Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
08 Октябр, 2025   |   16 Рабиъус сони, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:09
Қуёш
06:27
Пешин
12:16
Аср
16:09
Шом
17:57
Хуфтон
19:09
Bismillah
08 Октябр, 2025, 16 Рабиъус сони, 1447
Мақолалар

Инсонга наф келтириш саодати

30.09.2025   3103   3 min.
Инсонга наф келтириш саодати

Сўнгги йилларда Ўзбекистонда жадал ислоҳотлар жараёнлари кузатилмоқда. Президент Шавкат Мирзиёев раҳбарлигида мамлакат нафақат иқтисодий, балки сиёсий, ижтимоий ва маданий соҳаларда ҳам туб ўзгаришларни бошидан кечирмоқда. Бу ўзгаришлар нафақат халқимиз учун, балки халқаро миқёсда ҳам эътироф этилаётгани бежиз эмас. Шу сабабдан ҳам Ўзбекистоннинг хорижий давлатлар ва халқаро ташкилотлардаги мавқеи янада ортиб бормоқда.     

Давлатимиз узоқни кўзлаган сиёсати билан минтақамиз ва жаҳондаги сиёсий жараёнларнинг фаол иштирокчисига айланди. Хабарингиз бор, Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев Нью Йорк шаҳрида бўлиб ўтган БМТ Бош Ассамблеясининг 80-сессияси ялпи мажлисида нутқ сўзлади. Глобал ҳамда минтақавий масалалар, шунингдек, мамлакатимизда олиб борилаётган кенг қамровли ислоҳотлар ҳақида ҳам тўхталиб ўтди.

Давлатимиз раҳбари Марказий Осиёда барқарорлик ва ҳамкорликни таъминлаш борасидаги натижаларга алоҳида эътибор қаратди ва “8 йил аввал биз ушбу юксак минбардан туриб, Марказий Осиёни тинчлик ва ҳамкорлик маконига айлантириш қароримизни эълон қилган эдик. Бугун эса фахр билан айтиш мумкинки, бу мақсадга эришдик. Эндиликда ёпиқ чегаралар ва ҳал этилмаган низолар даври ортда қолди”, деди. Зотан, одамларнинг асли бир. Бир ота ва бир онанинг фарзандларидир. Аллоҳ таоло уларни турли халқлар ва қабилаларга ажратиб қўйган. Бунинг сабаби эса ўзаро танишиш, маърифат ҳосил қилишдир. “Ҳужурот” сурасида бундай марҳамат қилинади: “Эй инсонлар, биз сизларни бир эркак ва бир аёлдан яратдик ва сизларни ўзаро бир-бирингизни танишингиз учун xалқлар ва қабилалар қилдик. Албатта, Аллоҳнинг ҳузурида энг ҳурматлингиз тақводорингиздир(“Ҳужурот” сураси, 13-оят).

Муҳтарам Президентимиз иқлим ўзгариши ва сув ресурслари танқислигини инсоният учун энг жиддий таҳдид сифатида қайд этди. Оролбўйида амалга оширилаётган ишлар ҳақида гапириб, “Сувни тежаш бўйича Бутунжаҳон форуми”ни ўтказиш ташаббуси, шунингдек, “Жаҳон ёшларининг тинчлик ҳаракати”ни таъсис этиш ва унинг қароргоҳини Ўзбекистонда жойлаштириш таклифини билдирди.

Ўзбекистон раҳбарининг БМТ доирасида илгари сурган таклиф ва ташаббуслари халқаро миқёсда тинчлик ва хавфсизликни сақлаш, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, барқарор тараққиётга эришиш мақсадларига улкан амалий ҳисса бўлиб қўшилаётгани дунёнинг нуфузли экспертлари томонидан алоҳида эътироф этилмоқда. 

