– Қурбонликка қандай ҳайвонларни сўйса бўлади?
– Қўй, эчки, сигир, туя каби туёғи ёриқ ҳайвонларни қурбонликка сўйиш дуруст.
– Товуқ, ғоз ва отга ўхшаш ҳайвонлардан қурбонлик қилса бўлмайдими?
– Дуруст бўлмайди.
– Қўй, эчки неча киши учун қурбонликка кифоя қилади?
– Ҳар бири бир киши учун кифоя қилади.
– Сигир, туя неча киши учун қурбонликка кифоя қилади?
– Бир кишидан то етти кишигача.
– Етти киши жам бўлиб бир сигирни қурбонлик қилсалар, гўштини қай тарзда бўлиб оладилар?
– Тарози билан ўлчаб оладилар.
– Қурбонликнинг териси нима қилинади?
– Фақирларга берилади ёки сотиб пули садақа қилинади.
– Терини масжид имомига берса бўладими?
– Агар фақир бўлса, берса бўлади.
– Қурбонлик қилган киши қурбонлигининг гўштини нима қилади?
– Фақирларга улашади ва зиёфат қилади ҳамда ўзининг оила аъзоларига улашади.
– Қурбонликни ким бўғизлайди?
– Қурбонлик қилган киши бўғизлашни яхши билса, ўзи бўғизлайди, билмаса, бошқа бир кишига сўйдиради, ўзи устида дуо қилиб туради.
– Қурбонлик қилинадиган қўй ёки эчки неча ёшли бўлиши керак?
– Бир яшар бўлиши керак.
– Олти ойлик қўйни қурбонлик қилса, бўладими?
– Агар ўша қўй семиз ва жуссаси бир яшар қўйнинг жуссасидек катта бўлса, дуруст бўлади.
– Қурбонлик бўладиган сигир ва ё ҳўкиз неча яшар бўлмоғи керак?
– Икки яшар.
– Туя неча яшар бўлмоғи лозим?
– Беш яшар.
– Девона, қўтир, қирчанғи, шохсиз, ахта қилинган ҳайвонлар қурбонликка ярайдими?
– Ҳа, ярайди.
– Қандай ҳайвонлар қурбонликка ярамайди?
– Ниҳоятда ориқ, юролмайдиган, оқсоқ, қулоғининг ё думининг учдан биридан ортиқроғи кесик бўлган ҳайвонлар, бир ё икки кўзи кўр, оғзида ҳеч бир тиши қолмаган ҳайвонлар қурбонликка ярамайди.
– Қурбонлик учун қайси ҳайвонлар афзалроқ?
– Оқ ёки кўк рангли катта шохли, аъзоси саломат, семиз қўчқор афзалдир.
«Ибодати исломия» китобидан
حدثنا عباس الدوري نا محمد بن بشر العبدي نا مجمع بن يحيى عن عثمان بن موهب عن موسى بن طلحة عن طلحة قال: قلت: يا رسول الله كيف الصلاة عليك ؟ قال: قل :اللهم صل على محمد كما صليت على إبراهيم إنك حميد مجيد وبارك على محمد وعلى آل محمد كما باركت على إبراهيم إنك حميد مجيد.
Мусо ибн Талҳа розияллоҳу анҳу Талҳа розияллоҳу анҳудан ривоят қилади: “Ё Аллоҳнинг Расули, сизга салавот қандай айтилади?” деб сўрадим.
У зот алайҳиссалом: “Аллоҳумма солли ъалаа Муҳаммадин камаа соллайта ъалаа Иброҳийма иннака ҳамийдун мажийд. Ва баарик ъалаа Муҳаммадин ва ъалаа аали Муҳаммадин, камаа бааракта ъалаа Иброҳийма иннака ҳамийдун мажийд”, деб айт”, дедилар.
Салавотнинг маъноси: “Аллоҳим! Иброҳимга салавот йўллаганингдек, Муҳаммадга ҳам салавот йўллагин. Албатта, Сен мақтовга лойиқ ва улуғвор Зотсан. Иброҳимга баракот берганингдек, Муҳаммад ва Муҳаммаднинг оиласига ҳам баракот бергин. Албатта, Сен мақтовга лойиқ ва улуғвор Зотсан”.
Абу Саид Ҳайсам ибн Кулайб Шошийнинг
“Муснади Шоший” асаридан
Даврон НУРМУҲАММАД