Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
08 Июл, 2025   |   13 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:15
Қуёш
04:58
Пешин
12:33
Аср
17:41
Шом
20:02
Хуфтон
21:37
Bismillah
08 Июл, 2025, 13 Муҳаррам, 1447

Шарқий Европанинг қадимий мадрасасига экскурсиялар бошланади

17.01.2022   1102   1 min.
Шарқий Европанинг қадимий мадрасасига экскурсиялар бошланади

Қрим хонлиги ҳукмдорларининг биринчи саройи ва Боқчасаройдаги ўрта аср мадрасаси ҳудудига 2022 йилда экскурсиялар ташкил этилиши режалаштирилмоқда. Бу ҳақда Боқчасарой тарихий, маданий ва археологик музей-қўриқхонаси Қрим татарлари тарихи ва маданияти музейи бўлим бошлиғи Мерьем Сеитумерова ТАСС га маълум қилди.

Музей маълумотларига кўра, XV асрда мустақил Қрим хонлигининг асосчиси Ҳожи Гарай Қирқ-Ер ҳудудида биринчи саройни қурди – ҳозирда бу тоғларга яқин келадиган Боқчасарой шаҳрининг чеккаси.

Қирқ Ер тоғ платосидан унчалик узоқда жойлашмаган янада қадимги қалъа - Чуфут-қалъанинг атрофига айланди. Биринчи сарой биноларидан фақат учта бино: Ҳожи Гарайнинг мақбараси, Занжирли мадрасаси ва Менги Гарайнинг масжиди омон қолган, ҳаммомларнинг харобалари ҳам топилган - бу жой Салачик тарихий ва археологик мажмуаси сифатида давлат ҳимоясида бўлиб турибди.

"Келаси йили Занжирли мадрасасини зиёрат қилиш учун очмоқчимиз. Яқин атрофда биринчи Қрим хонларининг қабри мавжуд, ҳаммомларнинг археологик қазишмалари олиб борилган. Агар одамларнинг Хон саройида кўрадиган нарсалари етарли бўлмаса, улар биринчи пойтахтга ҳам ташриф буюришлари мумкин бўлади", - дейди Сеитумерова. У нафақат сақланиб қолган биноларни намойиш қилиш, балки тематик кўргазмаларни ташкил этишни режалаштираётганини тушунтирди.

Islam.ru порталининг хабарига кўра, тахминан 1500 йилда ташкил этилган Занжирли мадрасасига алоҳида эътибор қаратилади – у Қрим ва Шарқий Европадаги энг қадимги таълим муассасаларидан бири ҳисобланади. Мусулмон диний таълим муассаси бу ерда 1917 йилгача кетма-кет 400 йилдан ортиқ вақт давомида фаолият юритган.

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар

Қиз болага қилинган нафақа

07.07.2025   1213   2 min.
Қиз болага қилинган нафақа

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.


Одатда одамларда «Қиз бола бировнинг ҳасми, эрта-индин эрга тегиб кетиб қолади. Ундан нима фойда бўлиши мумкин», деган салбий фикр бўлади. «Ўғил бола эса доимо хизматда бўлади. Уни уйлаб қўйсанг, келин ҳам хизматингни қилади. У қариганингда ҳам жонингга оро киради», каби тушунчалар бор. Бу нотўғри фикр. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қизларга нафақа қилишнинг фазли ҳақида ўз ҳадисларида қайта-қайта баён қилганлар. Ўзлари тўрт нафар қизларига қилган муомалалари билан барчага намуна кўрсатганлар.

Ушбу ҳадиси шариф ва ривоятларда ҳам шу маънолар илгари сурилган.

عَنِ الزُّهْرِيِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «مَنْ كَانَتْ لَهُ بِنْتَانِ فَصَبَرَ عَلَى لَأْوَائِهِمَا وَنَفَقَتِهِ عَلَيْهِمَا كَانَتْ لَهُ بِنَفَقَتِهِ عَلَيْهِمَا الْجَنَّةُ».

Зуҳрийдан ривоят қилинади:

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Кимнинг икки қизи бўлса ва уларнинг машаққатларига ва нафақасига сабр қилса, уларга қилган нафақаси учун унга жаннат бўлади», дедилар.

Шарҳ: Қиз боқиш осон нарса эмас, буни ҳамма яхши билади. Бу ишни амалга ошириш учун сабр-матонат керак, ҳаракат, ғайрат керак, топганини сарфлаш керак. Барибир шу қиз эртами, индинми, бировнинг уйига кетиши, келин бўлиши борлигини ўйлаб, юрак увушиб ҳам туради. Айниқса қизи кўп бўлса, бу ҳолат аниқ билинади. Ана шуларни билиб туриб ва сабр этиб, қизларини яхши тарбия қилган одам ўзи учун охиратнинг катта бир мартабасини касб қилган бўлар экан.

Айни пайтда қизларни нафақа билан таъминлаш ҳам лозим экан. Бу иш учун ҳам сабр-бардош керак бўлади.

Икки қизнинг тарбиясидаги машаққатларга, хусусан, қизларнинг нафақасини таъминлашдаги қийинчиликларга сабр қилиш ота-она учун катта савоб ҳамда жаннатга киришга сабаб бўладиган амаллардан бири ҳисобланар экан.


«Яхшилик ва силаи раҳм» китоби 1-жуз