Диққат билан қарасак, давлатимиз раҳбари халқ фаровонлиги, юрт ободлиги йўлида тинимсиз меҳнат қилаётганини кўрамиз. Бу ҳаракатлар ички ва ташқи сиёсатда бирдай давом этмоқда. Мақсад – Ватанимиз шуҳратини янада юксакларга кўтариш, хавсизлигини таъминлаш, ҳар бир фуқаронинг манфаат ва ҳуқуқларини ҳимоя қилиш, фаровон ҳаёт тарзини таъминлаш. Бу каби улуғ фазилатлар муқаддас динимизда мадҳ этилади. Зеро, Аллоҳ таоло инсонларни ер юзини обод қилишга чақирган. Унда фасод ва бузғунчилик қилиш, вайронгарчилик қилишдан қайтарган: “Аллоҳ берган ризқдан еб-ичинглар, ер юзида бузғунчилик жиноятларини қилманглар” (Бақара сураси, 60-оят). Бошқа бир оятда бундай дейилади: “У сизларни ердан пайдо этиб, сизларни уни обод этувчи қилди” (Ҳуд сураси, 61-оят).

Имом Мотуридий бобомизнинг: “Элу юрт билан ҳамнафас бўлиб яшагин, токи халқ ҳамиша сен билан бирга бўлгай”, деган ҳаётий ҳикмати Юртбошимиз сингари ҳар бир фуқаро, ҳар қайси раҳбарнинг онги, қалби ва ҳаракатида муҳрланса, юрт тинч, халқ фаровон бўлади. Инсонга наф етказиш эса икки дунё саодатига сабаб бўлади.

Зайниддин домла Эшонқулов,

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Мусулмон бўлмаган аҳолини қатл этган жаннатга кирмайди

08.10.2025   922   2 min.
Мусулмон бўлмаган аҳолини қатл этган жаннатга кирмайди

Мусулмон мамлакатда истиқомат қилаётган бошқа дин вакили ўша юртда яшаётган мусулмон аҳоли билан бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлади.

Мусулмон давлати энг аввало бошқа дин вакиллари мамлакат ичида ва ташқарисида тинч ҳаёт кечиришлари учун уларни ички ҳужум ва ташқи жабр-зулумдан муҳофаза этмоқлиги шарт.

Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: (Айбсиз) зиммийни ўлдирган киши жаннатнинг ҳидини ҳидламас. Жаннатнинг ҳиди эса қирқ йиллик масофадан ҳам келиб туради[1]”.

Ушбу ҳадисда кофир бўлса ҳам, инсон жони Ислом наздида қанчалик қадр-қийматга эга экани кўриниб турибди.

Ҳадиси шарифда “ғайридинни ўлдириш”нинг оқибати қандоқ бўлиши ажойиб ўхшатиш ила васф қилинган. Мазкур жиноятни қилган одам жаннатнинг ҳидини ҳам ҳидламайди.

Жаннатга кириш, ундаги хушбўй мушку анбарлардан ҳидлаб, лаззат олиш у ёқда турсин, жаннатнинг умумий ҳидини ҳам ҳидлай олмайди. Яқинига йўлай олмаслик қай даражада бўлади? Бундоқ жиноят қилган одам жаннатдан қирқ йиллик йўл юриш масофасидан ҳам узоқроқда бўлади. Чунки жаннатнинг ҳиди қирқ йиллик масофадан келиб туради.

Бас, шундоқ экан, ҳар бир мўмин мусулмон ўзи билан тинч-тотувликда яшамоқчи бўлган ҳар бир ғайридиннинг ҳурматини жойига қўйиши, унга зинҳор ёмонлик қилмаслиги зарур.

Ушбу ҳадисни Анвар Шоҳ Кашмирий ўзининг “Файз ал-Борий” китобида шарҳлаб, қуйидагиларни келтириб ўтадилар: “Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг юқорида келтириб ўтилган ҳадисларининг энг асосий мазмуни шундан иборатки, мусулмонни ўлдириш – улкан гуноҳ, бу жирканч ишни содир этиш куфрга олиб боришлиги ва дўзаҳда абадий азоб бўлишлиги яхши маълум. Ҳудди шунингдек бошқа дин вакилини ўлдириш ҳам юқоридаги каби улкан азобларга сабаб бўлади”[2].


“The Fatwa on Terrorism and Suicide Bombings” китобидан
Даврон НУРМУҲАММАД таржимаси


[1] Имом Буҳорий, Саҳиҳ: Китаб ал-жизя, 3:1155 §2995; ибн Можа, Сунан: Китаб ал-диёт, 2:896, §2686; ал-Баззор, Муснад, 6:368 §2383.                    

[2] Анвар Шоҳ Кашмири, Файз ал-Бори ала Саҳиҳ ал-Буҳорий, 4:288