ва иймон соҳибларининг юксак фазилатидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Мен сизларнинг ичингизда Аллоҳдан энг кўп қўрқувчи ва Унга энг тақводор одамман” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Бу ҳадисдан англашиладики, ҳақиқий иймон соҳиби бўлиш учун Аллоҳдан қўрқиш зарур.
Аллоҳдан қўрқишнинг фазилатлари
1. Гуноҳлардан тийилиш.
Аллоҳдан қўрққан банда ҳаром ишлардан сақланади. Қуръонда бундай дейилади: “Ким Аллоҳдан қўрқса, У Зот унга чиқиш йўлини беради ва уни ўйламаган жойидан ризқлантиради” (Талоқ, 2-3).
Демак, тақводор одам ҳар қандай қийинчиликдан Аллоҳнинг марҳамати билан қутулиб кетади.
2. Қалбнинг покланиши.
Аллоҳдан қўрқиш инсоннинг қалбини поклайди. Уламолар айтишганки: “Аллоҳдан қўрққан инсоннинг қалби нурланади”.
3. Охиратда нажот топиш.
Қиёмат куни Аллоҳнинг ғазабидан фақат тақводорлар нажот топади. Қуръонда бундай айтилган: “Қиёмат куни Аллоҳдан қўрққан кишилар нажот топадилар” (Наба, 31).
4. Дунё ва охиратда муваффақият.
Аллоҳ таоло яна бундай марҳамат қилади: “Агар қишлоқ аҳли иймон келтириб, тақводор бўлганларида эди, албатта, уларга осмон ва ер баракотларини очиб қўяр эдик” (Аъроф, 96).
Аллоҳдан қўрқишни қандай кучайтириш мумкин?
1. Қуръон ва ҳадис ўқиш – Аллоҳнинг каломи инсон қалбига қўрқув ва муҳаббат олиб киради.
2. Зикр ва дуо қилиш – Аллоҳни кўп эслаб, гуноҳлардан мағфират сўраш.
3. Охират ҳақида тафаккур қилиш – Қиёмат, қабр ҳаёти ва ҳисоб-китобни ўйлаб яшаш.
4. Солиҳ инсонлар билан бирга бўлиш – Тақводор одамлар билан бирга бўлиш қалбда Аллоҳдан қўрқишни мустаҳкамлайди.
Аллоҳдан қўрқиш – мўмин учун энг катта фазилатдир. Ким У Зотдан қўрқиб яшаса, Аллоҳ уни дунё ва охиратда муваффақиятли қилади.
Аллоҳдан дуо қилиб сўраймизки, қалбларимизни тақво ва муҳаббат билан тўлдирсин ва бизни Ўз ғазабидан асрасин! Омин!
Ҳомиджон қори ИШМАТБЕКОВ
Абдурраззоқ Санъоний айтади: Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум намоз учун таҳорат қилаётган эди. Шу пайт сув қуйиб турган жория қўлидан обдаста тушиб кетиб, унинг юзига озгина шикаст етказди. Али ибн Ҳусайн бошини кўтариб, жорияга қаради. Жория вазиятни юмшатиш мақсадида Қуръони карим оятларидан ўқиди: “... Ғазабларини ютадиган...” (Оли Имрон сураси, 134-оят). Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум жимгина жавоб берди: “Ғазабимни босдим”.
Жория оятнинг давомини ўқиди: “...одамлар-ни (хато ва камчиликларини) афв этадиганлардир...”.
У киши деди: “Мен сени афв этдим”.
Жория оятнинг охирини ўқиди: “Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севар”.
Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум деди: “Бор, сен Аллох йўлида озодсан”.
Абдуллоҳ ибн Ато айтади: “Али ибн Ҳусайннинг бир ғуломи (қули) хатога йўл қўйди ва жазога лойиқ бўлди. Али ибн Ҳусайн қамчини олди. Сўнг у зот бундай оятни ўқиди: “(Эй Муҳаммад!) Имон келтирган кишиларга айтинг, улар Аллоҳ кунлари (қиёмат)дан умид қилмайдиган кимсаларни кечириб юбораверсинлар! Шунда (у сабрли) кишиларни қилган ишлари (кечиришлари) сабабли мукофотлагай!” (Жосия сураси, 14-оят).
