Бекатда автобус кутардим. Майдалаб ёғаётган қор хаёлимни банд этганди. Шу пайт ёнимдаги икки дугонанинг суҳбати эътиборимни тортди. Улар она ҳақида гаплашишарди. Бири иккинсичисига онасининг тергайвериши, тинмай қўнғироқ қилиб “безовта” қилавериши жонига тегиб кетгани ҳақида шикоят қилди. Онаси тўғрисида айтган сўзларини эшитиб, ёқа ушлайсан киши! Наҳотки, муштипар оналар ҳақида фарзандлари шундай фикрласалар?! Бизни дунёга келишимиздан қувониб, тунларини бедор ўтказиб, ўзи емай, киймай , ювиб-тараб, бетоб бўлсак жонини фидо қилган, улғайиб катта бўлишимизни, бахт – иқболимизни Аллоҳдан сўраган оналаримиз эмасми?
Оналаримизни қанча илиқ сўзлар билан таърифласак, шунча кам.
Икки дугона суҳбатидан ҳайратланиб, онамни соғиниб кетдим. Қанийди, шу изғиринли, қорли кунларда онамнинг дийдорига тўйсам эди...
Меҳрибон онажонимни йўқотганимга тўрт йил бўлди, ҳали ҳамон дардим янгидек. Орадан йиллар ўтса-да, соғинч ортиб, қалбимни тилка-пора қилмоқда. Онамнинг файзли чеҳраси, майин овози, ширин табассуми кўз олдимдан ҳеч кетмайди. Онамни эслаганимда кўз олдимда кулиб турган нурли юзи намоён бўлади. Онам ҳеч қачон бизга ёмон сўз айтмасди. Жуда чиройли насиҳатлар қилар, шошилмай, дона-дона сўзларди. Муштипарим ҳаёт синовларида тобланиб, турли машаққатлар билан бизни катта қилган. Ўзларининг меҳнатсеварлиги, меҳрибонлиги, жонкуярлиги билан барчага ўрнак эди.
Ҳозир қизларим сиймосида онамни кўраман. Уларнинг ҳар бирида онамдан нимадир бордай. Шунга қувонаман, шундан таскин топаман. Тўймай қолганим она меҳрини қизларимдан излайман.
Онасининг тергашидан, йўқлашидан безган тенгдошларим, умр − ғанимат. Бир кун сизни қайноқ меҳри билан “безовта ” қилаётган онаизорингизни тополмай қолишингиз мумкин. Онангиз ҳаёт бўлса, у сиз учун энг меҳрибон ва ўз навбатида сиздан меҳр кутиб яшаётган табаррук зот эканини унутманг. Ахир, «Жаннат оналар оёғи остидадир.». Хаёт бўлган онажонларни Аллоҳ саломат қилсин, ўтганларини рахмат ва мағфират айласин.
Робия Тохирова
Абдурраззоқ Санъоний айтади: Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум намоз учун таҳорат қилаётган эди. Шу пайт сув қуйиб турган жория қўлидан обдаста тушиб кетиб, унинг юзига озгина шикаст етказди. Али ибн Ҳусайн бошини кўтариб, жорияга қаради. Жория вазиятни юмшатиш мақсадида Қуръони карим оятларидан ўқиди: “... Ғазабларини ютадиган...” (Оли Имрон сураси, 134-оят). Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум жимгина жавоб берди: “Ғазабимни босдим”.
Жория оятнинг давомини ўқиди: “...одамлар-ни (хато ва камчиликларини) афв этадиганлардир...”.
У киши деди: “Мен сени афв этдим”.
Жория оятнинг охирини ўқиди: “Аллоҳ эзгулик қилувчиларни севар”.
Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум деди: “Бор, сен Аллох йўлида озодсан”.
