Саудиялик қадимги тиллар бўйича мутахассислар, Макка шаҳрида топилган 1400 йиллик тошдаги матнни ўқий олишди. Рlanet-today маълумотига кўра, артефактдаги ёзувда араб давлат арбоби ва сиёсатчи, Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг энг яқин саҳобаларидан бири, учинчи рошид халифа Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу ҳақида сўз боради.
Бундан аввал ушбу матн ҳижратнинг 24-йилида, яъни 1419 йил олдин тузилгани ҳақида тахмин қилинган эди. Энди қадимий тиллар бўйича мутахассислар бу тахминни тасдиқлашди. Бутун экспертлар гуруҳи матннинг биринчи қаторини ўқий олишга муваффақ бўлишди. Унда шундай ёзилган: "мен Зуҳайр Аллоҳга ишондим ва 24 йилда ибн Аффоннинг вафот этган вақтини ёздим".
Маккада топилган артефакт сўнгги пайтларда археологлар томонидан топилган энг муҳим топилмалардан бири сифатида тан олинган. Олимлар аслида ислом тарихи бошланишидаги энг муҳим воқеалар ҳақида ҳикоя қилувчи ҳужжатли далилларни олдилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
وحدثنا إسحاق بن إبراهيم بن جبلة نا عبيد الله بن موسى أنا إسرائيل، عن سماك أنه سمع موسى بن طلحة يحدث عن أبيه قال: مررت مع النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم في نخل فرأى قوما في رءوس النخل يلقحون النخل فقال: ما يصنع هؤلاء؟ قالوا: يجعلون الذكر في الأنثى قال: ما أظن ذلك يغني شيئا فبلغهم ذلك فتركوه فنزلوا عنها فبلغ ذلك النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم فقال: إنما هو ظن ظننته، إن كان يغني شيئا فاصنعوه، فإنما أنا بشر مثلكم وإن الظن يخطئ ولكن ما قلت لكم: قال الله تعالى فلن أكذب على الله عز وجل.
Мусо ибн Талҳа отасидан ривоят қилади: “Набий соллаллоҳу алайҳи ва ъалаа олиҳи васаллам билан бирга (Мадина) хурмозорлари орасидан ўтдим. У зот хурмолар устига чиқиб олиб, чанглатаётган одамларни кўриб: “Анавилар нима қилишмоқда?” дедилар.
Одамлар: “(Хурмонинг) эркагини урғочисига қўшмоқда”, деди.
У зот: “Менимча, ундоқ қилиш бирор фойда бермас, деб гумон қиламан”, дедилар.
Ҳалиги одамларга бунинг хабари етиб борганда, улар у(чанглатиш)ни тарк қилди ва хурмолардан тушди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва олиҳи васалламга бу ҳақда хабар берилганда: “У менинг бир гумоним, агар ўша нарса уларга манфаат берса, уни қилаверсин! Албатта, мен ҳам сизлар каби башарман. Албатта, гумон хато қилади. Лекин сизларга “Аллоҳ таоло бундай деди”, деб бирор нарса айтсам, зинҳор Аллоҳ азза ва жаллага нисбатан ёлғон сўзламайман”, дедилар.
Абу Саид Ҳайсам ибн Кулайб Шошийнинг
“Муснади Шоший” асаридан
Даврон НУРМУҲАММАД