Қул эса деди: “Мен бундай эмасман, мен Аллоҳнинг раҳматидан умидворман ва унинг азобидан қўрқаман”.
Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум қамчини ташлаб юборди ва деди: “Сен Аллоҳ йўлида озодсан”.
Мусо ибн Довуд айтади: Али ибн Ҳусайн хизматкорини икки марта чакирди, у жавоб бермади. Учинчи марта чақиргач жавоб қилди. Али ибн Ҳусайн унга деди: “Эй ўғлим, овозимни эшитмадингми?”.
Хизматкор: “Эшитдим”, деди.
Али ибн Ҳусайн сўради: “Нега жавоб бермадинг?”.
Хизматкор: “Сизнинг шафқатингизга ишондим”, деди.
Абдулғофир ибн Қосим айтади: Али ибн Ҳусайн масжиддан чиқиб кетаётган эди. Бир одам келиб уни ҳақорат қилди. Шунда Алининг хизматкор ва қуллари унга ташланишди.
Али ибн Ҳусайн уларни тўхтатди ва бундай деди: “Бас қилинглар, унинг ҳолатига қаранглар”.
Сўнгра ўша одамга деди: “Бизда сиз билмаган яна кўп нарсалар бор. Агар сизга ёрдам керак бўлса, айтинг, ёрдам берайлик”. Ўша одам хатосини англаб, уялди ва ортига қайтди.
Али ибн Ҳусайн уни ёнига чақириб, ўзи кийиб турган чакмонини елкасига ташлади ва минг дирҳам пул бердирди.
Абу Яъқуб Музаний дейди: Ҳасан ибн Ҳасан билан Али ибн Ҳусайн ўртасида бир оз нохушлик бўлиб қолди. Ҳасан бир куни масжидда Али ибн Ҳусайннинг ёнига келди, уни турли сўзлар билан ҳақорат қилди. Али ибн Ҳусайн эса унга бир оғиз ҳам жавоб қайтармади.
Сўнгра Ҳасан чиқиб кетди. Кечаси у алининг уйига борди ва эшигини қоқди. Али ибн Ҳусайн эшикни очиб чиқди. Ҳасан унга:
- Эй ака, агар сиз ҳақиқатан ҳам мен айтганларимдек бўлсангиз, Аллоҳ мени мағфират қилсин. Агар мен ёлғончи бўлсам, Аллох сизни мағфират қилсин, деди ва кетди.
Али ибн Ҳусайн ортидан бориб, етиб олди ва уни оғушига олди. Иккови йиғлаб юборишди. Шунда Ҳасан:
- Қасамки, энди сиз хафа бўладиган бирон иш қилмайман, - деди.
Али эса унга: - Сен ҳам менга айтган сўзла ринг учун ҳалолликдасан,- деди.
Ибн Аби Дунё ривоят қилади: Али ибн Ҳусайннинг хизматкори шошган ҳолда ошхонадан темир печни олиб келаётган эди. Кутилмаганда темир печ тушиб кетди кетди ва нариги томондан пастга тушиб келаётган Али ибн Ҳусайн ўғлининг бошига тегиб, жароҳат етказди. Оқибатда у ҳалок бўлди. Меҳмонлар билан суҳбатлашиб ўтирган Али ибн Ҳусайн ўрнидан сакраб туриб, хизматкорга деди: “Сен озодсан. Бу ишни қасддан қилмаганингни биламан”. Сўнгра Али ибн Ҳусайн маййитни дафн этиш тадоригини кўрди.
Шайх Маҳмуд МИСРИЙнинг “Солиҳ ва солиҳалар ҳаётларидан қиссалар”
номли асаридан Илёсхон АҲМЕДОВ таржимаси.