Абдуллоҳ ибн Ато айтади: “Али ибн Ҳусайннинг бир ғуломи (қули) хатога йўл қўйди ва жазога лойиқ бўлди. Али ибн Ҳусайн қамчини олди. Сўнг у зот бундай оятни ўқиди: “(Эй Муҳаммад!) Имон келтирган кишиларга айтинг, улар Аллоҳ кунлари (қиёмат)дан умид қилмайдиган кимсаларни кечириб юбораверсинлар! Шунда (у сабрли) кишиларни қилган ишлари (кечиришлари) сабабли мукофотлагай!” (Жосия сураси, 14-оят).
Қул эса деди: “Мен бундай эмасман, мен Аллоҳнинг раҳматидан умидворман ва унинг азобидан қўрқаман”.
Али ибн Ҳусайн розияллоҳу анҳум қамчини ташлаб юборди ва деди: “Сен Аллоҳ йўлида озодсан”.
Мусо ибн Довуд айтади: Али ибн Ҳусайн хизматкорини икки марта чакирди, у жавоб бермади. Учинчи марта чақиргач жавоб қилди. Али ибн Ҳусайн унга деди: “Эй ўғлим, овозимни эшитмадингми?”.
Хизматкор: “Эшитдим”, деди.
Али ибн Ҳусайн сўради: “Нега жавоб бермадинг?”.
Хизматкор: “Сизнинг шафқатингизга ишондим”, деди.
Абдулғофир ибн Қосим айтади: Али ибн Ҳусайн масжиддан чиқиб кетаётган эди. Бир одам келиб уни ҳақорат қилди. Шунда Алининг хизматкор ва қуллари унга ташланишди.
Али ибн Ҳусайн уларни тўхтатди ва бундай деди: “Бас қилинглар, унинг ҳолатига қаранглар”.
Сўнгра ўша одамга деди: “Бизда сиз билмаган яна кўп нарсалар бор. Агар сизга ёрдам керак бўлса, айтинг, ёрдам берайлик”. Ўша одам хатосини англаб, уялди ва ортига қайтди.
Али ибн Ҳусайн уни ёнига чақириб, ўзи кийиб турган чакмонини елкасига ташлади ва минг дирҳам пул бердирди.
Абу Яъқуб Музаний дейди: Ҳасан ибн Ҳасан билан Али ибн Ҳусайн ўртасида бир оз нохушлик бўлиб қолди. Ҳасан бир куни масжидда Али ибн Ҳусайннинг ёнига келди, уни турли сўзлар билан ҳақорат қилди. Али ибн Ҳусайн эса унга бир оғиз ҳам жавоб қайтармади.
Сўнгра Ҳасан чиқиб кетди. Кечаси у алининг уйига борди ва эшигини қоқди. Али ибн Ҳусайн эшикни очиб чиқди. Ҳасан унга:
- Эй ака, агар сиз ҳақиқатан ҳам мен айтганларимдек бўлсангиз, Аллоҳ мени мағфират қилсин. Агар мен ёлғончи бўлсам, Аллох сизни мағфират қилсин, деди ва кетди.
Али ибн Ҳусайн ортидан бориб, етиб олди ва уни оғушига олди. Иккови йиғлаб юборишди. Шунда Ҳасан:
- Қасамки, энди сиз хафа бўладиган бирон иш қилмайман, - деди.
Али эса унга: - Сен ҳам менга айтган сўзла ринг учун ҳалолликдасан,- деди.
Ибн Аби Дунё ривоят қилади: Али ибн Ҳусайннинг хизматкори шошган ҳолда ошхонадан темир печни олиб келаётган эди. Кутилмаганда темир печ тушиб кетди кетди ва нариги томондан пастга тушиб келаётган Али ибн Ҳусайн ўғлининг бошига тегиб, жароҳат етказди. Оқибатда у ҳалок бўлди. Меҳмонлар билан суҳбатлашиб ўтирган Али ибн Ҳусайн ўрнидан сакраб туриб, хизматкорга деди: “Сен озодсан. Бу ишни қасддан қилмаганингни биламан”. Сўнгра Али ибн Ҳусайн маййитни дафн этиш тадоригини кўрди.
Шайх Маҳмуд МИСРИЙнинг “Солиҳ ва солиҳалар ҳаётларидан қиссалар”
номли асаридан Илёсхон АҲМЕДОВ таржимаси.