Террорнинг асл мақсади Ислом ниқоби остида обод юртларни бузиш ва тинч аҳолини саросимага солиш эканини халқимиз тўғри тушуниб етган. Шу сабабли азал-азалдан диёримизда турли диний-сиёсий оқимларга салбий муносабатда бўлиб келинган. Уларнинг юртимизга кириб келиши ва аҳоли орасида ёйилишига катта дин уламолари билан бир қаторда оддий халқ ҳам қаттиқ қаршилик кўрсатган. Бундан аждодларимиз муқаддас динимизни чуқур ва тўғри англаганликлари ва унинг нозик жиҳатларига бир томонлама ёндошмаганликлари маълум бўлади.
Лекин бугунги кунимизда турли четдан келган, мутаассиб гуруҳларнинг ёлғон иғволари ва ёт ғояларига алданиб қолаётган ёшларнинг учраб туриши ачинарли ҳолатдир. Муқаддас ислом динимизнинг соф таълимотларидан бехабар ёшларимиз исломга ғараз кўзи билан қараётган, уни дунёга ёмон отлиқ қилиб кўрсатишга ҳаракат қилаётган, бу йўлда ҳар қандай жирканч ва ёлғондан тийилмаётган кишиларнинг асл юзларини танимасдан уларга эргашмоқдалар. Улар ёшларимиз онгига мусулмонлар яшайдиган юртни бошқариб турган ҳукумат ва унинг фуқаролари кофир, ислом ўлкаларини куфр юрт, у ерларда террорчилик ҳаракатларини амалга ошириш мумкин, ислом динига кирмаган кишиларни ўлдириш ҳалол, дин йўлида сенга ҳамфикр бўлмаган ҳар қандай инсондан, хоҳ у ота-онанг бўлса ҳам воз кечишинг керак, деган нотўғри ғояларни сингдиришмоқда. Энг ачинарлиси ушбу ғояларни гўё ислом кўрсатмаси сифатида талқин қилиниши кузатиляпти.
Аслида Ислом бағрикенглик, кечиримлилик, муҳтож ва етимларга яхшилик қилиб, меҳр-мурувват кўрсатиш, қарияларни қадрлаш, қариндошлар билан силаи раҳмни мустаҳкамлаш, ота-онага ҳурмат каби эзгу ишларни олға суради. Динимизда яхшилик йўлига чақириш қай тарзда амалга оширилишини Қуръони карим оятлари ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатлари қуйидагича белгилаб қўйган:
Аллоҳ таоло Қурьони каримда: «Роббингизнинг йўлига ҳикмат ва чиройли насиҳат билан даьват этинг….»,- деб марҳамат килади.
Имом Бухорий ривоят қилган ҳадисда Расулуллох соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай дейдилар: «Дин насиҳатдир».
Яъни, инсонлар динни бир-бирларига насиҳат ва самимият билан тушунтиришидир.
Башарият ичида кечиримлилик, раҳмдиллик, меҳр-шавқат каби исломий фазилатларни ўзида мужассам этган буюк зот – Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлари давомида юқоридаги гапимизга кўплаб тасдиқларни кўришимиз мумкин. Макка фатҳи воқеаси эса бунга яққол мисолдир. У зотга рисолат келганидан кейин атрофдаги одамлар душманлик назари билан қарай бошлайди. У киши уларнинг азиятидан Мадинага ҳижрат қиладилар. Сўнгра катта куч тўплаб Маккани фатҳ қиладилар. Шаҳарга киришдан олдин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга душманчилик қилган кишиларга қуйидагича амр қиладилар:
- Улардан ким қуролини ташласа ўлдирилмасин;
- Ким Каъба ичига кирса ўлдирилмасин;
- Ким Абу Суфён уйига кирса ўлдирилмасин;
- Ким ўз уйига кирса ўлдирилмасин;
- Ким Ҳаким ибн Ҳизом уйига кирса ўлдирилмасин;
- Қочганлар ортидан қувилмасин;
- Ярадорларга тегилмасин;
- Асирлар ўлдирилмасин;
Абу Суфён Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга кўплаб азиятлар етказган, бир нечта ғазотларда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламга қарши уруш олиб борган бўлса ҳам уни ва унинг уйидан бошпана топган кишиларни авф этдилар.
Толибжон Шарипов
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Савол: Ота-онам мени мажбурлаб эрга бермоқчи, бола билан кўришдим ва кўнглим ғаш бўлиб қолди. Кейин истихора ўқишни бошладим ва барибир кўнглим юмшамади. Уйдагиларга тушунтирдим, лекин мени эшитишмаяпти. Мен қандай йўл тутсам бўлади?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Динимизда хотин-қизларни мажбурлаб эрга беришдан ман қилинган. Зеро, никоҳ икки томоннинг розилиги билан тузилади. Жувон бўлса, у билан очиқча гаплашилади, бокира бўлса, ундан изн сўралади. Бокира (розилик аломатлари билан) сукут қилса, бу унинг никоҳга изн бергани бўлади.
Барча фиқҳий манбаларимизда келин ва куёв ўз розилигини билдириши (ийжоб ва қабул) никоҳнинг асосий рукни экани баён қилинган. Келин-куёвдан бири никоҳга рози бўлмаса, никоҳ дуруст бўлмайди.
Ота-онанинг вазифаси эса фарзандини бойлик, мансаб ёки бошқа ғаразлар сабабли кўр-кўрона уйланиш ёки эрга тегишга мажбурлаш эмас. Балки фарзандига жуфт бўлаётган йигит ё қизнинг диёнати, хулқ-одобига ва касб-ҳунарига эътибор қилишдир.
Ўз ўрнида турмуш қураётган фарзанд ҳам ота-онасининг тавсиялари ўринли бўлса, қабул қилиши, қайсарлик қилмай уларнинг ҳаётий тажрибаларидан фойдаланиши керак.
Хотин-қизларни мажбурлаб эрга бериш ҳолатларида Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг аёлга никоҳ ё ажралишни танлаш ихтиёрини берганлари маълум. Ҳатто бир ҳолатда қиз камбағал йигитни, ота-она эса бой йигитни танлаганида, у зот қизнинг ихтиёрини устун қўйиб:
لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Бир-бирини яхши кўрганлар учун никоҳдан яхшиси йўқдир", дедилар (Имом Ибн Можа ривояти). Валлоҳу аълам"
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.