Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Авваламбор, саратон касаллиги босқичини ва даъволаш кетма-кетлигини билиб олиш керак. Саратон касаллигининг бирламчи даво муолажасини олаётган ёки операция ўтказилганидан кейин ҳали икки ой тўлмаган бўлса ёки кимё ва нур терапиялари олиниб, орадан икки ой ўтмаган бўлса рўза тутиш тавсия қилинмайди.
Қачон рўза тутиш мумкин?
Ҳар қандай саратонга қарши олинган муолажалардан кейин, икки ойдан ошган бўлса яъни биз бу касалликни якунига етган, ремиссия (уйқу ҳолатига ўтган касаллик) ҳолати деб баҳоланади. Шундай ҳолатларда рўза тутиш мумкин.
Кичик эслатма
Айнан ошқозон-ичак тракти саратони билан касалланган беморларда операциялар, мисол учун: ошқозон, ошқозон ости бези олиб ташланган ҳолатлар, ўт йўллари, жигар саратони билан оғриган беморларда ремиссия ҳолатида ҳам рўза тутиш, касалликни уйғотишга ёки организмни кейинги кутиладиган даво муолажаларини олишга тайёргарлик қисмини тўхтатиб қўйишига олиб келади. Бу билан бизнинг даволаш натижаларимиз нормал ҳолатдан кўра пасайиб кетиши мумкин.
Унутманг
Ҳар қандай қарорга келишдан аввал шифокор билан маслаҳатлашинг!
Мақсуд Маллаев,
Онколог шифокор.
Мусулмон мамлакатда истиқомат қилаётган бошқа дин вакили ўша юртда яшаётган мусулмон аҳоли билан бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлади.
Мусулмон давлати энг аввало бошқа дин вакиллари мамлакат ичида ва ташқарисида тинч ҳаёт кечиришлари учун уларни ички ҳужум ва ташқи жабр-зулумдан муҳофаза этмоқлиги шарт.
Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: “(Айбсиз) зиммийни ўлдирган киши жаннатнинг ҳидини ҳидламас. Жаннатнинг ҳиди эса қирқ йиллик масофадан ҳам келиб туради[1]”.
Ушбу ҳадисда кофир бўлса ҳам, инсон жони Ислом наздида қанчалик қадр-қийматга эга экани кўриниб турибди.
Ҳадиси шарифда “ғайридинни ўлдириш”нинг оқибати қандоқ бўлиши ажойиб ўхшатиш ила васф қилинган. Мазкур жиноятни қилган одам жаннатнинг ҳидини ҳам ҳидламайди.
Жаннатга кириш, ундаги хушбўй мушку анбарлардан ҳидлаб, лаззат олиш у ёқда турсин, жаннатнинг умумий ҳидини ҳам ҳидлай олмайди. Яқинига йўлай олмаслик қай даражада бўлади? Бундоқ жиноят қилган одам жаннатдан қирқ йиллик йўл юриш масофасидан ҳам узоқроқда бўлади. Чунки жаннатнинг ҳиди қирқ йиллик масофадан келиб туради.
Бас, шундоқ экан, ҳар бир мўмин мусулмон ўзи билан тинч-тотувликда яшамоқчи бўлган ҳар бир ғайридиннинг ҳурматини жойига қўйиши, унга зинҳор ёмонлик қилмаслиги зарур.
Ушбу ҳадисни Анвар Шоҳ Кашмирий ўзининг “Файз ал-Борий” китобида шарҳлаб, қуйидагиларни келтириб ўтадилар: “Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг юқорида келтириб ўтилган ҳадисларининг энг асосий мазмуни шундан иборатки, мусулмонни ўлдириш – улкан гуноҳ, бу жирканч ишни содир этиш куфрга олиб боришлиги ва дўзаҳда абадий азоб бўлишлиги яхши маълум. Ҳудди шунингдек бошқа дин вакилини ўлдириш ҳам юқоридаги каби улкан азобларга сабаб бўлади”[2].
“The Fatwa on Terrorism and Suicide Bombings” китобидан
Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси